Vừa qua, báo Tiền Phong có bài viết Thiếu kiểm soát trong thực thi chính sách thuế: Doanh nghiệp phải kêu khổ, phản ánh một số vướng mắc, khó khăn của DN tại tỉnh Bình Dương liên quan đến việc truy thu thuế của cơ quan Hải quan.
Trong đó, có Cty TNHH Quốc tế Chutex (Chutex, trụ sở ở Bình Dương). Đây là DN 100% vốn đầu tư từ Đài Loan được thành lập tại Bình Dương vào năm 2000, với tổng số lao động khoảng 6.500 công nhân. Chutex chuyên sản xuất hàng may mặc xuất khẩu (XK) cho những thương hiệu nổi tiếng trên thế giới.
Công ty này nhập khẩu (NK) hàng hóa theo loại hình gia công, sau đó giao toàn bộ nguyên liệu cho Cty Sinwah (DN chế xuất, nằm trong khu phi thuế quan) để gia công lại. Chutex nhận lại sản phẩm sau gia công để XK.
Cuối tháng 8/2011, Cục Hải quan Bình Dương từng ban hành quyết định ấn định thuế, truy thu đối với Chutex số tiền lên gần 36 tỷ đồng. Đến nay, công ty lại tiếp tục bị cục hải quan này ấn định, truy thu thuế.
Trường hợp thứ hai là Cty TNHH Pung Kook Sài Gòn II (Pung Kook II) gửi đơn “cầu cứu” lên Chính phủ.
Từ tháng 11/2014, công ty này NK nguyên vật liệu từ nước ngoài, đã nộp 2 loại thuế NK và thuế VAT, rồi giao toàn bộ cho đối tác là Cty TNHH Pung Pook Sài Gòn (DN chế xuất nằm trong Khu chế xuất Tân Thuận - khu phi thuế quan, quận 7, TP.HCM) để sản xuất thành phẩm. Sau đó, Pung Pook II nhập trở lại thành phẩm trên để kiểm tra chất lượng, dán nhãn sản phẩm, đóng gói bao bì và làm thủ tục hải quan XK cho đối tác nước ngoài.
Theo báo cáo của Pung Pook II, từ tháng 11/2014 đến tháng 9/2016, DN đã được hoàn thuế hơn 3,6 tỷ đồng và một số khoản khu khác từ ngân sách nhà nước. Đang được hoàn thuế, thậm chí có giai đoạn được miễn thuế (năm 2018), tháng 8/2019 DN này bất ngờ nhận được liên tiếp 2 quyết định của Cục Hải quan Bình Dương về việc truy thu thuế và xử phạt với tổng số tiền hơn 31 tỷ đồng.
Liên quan tới 2 trường hợp này, ngày 5/9, Tổng cục Hải quan đã có phản hồi. Theo Tổng cục Hải quan, để xử lý vướng mắc của Chutex, PungKook Sài Gòn II, ngày 4/9, tổng cục đã có công văn 5864/TCHQ-TXNK chỉ đạo các cục Hải quan tỉnh, thành phố kiểm tra hồ sơ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, sổ sách, chứng từ kế toán, chứng từ thanh toán và các tài liệu có liên quan đối với trường hợp DN ký kết hợp đồng gia công với thương nhân nước ngoài nhưng thuê DN trong khu phi thuế quan gia công (thuê gia công lại).
Theo hướng dẫn của Tổng cục Hải quan, với trường hợp DN trong khu phi thuế quan gia công lại không sử dụng nguyên liệu, linh kiện nhập khẩu từ nước ngoài (DN nội địa cung cấp toàn bộ nguyên liệu, linh kiện cho DN trong khu phi thuế quan) thì sản phẩm gia công khi nhập khẩu vào thị trường trong nước được miễn thuế nhập khẩu theo quy định.
Trường hợp DN trong khu phi thuế quan gia công lại có sử dụng nguyên liệu, linh kiện nhập khẩu từ nước ngoài thì sản phẩm gia công khi nhập khẩu vào thị trường trong nước phải kê khai, nộp thuế theo quy định.
Như vậy, đối với trường hợp Chutex, PungKook Sài Gòn II ký kết hợp đồng gia công với thương nhân nước ngoài nhưng thuê DN trong khu phi thuế quan gia công sản phẩm (thuê gia công lại). Trong đó, nếu Chutex, PungKook Sài Gòn II cung cấp toàn bộ nguyên liệu, linh kiện cho DN trong khu phi thuế quan để gia công, sau đó nhận lại sản phẩm để xuất khẩu ra nước ngoài thì được miễn thuế nhập khẩu.
Để được xử lý miễn thuế (nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định), Tổng cục Hải quan đề nghị các DN trên liên hệ với cơ quan hải quan nơi làm thủ tục nhập khẩu giải quyết theo hướng dẫn nêu trên.