Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu ngày 7/11. (Ảnh: Reuters)
"Những thất bại là không thể tránh khỏi. Bỏ cuộc là điều không thể tha thứ. Thất bại không có nghĩa là chúng ta bị đánh bại", ông Biden nói trong bài phát biểu tại Vườn Hồng của Nhà Trắng ngày 7/11, giữa tâm trạng thất vọng của nhiều người vì thất bại của Phó Tổng thống Kamala Harris trong cuộc chạy đua.
Tổng thống Biden cho biết cuộc bầu cử ngày 5/11 đã chứng minh tính toàn vẹn của hệ thống bầu cử Mỹ và cam kết chuyển giao quyền lực một cách có trật tự - lời khiển trách ngầm với ông Trump, người đã tìm cách lật ngược thất bại năm 2020 vì cho rằng có gian lận.
"Một điều tôi hy vọng chúng ta có thể làm, bất kể bạn bỏ phiếu cho ai: Hãy coi nhau như những người đồng hương chứ không phải đối thủ, hãy hạ nhiệt tình", ông Biden nói.
"Tôi cũng hy vọng chúng ta có thể giải đáp được câu hỏi về tính toàn vẹn của hệ thống bầu cử Mỹ. Hệ thống này trung thực, công bằng và minh bạch. Và có thể tin tưởng được, dù thắng hay thua", ông nói thêm.
Tổng thống Biden đã mời ông Trump đến Nhà Trắng, thể hiện cử chỉ lịch sự mà ông Trump đã không dành cho ông sau cuộc bầu cử năm 2020. Nhóm hỗ trợ tranh cử của ông Trump cho biết ông sẽ đến. Trong những tuần tới, ông Trump sẽ chọn nhân sự cho bộ máy mới của mình.
Một số người trong đảng Dân chủ đổ lỗi cho vị tổng thống 81 tuổi về thất bại của bà Harris.
"Chúng ta đã thua trận này. Nước Mỹ trong mơ của các bạn đang kêu gọi các bạn đứng dậy", ông nói.
Bà Harris cũng cố gắng an ủi những người ủng hộ. Bà cũng hứa sẽ hỗ trợ quá trình chuyển giao công việc trước lễ nhậm chức của ông Trump vào ngày 20/1, đồng thời thúc giục đảng Dân chủ tiếp tục đấu tranh cho những gì họ tin tưởng.
Một số thành viên đảng Dân chủ lo ngại thất bại lần này có nghĩa là các giá trị của họ - thiên tả và tự do xã hội - chỉ còn là thiểu số ở Mỹ. Những người khác thì thất vọng với đội ngũ lãnh đạo của đảng, cho rằng họ không hiểu được mối quan tâm của cử tri về chi phí sinh hoạt cao.
Trong bài phát biểu, Tổng thống Biden không đề cập đến vai trò của mình trong cuộc bầu cử hoặc những chỉ trích từ các thành viên trong đảng của ông. Ông Biden nhiều lần nói rằng ông ra tranh cử năm 2020 để "khôi phục lại linh hồn của nước Mỹ" vì những hỗn loạn xung quanh ông Trump.
Di sản của Tổng thống Biden sẽ gắn với sự trở lại của đảng Cộng hòa.
Chiến thắng quyết định
Chiến thắng của ông Trump trở thành điều bất ngờ, sau khi rất nhiều cuộc thăm dò ý kiến cho thấy ông và bà Harris cạnh tranh sát sao. Kết quả này cho thấy mức độ thất vọng của người Mỹ đối với nền kinh tế, đặc biệt là lạm phát, cùng với vấn đề an ninh biên giới, hướng đi và văn hóa của đất nước.
Nhóm cử tri gốc Tây Ban Nha vốn có truyền thống ủng hộ đảng Dân chủ, nhưng lần này góp phần tạo nên chiến thắng của ông Trump cũng vì lạm phát.
Đảng Cộng hòa đã giành được Thượng viện từ đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử lần này, đảm bảo rằng đảng của ông Trump sẽ kiểm soát ít nhất một viện của Quốc hội trong năm tới.
Đảng Cộng hòa cũng đang có lợi thế trong cuộc chiến ở Hạ viện, dù 38 trong số 435 ghế vẫn chưa có người chiến thắng.