Theo RT, vụ bắn hạ máy bay chiến đấu Su-25 tại tỉnh Idlib của Syria hôm 3/2 là thiệt hại hiếm hoi của quân đội Nga trong cuộc chiến chống khủng bố tại Syria - nơi lực lượng không quân của Moscow đóng vai trò quan trọng.
Vụ tấn công mới nhất xảy ra tại tây bắc Syria khiến một phi công thiệt mạng là lời cảnh báo cho sự nguy hiểm mà các phi công Nga phải đối mặt khi tham gia vào các hoạt động tác chiến cự ly gần hoặc các chuyến bay thấp trong chiến dịch chống khủng bố.
Theo nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Nga, Su-25 đã bị bắn rơi bởi tên lửa phòng không vác vai của các phần tử khủng bố ở Syria. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ nhóm phiến quân nào đứng sau vụ tấn công này và bằng cách nào chúng có trong tay loại vũ khí này.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, sau khi Su-25 bị bắn rơi, phi công Nga đã nhảy dù thoát ra ngoài nhưng tiếp tục bị phiến quân truy đuổi trên vùng đất do chúng kiểm soát. Viên phi công đã chiến đấu đến cùng với phiến quân nhưng đã bị nhóm này sát hại.
Vụ phi công lái Su-25 bị sát hại hôm 3/2 đã nâng tổng số quân nhân Nga thiệt mạng kể từ khi Moscow bắt đầu chiến dịch chống khủng bố ở Syria từ năm 2015 đến nay lên 44 người.
Về số máy bay thiệt hại, tổng cộng Không quân Nga đã mất 10 máy bay và 5 trực thăng. Trong số này có 5 máy bay không tham gia vào hoạt động tác chiến nhưng bị rơi vì lỗi kỹ thuật.
Trực thăng vận tải Mi-8
Một trực thăng vận tải quân sự Mi-8 của Nga đã bị bắn hạ tại Syria vào ngày 1/8/2016. Máy bay này gặp nạn khi đang thực hiện sứ mệnh chuyển hàng cứu trợ tới thành phố Aleppo ở phía bắc Syria. Bộ Tổng tham mưu Nga xác nhận trực thăng Mi-8 bị bắn rơi bởi hỏa lực từ mặt đất tại vùng lãnh thổ do các phần tử thuộc nhóm khủng bố Al-Nusra kiểm soát.
Một trực thăng của Nga bốc cháy sau khi bắn hạ tại khu vực Idlib do phiến quân kiểm soát ngày 1/8/2016 (Ảnh: Reuters)
Vào thời điểm đó, các phần tử cực đoan tiến hành vụ tấn công khi trực thăng của quân đội Nga đang trên đường trở về căn cứ không quân Hmeimim của Nga tại Syria. Toàn bộ 5 người trên máy bay, gồm 3 thành viên phi hành đoàn và 2 sĩ quan của Trung tâm Hòa giải Nga tại Syria, đều thiệt mạng.
“Họ đã hy sinh anh dũng khi phi hành đoàn cố gắng chuyển hướng máy bay để hạn chế thấp nhất thương tích gây ra trên mặt đất”, người phát ngôn tổng thống Nga Dmitry Peskov cho biết.
Trực thăng tấn công Mi-25
Vào ngày 8/7/2016, một trực thăng tấn công Mi-25 của Syria do Nga sản xuất đã bị bắn hạ khi đang tấn công các phần tử khủng bố thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) gần thành phố Palmyra. Vào thời điểm đó, các phi công hướng dẫn người Nga đã điều khiển trực thăng Mi-25 thực hiện chuyến bay sau khi nhận được đề nghị giúp đỡ từ chính quyền Syria.
Một trực thăng Mi-25 (Ảnh: Sputnik)
Các phần tử khủng bố sau đó bị đẩy lùi, tuy nhiên trực thăng Mi-25 đã bị tên lửa bắn trúng phần đuôi và đâm xuống đất sau khi trút hỏa lực vào một nhóm phần tử cực đoan. Phi công kỳ cựu Ryafagat Khabibulin, một phi công quân sự nổi tiếng từng được trao huân chương vì cứu sống nhiều người trong 25 năm phục vụ trong quân ngũ, đã thiệt mạng trong vụ tấn công này cùng một đồng nghiệp khác.
Máy bay ném bom Su-24M
Một trong những vụ việc gây chấn động nhất liên quan tới các vụ tấn công nhằm vào máy bay Nga tại Syria xảy ra vào ngày 24/11/2015. Một máy bay ném bom chiến thuật Su-24M của Nga bị máy bay chiến đấu F-16 của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi khi đang làm nhiệm vụ chiến đấu trên lãnh thổ Syria ở khu vực giáp biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Hai phi công trên Su-24M thoát khỏi máy bay gặp nạn, nhưng sau đó một phi công bị các tay súng phiến quân địa phương do Ankara hậu thuẫn sát hại trên mặt đất, trong khi phi công còn lại được cứu sống.
Máy bay Su-24M của Nga cất cánh từ căn cứ không quân Hmeimim tại Syria (Ảnh: AP)
Trong vụ việc này, thiệt hại của quân đội Nga không chỉ dừng lại ở máy bay ném bom Su-24M. Một trong hai trực thăng Mi-8 tham gia vào hoạt động tìm kiếm và cứu hộ phi công trên chiếc Su-24M cũng bị trúng hỏa lực của phiến quân, buộc phải hạ cánh xuống khu vực gần vị trí của các phiến quân này.
Một lính thủy quân lục chiến Nga đã thiệt mạng trong vụ tấn công, trong khi các thành viên còn lại của phi hành đoàn và các quân nhân khác trên trực thăng Mi-8 đã được sơ tán an toàn về căn cứ không quân Khmeimim. Tuy nhiên, chiếc Mi-8 đã bị phá hủy hoàn toàn.
Vụ bắn hạ Su-24M đã khiến mối quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ trở nên căng thẳng. Tổng thống Vladimir Putin đã gọi vụ việc này là “một nhát đâm từ sau lưng” và áp đặt lệnh trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ. Vào tháng 6/2016, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã lên tiếng xin lỗi về vụ tấn công và động thái này của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã dẫn tới tiến trình bình thường hóa quan hệ song phương giữa Moscow và Ankara.