Hỏi:
Cháu năm nay 22 tuổi, không hiểu cháu bị tàn nhang hay nốt ruồi trên mặt mà cứ mùa hè lại rất nhiều và rõ nhưng mùa đông thì đỡ hơn. Cháu đã chữa bằng một số cách (dùng cây lá để đắp) nhưng không khỏi. Cháu muốn hỏi giữa tàn nhang và nốt ruồi nhận biết thế nào? Vì cháu nghe nói nốt ruồi có thể trở thành ác tính. Xin hướng dẫn cháu cách chữa trị?
Nguyễn Thị Thu Hiền (Bình Phước)
Trả lời:
Tàn nhang và nốt ruồi là những điểm màu nâu và phẳng. Tàn nhang là những vết sắc tố nhỏ bằng đầu đinh gim xuất hiện ở người trẻ, nữ nhiều hơn nam và hay gặp ở những người có làn da trắng, mỏng. Bệnh có tính chất bẩm sinh, di truyền.
Tàn nhang thường tập trung ở những vùng da hở, bộc lộ với ánh sáng như: mũi má, cẳng tay, bả vai, phần trên lưng. Ở những vị trí khác cũng có thể gặp nhưng hiếm và không bao giờ có ở niêm mạc.
Vào mùa hè, cường độ các tia bức xạ mặt trời, đặc biệt là tia tử ngoại lớn hơn làm cho các vết sắc tố tăng lên về số lượng và màu sắc cũng trở nên sẫm hơn.
Còn về mùa đông, các vết sắc tố mờ đi, nhiều nốt không rõ, một vài nốt biến mất.
Trước đây, người ta cho rằng các thương tổn tàn nhang có số lượng tế bào sắc tố bình thường nhưng sản xuất ra quá nhiều sắc tố, nhưng thực tế một số thương tổn lại tăng số lượng tế bào sắc tố.
Còn nốt ruồi thì thường thấy ở trẻ lớn và người lớn tuổi, nốt ruồi có bờ mịn và chúng không bị nhạt màu đi khi không còn tiếp xúc với ánh nắng, nếu như màu sắc trên tổn thương đồng đều, đối xứng và phẳng thì được coi là lành tính.
Nốt ruồi. Hình minh họa.
Những nốt ruồi có kích thước trên 5mm bờ không đều (nham nhở), không đối xứng, bề mặt không đều, có phần nổi cao, có phần phẳng, màu sắc cũng khác nhau trên một tổn thương, nhất là những nốt ruồi loét và chảy máu là dấu hiệu đáng lo ngại. Trường hợp của cháu nếu mùa hè rõ, mùa đông mờ đi là tàn nhang.
Điều trị và phòng ngừa tàn nhang khá đơn giản: về mùa hè, cháu nên hạn chế đi ngoài trời nắng.
Nếu đi, nên mặc áo dài, đội nón mũ rộng vành, che mặt và đeo kính, nếu có thể thì bôi một lớp kem chống nắng (nên mua ở những hiệu thuốc, có xuất xứ rõ ràng) theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa da liễu.