Gần đây, trong nhà tôi xuất hiện nhiều kiến ba khoang. Trong lúc làm việc với máy tính, tôi chỉ bị một con kiến ba khoang xượt qua mà để lại trên da tôi những mảng đỏ, có mảng còn bị nhiễm trùng. Mong bác sĩ tư vấn tôi phải làm gì?
Đỗ Văn Trọng (Hà Nam)
Tổn thương da do kiến ba khoang.
Kiến ba khoang khi tiếp xúc với da của con người lập tức chất độc từ cơ thể của nó gây dị ứng cho da của người bị tiếp xúc. Khi bị kiến ba khoang tấn công, việc đầu tiên cần làm là rửa sạch vùng da tiếp xúc với kiến ba khoang bằng nước sạch.
Biểu hiện của viêm da tiếp xúc kiến ba khoang thường là những vệt màu đỏ, chấm đỏ, ban đỏ hoặc 1 mảng to. Bờ tổn thương thường nổi gờ cao hơn mặt da do sưng nề phía dưới. Nếu bị bệnh ở cạnh mắt hoặc mi mắt thì còn bị sưng mọng mi mắt. Nếu bị bệnh ở vùng sinh dục thì cũng bị căng mọng da bìu lên. Ở giữa tổn thương có thể có các đám mụn nước, mụn mủ màu trắng đục. Số lượng tổn thương từ một vết hoặc nhiều vết hay nhiều đám.
Vị trí có thể khu trú ở một bên thân thể hoặc cả hai bên. Khi tổn thương da chỉ có ở một bên thân thể đôi khi có thể bị chẩn đoán nhầm là bệnh zona.Triệu chứng cơ năng thường bị đau rát nên bệnh nhân hay nghĩ là mình bị mắc bệnh zona. Có một số bệnh nhân bị ngứa kèm theo, nhưng thường là ngứa mức độ nhẹ, còn đau rát thì nổi trội hơn.Tiến triển của bệnh có thể như sau: Nếu tổn thương da ở mức độ nhẹ thì bệnh có thể tự khỏi sau 5-10 ngày. Nếu tổn thương ở mức độ nặng mà không điều trị sẽ gây nhiễm trùng lan rộng và gây sốt. Khi khỏi cũng có thể để lại vết thâm kéo dài nhiều tháng.
Khi bị viêm da tiếp xúc côn trùng, tuyệt đối không nên đắp lá thuốc Nam hoặc đỗ xanh, gạo nếp vì có thể gây nhiễm trùng và làm tổn thương da lan rộng. Không chà xát xà phòng vào chỗ da bị viêm. Không gãi, không cạo ra trước khi bôi thuốc. Rửa nhẹ nhàng ngày hai lần bằng nước muối, không dùng ôxy già để rửa vết thương.
Tại chỗ có thể bôi các chế phẩm có chứa corticoid như gentrison, diproson trong vòng 5-10 ngày nếu tổn thương da khô. Nếu có mủ và sưng nề nhiều thì bôi thêm các chế phẩm có chứa kháng sinh như fucidin, bactroban... Toàn thân có thể uống thuốc kháng histamin như loratadin hoặc fexofenadin. Nếu tổn thương sưng nề nhiều hoặc có nhiễm trùng thì bạn cần đi khám bác sĩ da liễu để có hướng xử trí thích hợp. Tuyệt đối tránh ra hiệu thuốc mua thuốc kháng virut như acyclovir vì bệnh này không do virut gây nên. Chúc bạn chóng khỏi bệnh.
TS. Nguyễn Thị Lai