Theo ông Dũng, trước đây, NHNN đã điều hành cơ chế tỷ giá ổn định với cam kết điều hành theo biên độ… Trên cơ sở đánh giá về điều hành tỷ giá cuối 2015, những biến động quốc tế năm 2016 có thể ảnh hưởng; FED có thể tăng lãi suất 2016, NDT đưa vào rổ tiền tệ, Việt Nam đã gia nhập cộng đồng ASEAN cuối 2015… do đó tỷ giá cần điều hành linh hoạt hơn để phù hợp.
Ông Dũng cho biết: Từ 2016, hàng ngày NHNN công bố tỷ giá trung tâm làm cơ sở để NHTM mua- bán; tỷ giá trung tâm có thể dao động trên cơ sở lên xuống; tỷ giá trung tâm của VND/USD là tỷ giá được giao dịch hàng ngày ; bên cạnh việc đó, vào thứ năm hàng tuần; NHNN công bố tỷ giá chéo để xác định phục vụ cho việc tính thuế…Việc này nhằm hạn chế tâm lý găm giữ USD, khuyến khích NHTM và DN mua bán ngoại tệ có bảo lãnh…
“Các chuyên gia và tổ chức tín dụng đánh giá cao cách thức điều hành mới ;sẽ tăng điều kiện hỗ trợ tích cực cho thị trường phái sinh ngoại tệ”- Ông Dũng khẳng định.
Sáng nay NHNN công bố tỷ giá trung tâm 21.896 đồng/USD tăng 6 đồng. Đây là mức tăng ít, NHNN có thể giải thích rõ hơn vì sao lại là mức tăng này so với cuối năm ngoái?
Cách tính tỷ giá trung tâm tôi đã giải thích dựa trên 3 căn cứ chính: Một là bình quân tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng; hai là tác động nguồn tiền và ba là căn cứ trên thế giới (dựa vào đóng cửa phiên hôm trước cho ngày hôm sau và ngược lại lấy vào 7 giờ sáng hôm nay công bố và chốt phiên giao dịch gần nhất của tất cả các đồng tiền ). Còn trong nước chúng tôi không lấy cuối giờ vì sợ người ta làm giá mà lấy bình quân phiên giao dịch
Với cách tính này sẽ vừa thể hiện biến động trong nước; vừa thể hiện biến động quốc tế. Về trọng số là bao nhiêu khi tính toán tỷ giá 2015 cho thấy phụ thuộc rất nhiều vào diễn biến quốc tế; cho nên trong trọng số của chúng tôi có những ưu tiên đáng kể.
Liên quan đến việc thay đổi cách thức tỷ giá mới; vậy tỷ giá này có biến động mạnh hay không?
Chúng tôi sẽ dự vào tham chiếu vào diễn biến một số đồng tiền trong nước. 8 đồng tiền được lấy làm căn cứ tính toán đó là: Đôla Mỹ, Euro, NDT, Yên Nhật, đô la Úc, Đô la Sing, Hàn Quốc, đồng Baht Thái Lan. Đây là 8 đồng tiền có tỷ trọng đầu tư cao trong tương lai. Chúng tôi đã tính toán các đồng tiền khác nhưng do những nước còn lại có tỷ trọng nhỏ nên không mấy thay đổi.
Định hướng phương châm xuyên suốt điều hành chính sách tỷ giá phải nâng cao vị thế VND, ổn định thị trường ngoại hối… chúng ta có thể băn khoăn, tỷ giá được điều chỉnh theo cách thức mới này thì sẽ thực hiện các biện pháp làm sao ổn định thị trường ngoại hối và góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.
Trước đây, NHNN có những biên độ để DN tựa vào và tính toán, vậy NHNN có những sản phẩm phái sinh?.
