Thông tin từ Sở Văn hóa Thể thao Hải Phòng, Phó Thủ tướng Lê Thành Long vừa ký quyết định xếp hạng 5 Di tích quốc gia đặc biệt đợt 17, năm 2025. Trong đó, có 2 di tích tại Hải Phòng, gồm Cụm Di tích lịch sử Từ Lương Xâm – Căn cứ bản doanh của Ngô Quyền năm 938 (quận Hải An) và Cụm Di tích liên quan đến nhà Mạc (huyện Kiến Thụy).
Di tích quốc gia đặc biệt Cụm di tích Từ Lương Xâm tọa lạc trên khu đất rộng, cao ráo tại phường Nam Hải (Hải An, Hải Phòng).
Tương truyền, năm 938, Ngô Quyền chọn nơi đây làm nơi chứa lương thảo, nơi đặt căn cứ bản doanh để quan sát và chỉ huy trận Bạch Đằng lịch sử. Ông đã chọn một vị trí thuận lợi để trực tiếp chỉ huy việc xây dựng bãi cọc, bố trí lực lượng, tổ chức trận địa mai phục sẵn sàng tiêu diệt quân xâm lược Nam Hán.
Toàn cảnh Cụm di tích Từ Lương Xâm - Căn cứ bản doanh của Đức Vương Ngô Quyền tại phường Nam Hải (Hải An, Hải Phòng).
Nơi đây còn lưu giữ các hiện vật xuyên suốt thời kỳ dài hào hùng dựng nước và giữ nước của dân tộc, gồm 122 hiện vật, cổ vật và 25 đạo sắc phong niên đại từ 1522-1924 của các triều đại (Lê sơ, Mạc, Lê Trung Hưng, Tây Sơn, Nguyễn).
Đặc biệt, trong Từ Lương Xâm còn lưu giữ 3 chiếc cọc, được cho là chứng tích của trận Bạch Đằng lịch sử năm 938.
Với những giá trị văn hóa, lịch sử đó, năm 1986, Từ Lương Xâm được Bộ Văn hóa xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Năm 2022, lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
16-18 tháng Giêng hàng năm, người dân địa phương tổ chức lễ hội Từ Lương Xâm với những nét độc đáo mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống, như lễ rước nước, lễ rước truyền thống (gồm 7 đoàn thuộc các phường) với đầy đủ đồ tế, khí: cờ thần, chiêng, trống, chấp kích, bát âm, long đình, lọng, bát biểu, kiệu bát cống.
Lối vào Cụm di tích Từ Lương Xâm.
Lễ rước truyền thống được lưu truyền qua nhiều thế hệ, thể hiện tình cảm, lòng tôn kính sâu sắc của cán bộ và người dân địa phương với công lao to lớn của Đức Vương Ngô Quyền.
UBND quận Hải An (Hải Phòng) cho biết, từ ngày 12/2-15/2/2025 (tức 15-18 tháng Giêng), quận tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Cụm di tích Từ Lương Xâm – Căn cứ bản doanh của Ngô Quyền năm 938 và tổ chức Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm năm 2025, nhân kỷ niệm 1087 năm chiến thắng Bạch Đằng, 1081 năm ngày mất của Đức Vương Ngô Quyền.
Dịp này, UBND quận Hải An tổ chức chương trình nghệ thuật sử thi đặc biệt với sự tham gia của 250 diễn viên, nghệ sĩ đến từ các đoàn nghệ thuật Trung ương, thành phố. Trong đó, có nhiều nghệ sĩ nổi tiếng như Tùng Dương, Phương Anh, Ngọc Anh...