Trước Tòa án nhân dân còn có tòa án lương tâm

TPO - Chánh án TAND Tối cao cho biết ông rất tâm đắc trước câu hỏi của thẩm phán trong phiên xử bị cáo Hoàng Công Lương. Theo ông, hiện tòa án chưa tuyên nhưng trước đó còn có tòa án lương tâm…
Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình chủ trì cuộc họp báo.

Chưa phát hiện người bị oan

Sáng 20/6, TAND Tối cao đã tổ chức họp báo về tình hình thực hiện các nhiệm vụ công tác của các Tòa án và giới thiệu một số Nghị quyết hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật được Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao thông qua trong 6 tháng đầu năm 2018.

Phạm Quốc Hưng - Chánh văn phòng TAND Tối cao cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2018, các tòa án đã giải quyết 193.133 vụ việc trong tổng số 304.348 vụ việc đã thụ lý (đạt 63,5%), số vụ việc còn lại hầu hết trong thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật.

So với cùng kỳ năm trước, số vụ việc tăng 13.582 vụ; giải quyết tăng 6.821 vụ. Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Tòa án là 1,02% - đáp ứng yêu cầu Quốc hội đề ra.

Việc xét xử các vụ án hình sự về cơ bản đúng người, đúng tội, đúng pháp luật và chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội. Trong 6 tháng qua, các Tòa án đã đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh nhiều vụ án kinh tế - tham nhũng lớn, được dư luận xã hội đồng tình ủng hộ. Việc tranh tụng tại phiên tòa tiếp tục được chú trọng theo hướng thực chất, hiệu quả.

 Ông Phạm Quốc Hưng thông báo tình hình hoạt động của các Tòa án trong 6 tháng đầu năm 2018.

Cũng theo ông Hưng, trong 6 tháng qua, dù còn một số tồn tại, hạn chế nhất định nhưng hoạt động của các Tòa án tiếp tục có những chuyển biến tích cực trên tất cả các mặt công tác.

Về cơ bản TAND đã hoàn thành các yêu cầu, chỉ tiêu của Quốc hội đề ra liên quan công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án qua đó góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội…

Trước tòa án còn có tòa lương tâm

Trả lời câu hỏi của các phóng viên về công tác bồi thường trong các vụ án oan sai, ông Nguyễn Hòa Bình - Chánh án TAND Tối cao cho biết sẽ vận dụng đúng các quy định của pháp luật theo hướng có lợi cho đương sự.

Ông Bình cho rằng, các vụ án oan được phát hiện gần đây là điều đáng tiếc của các cơ quan tố tụng từ nhiều chục năm trước khi đội ngũ cán bộ có trình độ non kém, hệ thống pháp luật chưa chặt chẽ.

Các vụ án như Hàn Đức Long ở Bắc Giang; 3 mẹ con bà Vũ Thị Nga ở Điện Biên cũng như các vụ trước được minh oan bắt đầu bằng nỗ lực của Tòa án. “Chúng tôi đã xem xét đơn của họ cầu thị và nghiêm túc thông qua 1 tổ chức liên ngành từ công an, kiểm sát và tòa án. Chúng tôi xét và công bố oan, minh oan cho những người bị oan… xin lỗi công khai. Với bồi thường, các đương sự đã thông qua luật sư tập hợp tài liệu cung cấp cho tòa. Tòa án sẽ vận dụng các quy định của luật theo hướng có lợi nhất cho đương sự” - Chánh án TAND Tối cao nói.

Được hỏi về phiên tòa xét xử bị cáo Hoàng Công Lương, ông Nguyễn Hòa Bình khẳng định: “Đây là phiên tòa công khai, minh bạch, đúng tố tụng. Chứng cứ của tất cả các bên đều đã được đưa ra trước tòa và được HĐXX xem xét cẩn trọng. Theo luật mới và tinh thần cải cách tư pháp, chúng tôi đã mời tất cả người có liên quan gồm Bộ Y tế, CQĐT... tới tòa. Tiếc là 1 số đối tượng vì nhiều lý do khác nhau không có mặt tại tòa”.

Bị cáo Hoàng Công Lương.

Chánh án tối cao đánh giá: “Tòa án cũng có quyết định trả hồ sơ, tôi cho hết sức đúng... Cái được là chỉ ra kiến nghị, yêu cầu vòng tố tụng tiếp theo phải làm, đảm bảo vụ án sáng tỏ, nghiêm minh. Đã có kiến nghị làm rõ một số hành vi, đối tượng liên quan”.

Với bị cáo Hoàng Công Lương, Tòa án cũng yêu cầu làm rõ cả chứng cứ buộc tội, gỡ tội và phản biện. “Ở thời điểm này, do vụ án quay lại vòng tiếp theo nên tôi không thể nói oan hay không nhưng tôi rất ấn tượng câu nói của thẩm phán khi hỏi anh là người trực tiếp điều trị mà chết 1 loạt bệnh nhân lương tâm anh có bị cắn rứt không? Anh thấy có trách nhiệm của mình? Tòa án chưa tuyên gì nhưng trước đó là tòa án lương tâm… Nếu có tội phải tuyên có tội không thể khác.

Xý lý thẩm phán “treo” sai

Được hỏi về vụ án Nguyễn Khắc Thủy dâm ô trẻ em ở Vũng Tàu, Chánh án TAND Tối cao cho biết ông Thủy đã tư nguyện đi thi hành bản án còn thẩm phán tuyên ông Thủy án treo là có vi phạm.

“Cơ quan thanh tra, tổ chức của TAND Tối cao đã yêu cầu ban cán sự Đảng Tòa án Vũng Tàu kiểm điểm đồng chí này. Tôi xin thông báo cái tiêu cực trong tuyên án treo là không có. Đây (tuyên án treo) là băn khoăn, nhận thức về chứng cứ yếu do các cháu lúc nói thế này lúc nói thế khác. Nhưng sau tuyên treo để có lợi cho bị cáo là không thỏa đáng. Với sai về nghiệp vụ thế này, chúng tôi đã kiểm điểm và có xử lý” - ông Bình nói.

Tiếp lời, Chánh án tối cao cho rằng: “Câu chuyện đặt ra là phải bảo vệ các cháu nghiêm túc, thẩm phán này không thực hiện được nên gây ra dư luận không tốt cho hoạt động xét xử”.

Liên quan các giải pháp bảo vệ vị thành niên khỏi dâm ô, ông Nguyễn Hòa Bình cho biết: “Từ 2013 tới nay, chúng ta xảy ra 8.110 vụ liên quan xâm hại tình dục trẻ em với 5 tội danh khác nhau... Chúng ta đã xử đúng người đúng tội hơn 7.000 vụ tương đương hơn 92%. Số các vụ án phải sửa, trả, điều tra bổ sung là hơn 500 vụ tương đương hơn 6%. Tỷ lệ này là cao, yêu cầu là phải hạ nó xuống”.

Đáng chú ý, ông Nguyễn Hòa Bình cho biết sẽ cơ quan chức năng sẽ xử lý hành vi dụ dỗ, ép buộc trẻ em biểu diễn khiêu dâm; xem phim, văn hóa phẩm khiêu dâm…