Về cách thức điều hành làm sao cho hiệu quả- mua bán kỳ hạn. Cụ thể như mua bán phái sinh, ví dụ như khi ngân hàng thương mại thực hiện công cụ giá bán cao hơn 1% sau 3 tháng nữa (dựa vào công cụ mềm – là kỳ vọng tỷ giá tăng 1%) chúng tôi tính toán nếu thời điểm đó tỷ giá trên thị trường tốt chúng tôi kỳ vọng neo (mua- bán) làm sao xác định cung- cầu
Về tỷ giá như hiện nay, chúng tôi đã nghiên cứu một thời gian tương đối dài và chạy thử. Ví dụ ngày 17/12/2015, Fed tăng lãi suất chúng tôi áp thử; khi đô la Mỹ tăng cao; thị trường tăng cao; khi công bố tỷ giá trung tâm hôm nay, biên độ giao dịch của các NHTM ở mức cộng trừ 3% như chúng ta vẫn được thực hiện;
DN quan tâm đến cách thức điều hành tỷ giá mới của NHNN. Đối với các DN, NHNN cho biết họ sẽ có lợi gì và có những rủi ro gì khi NHNN điều hành theo cách mới? Những điều gì DN cần lưu ý.
Khi chúng tôi công bố áp dụng cách điều hành tỷ giá mới cũng như thực hiện phái sinh, cách đó vài ba ngày, diễn biến thị trường đã thể hiện tích cực; nếu như trước đây giao dịch kỳ hạn giữa các TCTD với khách hàng chỉ 10 triệu USD/ngày thì sau đó có những ngày lên tới 200 triệu USD.
Nói về phái sinh, NHNN đã đưa ra Thông tư 15 quy định mua ngoại tệ để thanh toán trong vòng 2 ngày được mua ngay; mua 3 ngày thì phải mua công cụ phái sinh điều đó nhằm chặn cầu ngoại tệ. Bản thân mua kỳ hạn chúng tôi đã có tính toán: DN được bảo hiểm tỷ giá; DN phải trả phí cho NH nhưng lãi suất thấp hơn lãi suất tiền gửi ngân hàng mà DN gửi .Giờ có công cụ này chúng tôi kỳ vọng phái sinh sẽ giúp DN ổn định.
Người dân rất quan tâm đến cách thức điều hành tỷ giá mới và xem liệu tỷ giá sẽ biến động như thế nào để có ứng xử với việc nắm giữ VND hay USD?
NHNH điều hành nhất quán, kiên định theo hướng ổn định thị trường ngoại hối, phù hợp với chủ trương Chính phủ trong dần con đường chống đô la hoá; với gia đình người dân, quy mô và khối lượng giao dịch xuyên biên giới như chuyển tiền cho con em học tập hay đi du lịch nước ngoài đều là nhu cầu hợp pháp và được đáp ứng kịp thời; còn đối với người dân có tiền gửi tiết kiệm; thu nhập bằng VND, thì chi tiêu cũng chỉ nên qua VND.
Hiện với mức lạm phát thấp, người dân có tiền khi gửi tiết kiệm bằng VND cho thấy lãi suất này thực dương, đâu đó 4-5%. Do đó, tiền đồng đang có vị thế rất cao. Còn với cách thức điều hành tỷ giá mới, ngoại tệ có thể nay tăng mai giảm nhưng là gửi tiết kiệm chứ không đầu cơ cho nên không ảnh hưởng đến giao dịch.
Phát biểu tại buổi họp, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc Ngân hàng cho biết, tại phiên họp triển khai hội nghị ngành 2016, Thống đốc Nguyễn Văn Bình đã thông báo năm nay NHNN sẽ điều hành theo cách thức mới. Hôm nay, ngày 4/1/2016. NHNN bắt đầu áp dụng theo cơ chế mới. Thông điệp của NHNN gửi đến các nhà đầu tư là gì? Theo bà Hồng, NHNN chuyển sang cách thức này để ổn định và làm sao cho chính sách tiền tệ đạt mục tiêu đề ra, ổn định vĩ mô hỗ trợ tăng trưởng hợp lý.