Ngày 10/7, Chính phủ Mỹ đã chuyển 2 triệu liều vắc-xin Moderna đầu tiên hỗ trợ Việt Nam thông qua Chương trình COVAX.
Trước diễn biến phức tạp của tình hình COVID-19 tại Việt Nam, Chính phủ Mỹ quyết định tiếp tục viện trợ cho Việt Nam thêm hơn 3 triệu liều vắc-xin Moderna và lô thứ này được chuyển tới Việt Nam trong ngày 24/7.
Như vậy cho đến nay, Mỹ đã viện trợ Việt Nam 5 triệu liều vắc-xin trong tổng số 23 triệu liều dành cho 20 nước và vùng lãnh thổ châu Á. Trong cuộc trả lời phỏng vấn báo chí vừa qua, Đại sứ Ngọc, phía Mỹ cho biết đang xem xét viện trợ thêm nữa cho Việt Nam thời gian tới.
Hiện nay, nhu cầu của các nước đối với nguồn vắc-xin từ Mỹ rất lớn. Mỹ đang triển khai viện trợ tới gần 50 nước và vùng lãnh thổ trên khắp thế giới. Để đảm bảo nguồn cung vắc-xin đến được các đối tác nhanh chóng nhất, phía Mỹ chọn kênh phân phối chính thông qua cơ chế COVAX, như đã và đang làm với Việt Nam.
Trong khi đó, Mỹ chỉ triển khai viện trợ theo cơ chế song phương với một số rất ít nước lân cận ở khu vực Trung Mỹ, do các vấn đề quy định, thủ tục và điều phối khá phức tạp từ phía Mỹ.
Các cơ quan hữu trách của Chính phủ Mỹ như Hội đồng An ninh Quốc gia của Nhà Trắng, Bộ Ngoại giao trực tiếp định mức cụ thể viện trợ cho từng đối tác, sau đó thông báo và chuyển qua COVAX đến nơi tiếp nhận.
Đại sứ Ngọc cho biết, phía Mỹ coi vắc-xin là vấn đề thuộc an ninh quốc gia, do đó được quản lý rất chặt từ việc sản xuất, phân phối tại Mỹ, cũng như cung ứng cho các nước khác.
Thời gian qua, Đại sứ quán Việt Nam đã triển khai vận động nhiều nguồn cung, trong đó có nguồn từ các bang và các cấp địa phương khác, các tổ chức từ thiện, hiệp hội, công ty môi giới, cá nhân có liên quan... Song cho đến nay, chưa có nguồn nào thuộc nhóm nêu trên mang lại kết quả.
Đại sứ Ngọc cho biết nguyên nhân là do chính sách quản lý thống nhất của Mỹ. Các bang, tổ chức và cá nhân như nêu trên không được phép giao dịch trực tiếp với các đối tác nước ngoài, kể cả khi họ có nguồn vắc xin dôi dư. Mọi nguồn cung ứng vắc-xin cho các nước đều qua một đầu mối duy nhất là Bộ Ngoại giao Mỹ.
Các công ty dược phẩm chuyên sản xuất và cung cấp vắc-xin của Mỹ như Pfizer, Moderna, Johnson and Johnson, cũng như các công ty đang thử nghiệm vắc-xin giai đoạn II - III khác, đều có quy định rất chặt chẽ là chỉ ký hợp đồng cung cấp vắc-xin thông qua kênh chính phủ các nước hoặc qua cơ chế COVAX, tuyệt đối không làm việc với các công ty tư nhân hoặc các công ty môi giới tại thời điểm hiện nay.
Đại sứ Ngọc đề nghị các đối tác trong nước khi liên hệ tìm kiếm nguồn cung ứng vắc-xin từ Mỹ lưu ý những điều này để đỡ mất thời gian, công sức và đạt hiệu quả cao nhất.
Về trang thiết bị y tế, thuốc điều trị…, Đại sứ quán đang tích cực triển khai quyết liệt, đồng thời kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp Mỹ và bà con người Việt tại Mỹ cùng nỗ lực vận động và tiếp cận các nguồn cung ứng.
Trước mắt, phía Mỹ đang khẩn trương trao đổi với đối tác Việt Nam hoàn tất thủ tục để sớm chuyển tới Việt Nam các bộ xét nghiệm nhanh CUE COVID-19 và 75 thiết bị trữ lạnh vắc-xin trong thời gian tới, Đại sứ Ngọc cho biết.