Rau muống là loại rau phổ biến trong mâm cơm của người Việt từ xưa đến nay. Vào mùa hè, đây là một trong những loại rau được nhiều người ưa chuộng bởi dễ ăn, dễ chế biến lại giúp làm dịu đi đáng kể cái nóng nực, oi ả.
Theo lương y Bùi Đắc Sáng, trong Đông y, rau muống có vị ngọt, tính hơi lạnh (khi nấu chín thì lạnh giảm) đi vào các kinh tâm, can, tiểu trường, đại trường, công năng thanh nhiệt, thông đại tiểu tiện, lợi thủy, giải độc khi cơ thể bị xâm nhập các chất độc từ thực phẩm hoặc độc chất do côn trùng...
Còn trong y khoa hiện đại, trong 100g rau muống có chứa 78,2g nước; 2,7g Protein; 85mg canxi; 31,5mg photpho; 1,2mg sắt và 20mg vitamin C. Ngoài ra còn có caroten, vitamin B1, vitamin PP, vitamin B2.
Rau muống cung cấp nhiều chất xơ, vitamin C, A...Bên cạnh đó, hàm lượng canxi cao tốt cho những người bị loãng xương và huyết áp thấp. Ngoài ra, ăn rau muống cũng có lợi cho người mắc bệnh thiếu máu, phụ nữ mang thai ăn rau muống giúp giảm nguy cơ táo bón.
Giảm cholesterol
Rau muống là lựa chọn phù hợp cho những ai muốn giảm cân và lượng cholesterol tự nhiên. Một nghiên cứu được tiến hành trên chuột đã chứng minh rau muống còn giúp hạn chế triglycoside (chỉ số mỡ máu) .
Điều trị vàng da và các vấn đề về gan
Theo Medical Health Guide, rau muống được sử dụng trong y học cổ truyền Ấn Độ để điều trị vàng da và các vấn đề về gan. Một nghiên cứu đã chứng minh rằng loại rau này giúp chống lại các hóa chất gây hại và quá trình oxy hóa nhờ enzym giải độc, đồng thời loại bỏ các gốc tự do.
Điều trị thiếu máu
Sắt là khoáng chất quan trọng đối với cơ thể, đặc biệt là các tế bào máu đỏ. Vì vậy, hàm lượng sắt cao trong lá rau muống rất có lợi cho những người bị thiếu máu cũng như phụ nữ mang thai.
Do giàu chất xơ, rau muống giúp hỗ trợ và điều trị các chứng rối loạn tiêu hóa tự nhiên. Đặc tính nhuận tràng của loại rau này mang nhiều lợi ích cho những người bị chứng khó tiêu và táo bón. Thậm chí, nước luộc rau cũng có thể chữa các bệnh này. Ngoài ra, rau muống còn được sử dụng để điều trị nhiễm giun đường ruột rất hiệu quả. Ảnh minh họa: Internet
Điều trị chứng khó tiêu và táo bón
Do giàu chất xơ, rau muống giúp hỗ trợ và điều trị các chứng rối loạn tiêu hóa tự nhiên. Đặc tính nhuận tràng của loại rau này mang nhiều lợi ích cho những người bị chứng khó tiêu và táo bón. Thậm chí, nước luộc rau cũng có thể chữa các bệnh này. Ngoài ra, rau muống còn được sử dụng để điều trị nhiễm giun đường ruột rất hiệu quả.
Ngăn ngừa bệnh tiểu đường
Các nghiên cứu đã chứng minh rằng ăn rau muống thường xuyên kích thích phát triển các chất đề kháng chống lại bệnh tiểu đường. Đồng thời, nó cũng được sử dụng để điều trị đái tháo đường ở phụ nữ mang thai.
Bảo vệ tim
Rau muống chứa nhiều dinh dưỡng thiết yếu như vitamin A, C và beta-carotene. Chúng đóng vai trò quan trọng, giúp làm giảm các gốc tự do, chống oxy hóa cholesterol.
