Mỗi khi bé bị giật mình khi ngủ, thức giấc giữa đêm và căng thẳng, ba mẹ thường cố tìm nguyên nhân tại sao. Có khi nguyên nhân rất rõ ràng nhưng cũng có khi bạn không biết là do đâu. Một lý thuyết cho rằng bé thức giấc vì gặp ác mộng. Cảnh bé khóc lóc căng thẳng có thể làm bố mẹ lo lắng, nhất là khi trước đó bé ngủ rất bình yên.
Mặc dù có nhiều nghiên cứu về hoạt động của não bộ trong giấc ngủ của trẻ sơ sinh, nhưng không ai dám chắc 100% là bé đang mơ thấy gì. Chu kỳ ngủ của các bé rất khác nhau và đa số giấc ngủ của bé là giấc ngủ nhanh REM (Rapid Eye Movement - giai đoạn mà khi ngủ mắt chuyển động nhanh). Đây cũng là giai đoạn mà các giấc mơ hay xuất hiện.
Trong giai đoạn REM, các bé thường co giật và nhấp nháy mí mắt, hơi thở không đều và có vẻ ngủ không yên. Nhiều bé sẽ la lên hoặc khóc, có vẻ như thức tới nơi. Bố mẹ chỉ nên quan sát bé và giữ im lặng xem thế nào, dù rằng không làm được gì cho con sẽ khiến bạn bối rối một chút. Đa số chúng ta đều gặp ác mộng rồi nên dễ suy đoán con chúng ta ngủ không ngon là do ác mộng.
Mặc dù bạn rất lo cho con nhưng cố đừng ẵm con lên khi bé bị giật mình hoặc có dấu hiệu ngủ không yên. Điều này có thể làm cho bé luôn cần có ba mẹ để ngủ trở lại. Nếu bé thực sự cần vỗ về, bé sẽ thức hẳn và khóc theo một cách rất khác.
Vai trò của giấc ngủ REM
Giấc ngủ REM giữ vai trò quan trọng giúp đường dẫn truyền thần kinh ở não bé phát triển đúng. Nó cũng góp phần hỗ trợ xử lý các thông tin góp nhặt trong ngày. Khi não bắt đầu nghỉ ngơi thì giấc ngủ REM lại bắt đầu hoạt động. REM là yếu tố quan trọng của giấc ngủ. Các hình ảnh hình thành trong não sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển lúc nhỏ lẫn khi trưởng thành.
Nguyên nhân gây ra ác mộng?
Một số người cho rằng quá trình được sinh ra cũng đủ gây ác mộng cho bé rồi. Ý kiến khác không đồng tình vì cho rằng não của bé chưa đủ trưởng thành để hiểu được các kinh nghiệm vừa trải qua. Nếu được phát triển trong một ngôi nhà ổn định có ba mẹ biết yêu thương và chăm sóc thì sẽ tốt hơn cho bé. Chúng ta không ảnh hưởng trực tiếp đến giấc mơ của các bé mặc dù chúng ta vẫn kiểm soát mọi đáp ứng cho bé.
Bé gặp ác mộng
Trẻ con nếu gặp ác mộng sẽ ngồi dậy và khóc lớn cho bố mẹ nghe. Các bé có thể miêu tả nỗi sợ và nhớ được giấc mơ lúc vừa thức giấc. Thỉnh thoảng, các bé còn vội vã kể lại giấc mơ vừa thấy.
Những giấc mơ đó có thể rất hỗn loạn. Cũng có lúc bé vẫn nhớ những giấc mơ đó khá lâu và bé có thể không phân biệt được đâu là thật đâu là mơ.
Bố mẹ cần làm gì?
Có mặt lúc bé thức giấc trong sợ hãi.
Ôm và trấn an bé.
Cho bé uống nước, đợi đến khi bé bình tĩnh kể lại giấc mơ. Điều làm bé sợ sẽ giúp bé quên dần những hình ảnh không đẹp trong mơ.
Không cần thiết giải thích về giấc mơ vì các bé cũng quá nhỏ để hiểu hết.
Hội chứng sợ hãi về đêm
Hội chứng sợ hãi về đêm hoàn toàn khác với ác mộng. Các bé thường thức giấc nhưng không tỉnh hẳn nên cũng khó để trấn an bé. Hội chứng này xuất hiện vài giờ sau khi đi ngủ. Lúc đó bé sẽ ngồi dậy, mắt mở, vừa khóc vừa la.
Bố mẹ bé sẽ có thể rất căng thẳng. Nhưng sáng thức dậy, bạn sẽ thấy bé chẳng có vấn đề gì liên quan đến chuyện tối qua cả.
Hội chứng sợ hãi về đêm thường xảy ra nhiều nhất vào giai đoạn nhà trẻ. Nó liên quan đến sự tưởng tượng - yếu tố quan trọng trong cuộc sống của các bé. Nó không phản ảnh cảm xúc hay các vấn đề về thần kinh. Nó cũng không phải là vấn đề gì trong tương lai bé cả. Hội chứng này vô hại đối với các bé.
Theo Thùy Chi