Xét xử sơ thẩm đại án Việt Á: Ba cựu ủy viên Trung ương bị đề nghị mức án nào?

Ông Nguyễn Thanh Long (cựu ủy viên Trung ương Đảng, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế) bị Viện Kiểm sát đề nghị mức án từ 19 - 20 năm tù về tội “Nhận hối lộ”.

Hai cựu ủy viên Trung ương Đảng khác là Phạm Xuân Thăng (cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương) bị đề nghị 5 - 6 năm tù với cáo buộc “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, nhận 4 tỷ đồng; ông Chu Ngọc Anh bị đề nghị 3 - 4 năm tù do “Vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí”.

Cùng ở nhóm tội “Nhận hối lộ”, Viện kiểm sát đề nghị tuyên cựu Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc án 3 - 4 năm tù; Phạm Mạnh Cường (cựu Giám đốc Sở Y tế Hải Dương 5 - 6 năm; Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương) 13 - 14 năm tù; Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế) 8 - 9 năm tù; Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế) 8 - 9 năm tù; Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ phó thuộc Bộ KH&CN) 14 - 15 năm tù và Nguyễn Huỳnh (cựu thư ký của ông Nguyễn Thanh Long) 9 - 10 năm tù.

Riêng Phan Quốc Việt (Tổng Giám đốc Công ty Việt Á) bị đề nghị 15 - 16 năm tù về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và 15-16 năm tù về tội “Đưa hối lộ”; tổng hình phạt đề nghị đối với Việt là 30 năm tù. Cấp phó của Phan Quốc Việt là bị cáo Vũ Đình Hiệp bị đề nghị từ16 - 18 năm.

Trong 38 bị cáo, ông Nguyễn Thành Danh (cựu Giám đốc CDC tỉnh Bình Dương) được đề nghị mức án nhẹ nhất, 10 tháng 4 ngày tù, bằng thời gian tạm giam. Các bị cáo còn lại bị đề nghị phạt tù từ 24 tháng tù giam nhưng cho hưởng án treo, đến 7 năm.

Về dân sự, Viện Kiểm sát cũng đề nghị cần tiếp tục kê biên tài sản của các bị cáo trong vụ án để đảm bảo thi hành án.

Tổng giám đốc Việt Á phạm tội xuyên suốt

Viện kiểm sát cho rằng, trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 căng thẳng, một bộ phận lãnh đạo cấp cao ở một số bộ, ngành, địa phương đã thông đồng với doanh nghiệp để hưởng lợi.

Các bị cáo đã biến kit test (xét nghiệm) từ tài sản của Nhà nước thành của riêng Việt Á, thu lời bất chính đặc biệt lớn. Hành vi phạm tội cho thấy nhóm cán bộ đã “tha hóa biến chất”, gây mất niềm tin trong nhân dân.

Đối với Phan Quốc Việt, Viện Kiểm sát đánh giá bị cáo phạm tội xuyên suốt, đã thông đồng, cấu kết với bị cáo Trịnh Thanh Hùng (Vụ trưởng thuộc Bộ KH&CN); Phạm Công Tạc; Chu Ngọc Anh để được tham gia đề tài nghiên cứu, sản xuất kit test.

Sau khi được tham gia đề tài, Phan Quốc Việt tiếp tục cấu kết với Nguyễn Thanh Long; Nguyễn Huỳnh; Nguyễn Nam Liên và Nguyễn Minh Tuấn để được cấp phép lưu hành, hiệp thương giá kit test.

Tiếp đó, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á “móc nối” với lãnh đạo tỉnh ủy, UBND tỉnh, CDC nhiều tỉnh, thành phố trên toàn quốc, bán kit test dựa trên giá hiệp thương của Bộ Y tế, thu lợi bất chính hơn hàng nghìn tỷ đồng.

Khi hợp đồng mua bán được tất toán, Việt chỉ đạo nhân viên chi “hoa hồng” cho các CDC.

“Phan Quốc Việt phải chịu tình tiết tăng nặng là phạm tội có tổ chức, hai lần trở lên. Tuy nhiên, quá trình điều tra, xét xử, Việt thành khẩn khai báo, nộp lại một phần tiền và có đơn tự nguyện dùng các tài sản đang bị kê biên để khắc phục hậu quả nên cần xem xét giảm nhẹ hình phạt”, đại diện Viện Kiểm sát nói.

Với cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, Viện kiểm sát nhận xét ông này lợi dụng chức vụ, quyền hạn, giúp Công ty Việt Á được hiệp thương giá kit test. Từ đó, doanh nghiệp tuồn sản phẩm ra thị trường với giá cao, thu lợi bất chính hàng nghìn tỷ đồng, gây thiệt hại hơn 402 tỷ đồng ngân sách nhà nước.

Ngoài ra, ông Long còn “kết nối” giúp Phan Quốc Việt liên hệ với lãnh đạo tỉnh ủy, UBND tỉnh và lãnh đạo CDC, sở y tế nhiều tỉnh trên toàn quốc, để bán kit test.

“Hành vi của ông Nguyễn Thanh Long xâm phạm đến các hoạt động đúng đắn của Nhà nước, gây ảnh hưởng xấu đến dư luận, mất niềm tin trong nhân dân”, Viện kiểm sát đánh giá.

Đối với ông Chu Ngọc Anh, Viện Kiểm sát nhận định sai phạm của bị cáo này đã làm cho sản phẩm của Nhà nước bị chiếm dụng; tạo điều kiện cho Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á biến kết quả nghiên cứu của Nhà nước thành sản phẩm của Công ty Việt Á, sau đó đăng ký lưu hành, sản xuất thương mại.

Tuy nhiên, ông Chu Ngọc Anh có nhiều tình tiết giảm nhẹ như thành khẩn, ăn năn hối cải, đã nộp khắc phục hậu quả, có nhiều bằng khen, gia đình có công với cách mạng. Ông Chu Ngọc Anh được Bộ KH&CN, UBND Hà Nội có văn bản đề nghị giảm nhẹ hình phạt.