Tại căn nhà 4 lầu, 1 trệt với tổng diện tích sàn hơn 500 m2 trên đường Nguyễn Thiện Thuật (phường 14, quận Bình Thạnh) 125 hộp ngủ được lắp đặt, mỗi hộp ngủ chỉ rộng 2-3m2, cao khoảng 1,6m đủ cho một người ở.
Các hộp ngủ được thiết kế bằng nhôm, xếp chồng lên nhau, vừa đủ để trải nệm, quạt máy, kệ sách vở và chỉ đủ để một người thuê để ngủ. Giá thuê mỗi tháng là 2,2 triệu đồng, không trả tiền điện, nước.
Đoàn liên ngành của quận Bình Thạnh đánh giá, cơ sở này vi phạm nghiêm trọng về an toàn phòng cháy chữa cháy, xây dựng thêm hạng mục ngoài giấy phép, tăng diện tích sàn.
Tương tự, một tòa nhà cho thuê theo dạng hộp ngủ trên đường Ung Văn Khiêm (quận Bình Thạnh) mỗi tầng được chia làm 2 phòng. Bên trong mỗi phòng rộng 10 - 15 m2 được chia thành 7 hộp ngủ. Hộp ngủ được thiết kế theo kiểu các giường tầng như trong ký túc xá, đặt sát nhau. Toàn bộ giường được bịt kín thành kiểu một chiếc hộp bởi các tấm ván gỗ.
Đại tá Huỳnh Ngọc Quan, Phó trưởng Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PC07) Công an TPHCM, cho biết, đây là loại hình nhà ở ngăn cho thuê dạng mới “sleep box”, diện tích nhỏ để phục vụ người lao động, sinh viên.
“Chúng tôi rất lo lắng đối với loại hình này vì diện tích quá nhỏ, vi phạm rất nghiêm trọng về điều kiện an toàn phòng cháy chữa cháy. Nếu những người bên trong đang ngủ mà có cháy bên ngoài thì không thể nghe được các thông tin báo cháy”, ông Quan nói.
Theo Đại tá Quan, căn nhà trên đường Nguyễn Thiện Thuật, quận Bình Thạnh thay đổi từ nhà ở riêng lẻ sang phòng trọ, nhưng thiết kế dạng hộp ngủ, thay đổi hoàn toàn giấy phép xây dựng, không đảm bảo các tiêu chí về an toàn phòng cháy chữa cháy như lối thoát nạn, hành lang thoát nạn, thiết bị, hệ thống phòng cháy chữa cháy…
Khảo sát của Sở Xây dựng TPHCM cho thấy, thành phố có khoảng 60.500 nhà trọ tư nhân đang kinh doanh với 560.220 phòng trọ, hơn 1,4 triệu người đang thuê. Nhiều dãy phòng cho thuê độc lập xây dựng sai phép. Nhiều nhà ở riêng lẻ chuyển sang cho thuê trọ, tự ngăn chia từng phòng.
Thực tế báo động gần đây là sự an toàn của người dân sinh sống trong khu trọ không đảm bảo về phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, nước sạch. Mặt khác, hiện còn khoảng trống trong quản lý nhà nước về lĩnh vực phòng cháy chữa cháy, trật tự xây dựng sau cấp phép, quản lý loại hình kinh doanh nhà cho thuê trọ, quản lý thuế.
Bà Lê Thị Loan, Phó trưởng phòng Tổ chức cán bộ, Sở Xây dựng TPHCM, cho biết, thành phố sẽ chuẩn hóa nhà trọ trên địa bàn. Theo đó, Sở đề xuất xây dựng nhà trọ phải có chiều rộng tối thiểu 3 - 4m, nếu hẻm không đủ rộng cho xe cứu hỏa tiếp cận thì nhà phải cách mặt đường chính không quá 100m, mọi phòng ở trong nhà phải đảm bảo có hành lang dẫn ra lối thoát nạn, diện tích tối thiểu 5m2 sàn/người.
“Với những thảm họa về cháy nổ đã xảy ra trên cả nước của loại hình nhà trọ tập trung đông người, Sở Xây dựng nhận thấy quy định tối thiểu áp dụng cho loại hình nhà trọ là hết sức cần thiết”, bà Loan nói.
Về lộ trình thực hiện, bà Loan cho biết, sau khi được UBND TPHCM thông qua chủ trương, phê duyệt đề cương thì các sở, ngành sẽ khẩn trương hoàn thành các sản phẩm, giải pháp quản lý và hỗ trợ nhà trọ, trình UBND TPHCM chậm nhất trong tháng 12.
Hơn 6.500 cơ sở vi phạm
Công an TPHCM cho biết, loại hình nhà trọ, phòng trọ, chung cư mini... có nhiều nguy cơ phát sinh cháy, nổ cao do chủ yếu dân lao động, công nhân, học sinh, sinh viên... thuê trọ, thường có nhiều người ở trong một phòng ăn, ngủ, sinh hoạt, nấu nướng trong một không gian hẹp, chứa nhiều vật dụng gia đình dễ bắt cháy, việc câu mắc điện không bảo đảm an toàn.
Ngoài ra, nhiều nhà trọ và chung cư mini nằm trong hẻm sâu, hẹp, cách xa nguồn nước, không bảo đảm điều kiện về an toàn phòng cháy. Qua đợt tổng kiểm tra mới đây, TPHCM phát hiện 60.493 cơ sở có nguy cơ cháy, nổ cao.
Công an TPHCM đã kiểm tra 59.828 lượt cơ sở, xử lý vi phạm 6.525 cơ sở với 7.546 hành vi vi phạm về phòng cháy chữa cháy với tổng số tiền hơn 11,5 tỷ đồng. 17 cơ sở bị đình chỉ hoạt động và 36 cơ sở bị tạm đình chỉ hoạt động…