Bên cạnh đó, việc thông tin các nội dung hiệp định còn ở mức vĩ mô, chưa đáp ứng được nhu cầu của các doanh nghiệp. Nếu không cẩn thận chúng ta không những thua về năng lực mà còn thua cả về luật.
Đó là nhận định của đại diện các Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Hội nghị Hội nghị Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tận dụng cơ hội thực thi hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) tổ chức sáng 5/6.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh cho biết, với EVFTA, lần đầu tiên Việt Nam đạt được tỉ lệ ưu đãi cao nhất trong số các đối tác thương mại của Việt Nam, khi trong 7 năm đầu tiên, việc cắt giảm thuế quan cho các mặt hàng sản phẩm của Việt Nam sang EU lên tới 97%.
Theo đó, điều kiện và năng lực cạnh tranh của Việt Nam sẽ thuận lợi hơn. Cải cách thể chế và cơ chế hợp tác song phương sẽ tiếp tục tạo điều kiện cho Việt Nam khẳng định vị thế trung tâm của khu vực trong việc thu hút đầu tư, cải thiện trình độ công nghệ, trình độ nguồn nhân lực, năng suất lao động.
Đây sẽ là cơ hội để Việt Nam tham gia vào tái cấu trúc lại chuỗi cung ứng mới đang bị đứt gãy do COVID-19, mở ra cơ hội về công nghệ, nguồn vốn tín dụng, lao động, tạo nên sức bật mới, tăng trưởng nhanh và bền vững khi cộng hưởng trong chuỗi giá trị gia tăng.
Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cũng cho rằng, EVFTA mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam. Các doanh nghiệp có thể thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu và đầu tư trong bối cảnh nền kinh tế đang bị suy giảm và khó khăn trước tác động của COVID-19.
Còn đối với người tiêu dùng, họ sẽ được mua các sản phẩm rẻ hơn do được miễn thuế hải quan. Người lao động cũng gia tăng cơ hội việc làm khi EVFTA được thực thi.
Tuy nhiên ông Thân cũng cho biết, doanh nghiệp Việt Nam sẽ đối mặt với loạt thách thức rất lớn từ việc cạnh tranh về chất lượng sản phẩm, công nghệ, lao động…Đặc biệt là các điều khoản về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm, tỷ lệ nội địa hoá… rất khắt khe.
Doanh nghiệp “khát” thông tin về EVFTA
Theo ông Thân, hiện các doanh nghiệp nhỏ và vừa rất mong muốn được thử sức với một thị trường mới, nhưng lại không chủ động cập nhật thông tin, kiến thức về các cơ chế, chính sách, quy định pháp luật và nhu cầu tiêu thụ của nước sở tại liên quan đến Hiệp định EVFTA. Chính vì thiếu thông tin nên đa phần các DN đều chưa sẵn sàng cho cuộc chơi này.
Ông Thân cho biết, hiện nay đa phần các DN Việt Nam đều quen với cách tiếp cận thông tin qua website của Việt Nam giới thiệu về đất nước, thị trường EU. Tuy nhiên, các trang web này lại không được cập nhật thường xuyên nên lượng thông tin có hạn.
Nguyên nhân bởi trình độ ngoại ngữ và kỹ năng chuyên môn của cả chủ doanh nghiệp lẫn người lao động còn hạn chế, nên nhiều khi còn ngại ngùng vì biết chắc chắn sẽ tốn nhiều thời gian để tìm hiểu những thông tin trên.
“Thời đại hội nhập mà không đi nghe, đi hiểu thì rất nguy hiểm. Không cẩn thận chúng ta không những thua về khả năng mà còn thua cả về luật. Các DN Việt Nam cần chủ động tiếp cận các nguồn thông tin qua các trang website của các nước trong EU, đào tạo cho nhân viên có trình độ ngoại ngữ và chuyên môn nhất định, đủ để tiếp cận các thông tin từ trang web nước ngoài nếu muốn tận dụng cơ hội tốt từ EVFTA", ông Thân nói.
Ông Nguyễn Kim Hùng, Phó viện trưởng Viện Khoa học quản trị doanh nghiệp nhỏ và vừa cho rằng, để doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận cơ hội từ EVFTA và các hiệp định thương mại, cần phải có ba chương trình hành động, tập trung vào thị trường marketing và sale, nâng cao năng lực vốn và quản trị.
Ông Hùng đề nghị Bộ Công thương dành kinh phí xây dựng dữ liệu doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Doanh nghiệp trước khi muốn xuất khẩu vào thị trường nào sẽ tham khảo xem mình có thực hiện được không, khả năng ra sao. Hiện doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng khó tiếp cận với đội ngũ chuyên gia hỗ trợ, nên rất cần có các chuyên gia chia sẻ thông tin nâng cao năng lực doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh.
Bà Nguyễn Mỹ Phượng, Phó chủ tịch Hiệp hội DN nhỏ và vừa TP Cần Thơ cho biết, thời gian qua, các bộ ngành tuy có tổ chức nhiều hội thảo truyền thông về hiệp định EVFTA nhưng còn ở mức vĩ mô, chưa đáp ứng được nhu cầu của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Do vậy, các doanh nghiệp mong muốn cơ quan chức năng phổ biến những vấn đề, lợi ích và hướng dẫn cụ thể hơn từ hiệp định.