Cực quang màu cam được chụp vào ngày 19/10 vừa qua tại Alberta, Canada. (Ảnh:Harlan Thomas)
Các chuyên gia cho biết, hình ảnh này thực sự đã ghi lại được sự kết hợp hiếm hoi giữa ánh sáng đỏ và xanh lục chưa từng được nhìn thấy kể từ khi cơn bão mặt trời Halloween khủng khiếp tấn công Trái đất 20 năm trước.
Nhiếp ảnh gia cực quang Harlan Thomas đã chụp được bức ảnh đầy màu sắc này vào ngày 19/10 vừa qua ở phía tây Calgary ở Alberta, khoảng ba ngày sau khi mặt trời phóng ra một khối lượng lớn vành nhật hoa (CME) di chuyển chậm về phía Trái đất.
Cực quang được tạo ra khi các hạt năng lượng cao từ CME hoặc gió mặt trời vượt qua lá chắn từ trường hoặc từ quyển của Trái đất và các phân tử khí quá nhiệt ở tầng trên bầu khí quyển. Các phân tử bị kích thích giải phóng năng lượng dưới dạng ánh sáng và màu sắc của ánh sáng đó phụ thuộc vào nguyên tố nào bị kích thích. Hai màu cực quang phổ biến nhất là đỏ và xanh lục, cả hai đều được phát ra bởi các phân tử oxy ở các độ cao khác nhau (cực quang màu đỏ được tạo ra ở độ cao cao hơn so với các biến thể màu xanh lục của chúng). Nhưng khi các hạt mặt trời thâm nhập sâu vào khí quyển, chúng cũng có thể kích hoạt cực quang màu hồng hiếm gặp khi chúng kích thích các phân tử nitơ.
Về mặt lý thuyết, cả phân tử oxy và nitơ đều có thể phát ra bước sóng màu cam trong những điều kiện cụ thể. Tuy nhiên, ngay cả khi điều này xảy ra, màu cam vẫn bị lấn át bởi các màu khác do các phân tử xung quanh nó tạo ra, khiến thực tế không thể nhìn thấy những bước sóng này.
Kjellmar Oksavik, nhà khoa học thời tiết không gian và chuyên gia về cực quang tại Đại học Bergen ở Na Uy, cho biết: “Có thể có sự kết hợp giữa hai quá trình cực quang đỏ và xanh lục, khiến máy ảnh và mắt tin rằng đó là màu cam. Trên thực tế, nó có cả màu đỏ và màu xanh lá cây cùng một lúc."
Mặc dù cực quang màu đỏ và xanh lá cây thường xuyên xuất hiện cùng nhau trên bầu trời nhưng cực quang "màu cam" rất hiếm. Màu cam dễ thấy nhất ở trung tâm của các tia cực quang lớn – những cột ánh sáng thẳng đứng thẳng hàng dọc theo các đường sức từ vô hình – được tạo thành từ cả ánh sáng đỏ và xanh lục, rất hiếm gặp, Oksavik cho biết.
Lần cuối cùng người ta phát hiện ra những màu sắc rực rỡ như quả bí ngô tương tự là cơn bão Halloween năm 2003, cơn bão mặt trời mạnh nhất trong lịch sử hiện đại. Trong sự kiện hoành tráng này, ánh sáng màu cam được phát hiện trên khắp Bắc Mỹ và Bắc Âu.