Fabian Hinz, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), đã xác định vị trí của năm khu phức hợp dựa trên báo cáo của truyền thông Nga và những tài liệu được giải mật của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) từ thời Chiến tranh Lạnh, trong đó liệt kê các cơ sở mà Liên Xô sản xuất động cơ tên lửa nhiên liệu rắn.
Các khu phức hợp nói trên nằm ở Cộng hoà Altai (thuộc Nga), tỉnh Rostov, ngoại ô Mátxcơva, ngoại ô St. Petersburg, và ở Perm.
Hình ảnh vệ tinh do Maxar Technologies chụp vào tháng 7, tháng 9 và tháng 10 cho thấy thảm thực vật đã được dọn sạch. Nhiều công trình mới đã được xây dựng bên cạnh những toà nhà mà Hinz xác định là cơ sở nghiên cứu và sản xuất nhiên liệu rắn.
Sau khi xung đột bùng phát ở Ukraine năm 2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh tăng kinh phí để mở rộng sản xuất quốc phòng. "Hình ảnh vệ tinh cho thấy, năng lực sản xuất động cơ tên lửa nhiên liệu rắn dường như là trọng tâm của nỗ lực này", Hinz viết trong báo cáo được công bố trên Military Balance Plus, một blog của IISS.
Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về thông tin trên. Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ và Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia cũng từ chối lên tiếng.
Các phát hiện của Hinz được đưa ra khi Nga được cho là đã phải liên lạc với Triều Tiên và Iran để bổ sung kho tên lửa cạn kiệt sau cuộc xung đột kéo dài gần ba năm.
Lực lượng Nga đã bắn hơn 9.600 tên lửa kể từ khi xung đột bùng phát, vị tướng hàng đầu của Ukraine cho biết vào tháng 8.
Việc mở rộng sản xuất động cơ tên lửa nhiên liệu rắn có thể giúp Điện Kremlin đáp ứng được nhu cầu của cuộc xung đột, mà không phải trông chờ vào các nhà cung cấp bên ngoài như Triều Tiên, theo các quan chức Ukraine.
Nhiên liệu rắn cho tên lửa là hỗn hợp của nhiều thành phần, ví dụ như bột nhôm và chất ô xy hóa, phổ biến nhất là amoni perchlorat và chất kết dính nằm trong động cơ tên lửa.
Vũ khí nhiên liệu rắn thường dễ vận hành và an toàn hơn, đặc biệt là trên chiến trường, so với vũ khí nhiên liệu lỏng. Tên lửa loại này cũng rẻ hơn, có thể lưu trữ lâu hơn và ít cần hỗ trợ hậu cần hơn.
Pavel Podvig, một nhà phân tích quốc phòng tại Geneva, đồng ý sau khi xem xét các bức ảnh rằng việc mở rộng cho thấy Nga có kế hoạch tăng cường sản xuất tên lửa nhiên liệu rắn cho những hệ thống vũ khí mà họ cần ở Ukraine.
Hồi tháng 5, một nhà ngoại giao cấp cao của Nga nói rằng, nước này sẽ phải tăng cường toàn bộ kho tên lửa của mình vì đang đối đầu công khai với Mỹ và các đồng minh.
Fabian Hinz lưu ý, những bức ảnh vệ tinh không cung cấp bất kỳ manh mối nào về các loại động cơ tên lửa nhiên liệu rắn mà Nga có thể đang có kế hoạch tăng cường sản xuất.
Nga sản xuất nhiều loại tên lửa nhiên liệu rắn, bao gồm Grad và Uragan được phóng bằng bệ phóng di động, tên lửa chống tăng, tên lửa phòng không S-300 và S-400 tiên tiến, tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander-M.
Kho vũ khí hạt nhân của Mátxcơva cũng bao gồm tên lửa đạn đạo liên lục địa nhiên liệu rắn, chẳng hạn như Topol-M trên bộ và Bulava phóng từ tàu ngầm.
Fabian Hinz nói với Reuters, rằng bất kỳ kế hoạch nào của Điện Kremlin nhằm thúc đẩy sản xuất tên lửa đạn đạo đều có thể gặp phải những rào cản đáng kể.
Ví dụ như việc Nga phải vượt qua các lệnh trừng phạt và kiểm soát xuất khẩu của phương Tây để có được các công cụ máy móc công nghệ cao, và liệu nước này có các nguyên liệu thô chính cần thiết để sản xuất nhiên liệu rắn hay không.
“Tôi không chắc họ có đủ nguồn cung trong nước hay đang nhập khẩu từ nơi khác”, ông Hinz nói về loại hóa chất được sử dụng làm chất ô xy hóa.