Bên cạnh đó, folate trong rau muống giúp chuyển đổi homocysteine, một loại hóa chất khi ở mức độ cao có khả năng gây đau tim hoặc đột quỵ.
Khoáng chất magiê trong rau muống giúp giảm huyết áp và ngăn ngừa bệnh tim.
Rau muống bao gồm 13 hợp chất chống oxy hóa khác nhau, thích hợp để phòng ngừa ung thư (trực tràng, dạ dày, vú, da). Các chất này có tác dụng loại bỏ các gốc tự do ra khỏi cơ thể, giúp thay đổi điều kiện sinh sôi của các tế bào ung thư và tăng cường môi trường tế bào tự nhiên. Ảnh minh họa: Internet
Ngăn ngừa ung thư
Rau muống bao gồm 13 hợp chất chống oxy hóa khác nhau, thích hợp để phòng ngừa ung thư (trực tràng, dạ dày, vú, da). Các chất này có tác dụng loại bỏ các gốc tự do ra khỏi cơ thể, giúp thay đổi điều kiện sinh sôi của các tế bào ung thư và tăng cường môi trường tế bào tự nhiên.
Có lợi cho mắt
Rau muống rất giàu carotenoid, vitamin A và lutein, những dưỡng chất cần thiết giúp bảo vệ đôi mắt. Nó cũng làm tăng nồng độ glutathione, hợp chất đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể.
Tăng cường miễn dịch
Ăn rau muống thường xuyên giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể, thúc đẩy xương phát triển, góp phần tăng cường sức khỏe bằng cách trung hòa và loại bỏ độc tố.
Lợi ích sức khỏe khác
Ngoài những lợi ích nêu trên, rau muống còn có hiệu quả trong điều trị đau bụng kinh, đau răng, chảy máu mũi… Nó cũng là loại thuốc an thần cho những người mất ngủ hoặc khó ngủ, thúc đẩy nôn trong trường hợp bị ngộ độc. Bên cạnh đó, bạn có thể hạ sốt bằng cách sử dụng thấm nước ép rau muống vào miếng gạc lạnh.
Rau muống tuy giàu dinh dưỡng nhưng cần phải đảm bảo được ăn đúng cách để tránh gây hại cho sức khỏe. Một số thói quen ăn rau muống không tốt dưới đây cần phải hạn chế:
Ăn rau muống sống, tái
Rất nhiều người thích món rau muống chẻ ăn sống, nộm rau muống hoặc ăn rau muống tái khi nhúng lẩu. Tuy nhiên, theo chuyên gia, đây là loại rau được trồng thủy sinh nên có nguy cơ cao nhiễm các loại ký sinh trùng.
Đặc biệt loại ký sinh trùng sán lá ruột lớn tên Fasciolopsis buski thường được phát hiện trong rau muống dễ dàng xâm nhập vào cơ thể người dùng khi ăn rau muống sống hoặc rau chưa chế biến kỹ. Ký sinh trùng này vào thành ruột và gây ra các chứng khó tiêu, dị ứng, đau bụng.
Ăn rau muống trái mùa
Trước đây, rau muống là loại rau thời vụ, chỉ có vào mùa hè nhưng hiện nay, rau muống được trồng quanh năm do những can thiệp của người trồng như sử dụng các loại thuốc kích thích, thuốc trừ sâu để giúp rau muống phát triển 4 mùa.
Theo đó, rau muống được đánh giá là một trong những loại rau dẫn đầu trong nhóm rau ăn lá có nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm cao, chứa nhiều thuốc kích thích, thuốc trừ sâu.
Theo nhiều chuyên gia nhận định, tỷ lệ sử dụng hóa chất cho rau muống trái mùa là 100%, trừ những cơ sở trồng rau sạch có sự kiểm soát chặt chẽ.
Vì vậy, nên hạn chế ăn rau muống trái mùa. Hoặc nếu ăn cần rửa sạch, nấu chín kỹ, nên lựa chọn mua rau muống có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo rau an toàn cho gia đình.
