T hái Lan có khoảng 300.000 nhà sư. Họ được coi trọng như những người gìn giữ tôn giáo của quốc gia. Nhưng gần đây, nhiều nhà sư dính dáng vào hàng loạt vụ bê bối ầm ĩ, từ hoạt động mại dâm, ma túy đến giết người xảy ra trong chùa.
Chính phủ Thái Lan muốn sắp xếp lại lực lượng chăm lo Phật giáo bằng cách trước tiên là kiểm soát những nhà sư có hành vi sai trái. “Các nhà sư trên khắp đất nước đã phải đeo thẻ làm bằng giấy, nhưng thông tin trên đó đều cũ nên khó kiểm tra thân thế của họ”, ông Ormsin Chivapruck, quan chức Văn phòng Thủ tướng, nói với báo giới hôm 14/7.
Những chiếc thẻ kỹ thuật số sẽ cung cấp thông tin cập nhật về thời gian thọ giáo của nhà sư, nhà chùa nơi nhà sư đang tu, nhà sư có bỏ tu hay không, có phạm tội hình sự, buôn ma túy hay không. Theo ông Chivapruck, động thái mới của chính quyền là nhằm “ngăn chặn những nhà sư giả lợi dụng tôn giáo hoặc những người có hành vi sai trái bị tình nghi che giấu hành động phạm pháp đằng sau tấm áo tu hành”.
Thẻ nhận dạng thông minh cho nhà sư cũng sẽ giúp chính quyền giám sát những người có thể lợi dụng vị trí của mình để lạm dụng quỹ của nhà chùa. Các thông tin cá nhân liên quan từng nhà sư sẽ được lưu trữ trong một cơ sở dữ liệu tập trung để giúp chính quyền biết được cả những hoạt động đi lại của nhà sư. Đời sống riêng tư và tự do cá nhân của các nhà sư sẽ bị kiểm soát chặt chẽ hơn nhiều so với người dân bình thường.
Dù quá trình làm thẻ và lập các trung tâm dữ liệu tốn nhiều chi phí, nhưng cách thức này được cho là sẽ hiệu quả hơn và các thông tin đó sẽ hữu ích về lâu dài. Ví dụ, hiện nay, tiền trợ cấp hằng tháng cho nhà sư đôi khi bị trả nhầm cho những người đã qua đời, chủ yếu vì quá trình xác minh thông tin diễn ra quá chậm.
Phản đối
Kế hoạch áp dụng thẻ thông minh sẽ được thảo luận vào tuần tới tại cuộc họp của Hội đồng Tăng già tối cao, cơ quan quản lý vấn đề tôn giáo, tín ngưỡng của Thái Lan. Nhưng quá trình đưa vào sử dụng loại thẻ này có thể phức tạp vì theo quy ước xã hội, tất cả đàn ông Thái đều phải thọ giới trong ít nhất vài tuần.
Những người phản đối cho rằng cơ chế thứ bậc cứng nhắc trong Hội đồng Tăng già tối cao sẽ khiến biện pháp này khó có thể chống tham nhũng hay tạo ra thay đổi.
Bên cạnh đó, Chính phủ Thái Lan đã buộc hơn 46.000 nhà chùa khai báo tài khoản tài chính, sau khi nổi lên nhiều cáo buộc về hàng loạt sai trái liên quan sử dụng tiền trong các chùa. Thu nhập trung bình của một ngôi chùa là khoảng 3,2 triệu baht (gần 2,2 tỷ đồng) và chi phí hết khoảng 2,8 triệu baht mỗi năm, theo nghiên cứu của Viện Quản lý phát triển quốc gia. Nghiên cứu này cũng cho thấy có khoảng cách lớn trong thu nhập và chi tiêu giữa các chùa lớn và chùa nhỏ.
Trong cuộc họp báo, các thành viên Hội đồng Tăng già tối cao nêu lo ngại việc báo chí phản ánh các vụ bê bối trong nhà chùa và hành động không đúng của các nhà sư có thể ảnh hưởng đến niềm tin của người dân đối với đạo Phật. Vụ bê bối tai tiếng nhất liên quan nhà sư vỡ lở đầu năm nay khi quân đội lục soát ngôi chùa Dhammakaya siêu giàu ở vùng ngoại ô Bangkok để tìm bắt vị cựu trụ trì bị buộc tội rửa tiền. Trụ trì này đến giờ vẫn đang lẩn trốn.