Mỹ và Trung Quốc đã đấu khẩu xung quanh vấn đề Hong Kong tại LHQ hôm thứ Tư (giờ Mỹ) sau khi Washington đề nghị Hội đồng Bảo an họp về kế hoạch áp đặt luật an ninh quốc gia mới đối với Hong Kong của chính phủ Trung Quốc.
Phái đoàn Mỹ tại LHQ tuyên bố rằng đây là “vấn đề khẩn cấp toàn cầu liên quan đến hòa bình và an ninh quốc tế”, do đó hội đồng 15 thành viên cần phải quan tâm ngay tức khắc. Trung Quốc “phản đối đề nghị vô căn cứ” vì luật an ninh quốc gia đối với Hong Kong là vấn đề nội bộ và không liên quan gì đến nhiệm vụ của Hội đồng Bảo an, Đại sứ Trung Quốc Trương Quân viết trên Twitter.
Yêu cầu của Mỹ xuất hiện trong lúc căng thẳng gia tăng giữa Washington và Bắc Kinh về đại dịch coronavirus. Mỹ nói việc Trung Quốc phản đối cuộc họp của Hội đồng Bảo an về Hong Kong, che giấu và xử lý sai lầm về cuộc khủng hoảng COVID-19, liên tục vi phạm các cam kết nhân quyền quốc tế và hành vi trái pháp luật ở biển Đông, rõ ràng cho thấy Bắc Kinh không hành xử như một quốc gia thành viên LHQ có trách nhiệm, theo tin của Reuters. Đại sứ Trương đáp trả: “Thực tế chứng minh hết lần này đến lần khác rằng Mỹ là bên gây rắc rối cho thế giới. Chính Mỹ đã vi phạm các cam kết của mình theo luật pháp quốc tế. Trung Quốc kêu gọi Mỹ ngừng ngay lập tức chính trị quyền lực và các hành vi bắt nạt”.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói với Quốc hội Mỹ hôm thứ Tư rằng Hong Kong không còn đủ tư cách để hưởng vị thế đặc biệt theo luật của Mỹ vì Trung Quốc đã hủy hoại quyền tự trị của thành phố này, có khả năng giáng một đòn mạnh vào vị thế trung tâm tài chính lớn của Hong Kong.
Trong một diễn biến khác, hôm qua, Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc Trung Quốc (quốc hội) thông qua nghị quyết kêu gọi áp dụng Luật An ninh quốc gia tại Hong Kong. Trung Quốc nói luật mới nhằm giải quyết vấn đề ly khai, lật đổ, khủng bố và can thiệp nước ngoài vào thành phố nhưng kế hoạch được công bố tại Bắc Kinh vào tuần trước đã dẫn đến các cuộc biểu tình lớn đầu tiên ở Hong Kong trong nhiều tháng.
Các thành viên của quốc hội Trung Quốc đã nổ những tràng pháo tay kéo dài khi thông qua nghị quyết. Luật An ninh quốc gia cho Hong Kong sẽ được soạn thảo cụ thể trong thời gian tới và ban hành trước tháng 9. Chính phủ Trung Quốc và chính quyền Hong Kong nói không có mối đe dọa nào đối với quyền tự trị của thành phố và luật mới sẽ được “tập trung chặt chẽ”. “Luật mới sẽ không ảnh hưởng đến các quyền và tự do mà người dân Hong Kong được hưởng, thành phố, đặc khu trưởng Hong Kong Carrie Lam nói trong một tuyên bố hoan nghênh cuộc bỏ phiếu của Quốc hội Trung Quốc. “Chính quyền thành phố sẽ hợp tác hoàn toàn với Bắc Kinh để hoàn thành công việc lập pháp có liên quan sớm nhất có thể”, bà nói.
Bắc Kinh đã “chuẩn bị cho tình huống xấu nhất”
Bắc Kinh đã chuẩn bị cho trường hợp xấu nhất là phản ứng dữ dội của quốc tế sau quyết định của chính quyền Donald Trump xác nhận rằng Hong Kong không còn tự trị trước Trung Quốc đại lục. Các cố vấn của chính phủ Trung Quốc nói Trung Quốc dự kiến căng thẳng với Mỹ sẽ leo thang khi Quốc hội thông qua nghị quyết kêu gọi áp dụng luật an ninh quốc gia tại Hong Kong. Nhưng sự trả đũa của Bắc Kinh sẽ phụ thuộc vào hành động của Mỹ, họ nói.
“Những mối đe dọa này [từ phía Mỹ] là những gì chúng tôi dự kiến. Nhưng ngăn chặn việc thông qua luật là vô ích. Chúng tôi đã chuẩn bị cho trường hợp xấu nhất”, ông Nguyễn Tông Trạch, chuyên gia cao cấp tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc, một tổ chức nghiên cứu thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nói với SCMP.