Những người không nên ăn rau muống
Người bị gout, sỏi thận
Những người đang mắc chứng bệnh gout, viêm nhiễm đường tiết niệu nguyên nhân do sỏi thận và người huyết áp cao không nên ăn rau muống. Vì trong thành phần của rau muống có chứa các axit oxalic, chất này làm ảnh hưởng nhiều trên sự ức chế hấp thu của canxi và kẽm.
Đồng thời, còn dễ hình thành và làm tăng nồng độ canxi oxalate trong nước tiểu, dẫn đến hình thành sỏi thận và khiến cho sỏi càng ngày càng to và trầm trọng hơn.
Người đang bị vết thương mềm
Đối với người đang có vết thương mềm sẽ rất dễ bị để lại sẹo nếu ăn rau muống cùng thịt bò. Lý do là vì hai thực phẩm này sẽ kích thích tăng sinh tế bào gây ra hiện tượng sẹo lồi trên da.
Người điều trị ngoại khoa nội khoa
Rau muống cũng nằm trong danh sách những thực phẩm cần phải kiêng đối với những người đang điều trị nội khoa, ngoại khoa vì sẽ gây ra những sẹo lồi gây mất thẩm mỹ cũng như kéo dài thời gian điều trị.
Người đau xương khớp
Đối với người đang bị bệnh đau nhức xương khớp, việc ăn rau muống sẽ khiến chỗ đau càng thêm cảm giác bị tê nhức.
Những người đang uống thuốc Đông y
Thuốc sẽ không có tác dụng nếu như người bệnh đang sử dụng thuốc Đông y để điều trị. Việc bạn ăn rau muống sẽ vô tình làm giảm hiệu quả điều trị của những vị thuốc đang điều trị.
Người bụng dạ yếu, dễ dị ứng
Đối với những người có bụng dạ yếu, dễ dị ứng khi ăn rau muống có chứa loại ký sinh trùng sán lá ruột lớn có tên là Fasciolopsis buski, đặc biệt trong trường hợp ăn rau còn sống, hoặc nấu chưa được chín kĩ.
Kí sinh trùng này có thể gây ra các chứng đầy bụng khó tiêu, đau bụng, dị ứng bằng cách neo mình vào thành ruột.
Người bị tiêu chảy
Vì rau muống thường bị nhiễm nhiều loại ký sinh trùng do chúng thường được trồng, thả ở những nơi ao hồ. Vì vậy, triệu chứng tiêu chảy có thể sẽ nguy hiểm, nặng hơn gây ra tình trạng tiêu chảy kéo dài nếu như người bệnh ăn rau muống được trồng ở nơi ao hồ.
Người hay bị ngộ độc
Rau muống thường chứa rất nhiều thuốc kích thích, thuốc trừ sâu nên đây là loại rau nằm trong nhóm rau ăn lá có nguy cơ cao gây ngộ độc thực phẩm. Người tiêu dùng có thể bị ngộ độc mãn tính vì ăn phải các loại rau có chứa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng cho phép. Nếu bạn thuộc trong nhóm những người cần tránh ăn rau muống được chia sẻ ở trên, thì hãy đặc biệt lưu ý không được tự ý sử dụng loại thực phẩm này nếu không muốn sức khỏe của mình bị ảnh hưởng.
Theo Cục bảo vệ thực vật – Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn rau muống là loại rau dẫn đầu trong nhóm rau ăn lá có nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm cao, chứa rất nhiều thuốc kích thích, thuốc trừ sâu…Việc sử dụng các loại rau có chứa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng có thể khiến người tiêu dùng bị ngộ độc mãn tính, giãn thể miễn dịch, thậm chí ảnh hưởng đến hệ thần kinh.
Để đảm bảo cho sức khỏe, cũng như duy trì món rau nhiều lợi ích trong các bữa cơm gia đình, chúng ta cần đảm bảo vệ sinh bằng cách rửa sạch từng ngọn, ngâm nước muối loãng hoặc tốt nhất là rửa sạch sau đó để ráo nước cho vào túi bảo quản trong tủ lạnh vài ngày thì ăn, như vậy nếu có lượng thuốc sẽ bị phân hủy bớt.