Thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái có ký báo cáo công tác phòng chống tham nhũng (PCTN) năm 2019 gửi Quốc hội.
Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án thời gian qua được đẩy mạnh, xử lý nghiêm minh, kịp thời các tổ chức, cá nhân sai phạm, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và bộ máy Nhà nước.
Nhiều vụ án được mở rộng điều tra, khởi tố thêm nhiều bị can, làm rõ bản chất vụ lợi, chiếm đoạt, tham nhũng, tiếp tục khẳng định quan điểm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai” trong đấu tranh PCTN.
Đáng lưu ý, nhiều vụ án điển hình được Thanh tra Chính phủ nhắc đến, như: Vụ án Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”) cùng đồng phạm lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ...; Vụ án đưa, nhận hối lộ tại Tổng Công ty Viễn thông Mobifone, Bộ Thông tin và Truyền thông, Công ty Cổ phần Nghe nhìn Toàn Cầu (AVG); vụ án Đinh Ngọc Hệ, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển đầu tư Thái Sơn lợi dụng chức vụ, quyền hạn, gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi…
Cùng với đó, các cơ quan chức năng đã chú trọng xác minh, áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản của các đối tượng phạm tội ngay từ giai đoạn điều tra, không để tẩu tán, hợp pháp hóa tài sản tham nhũng; khuyến khích kẻ phạm tội tự nguyện giao nộp tài sản tham nhũng, khắc phục hậu quả thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra để được hưởng khoan hồng.
Cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp cũng tích cực, chủ động, quyết liệt trong kiểm tra, giám sát, kết luận, làm rõ nhiều vi phạm, nhất là Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kiểm tra, kết luận nhiều vụ việc sai phạm nghiêm trọng liên quan đến tham nhũng, quyết định kỷ luật và đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương thi hành kỷ luật nhiều tổ chức đảng và đảng viên là cán bộ cao cấp vi phạm, cả đương chức, chuyển công tác và đã nghỉ hưu.
Tuy nhiên, Chính phủ cho hay, vẫn còn nhiều quy định chưa sát với thực tế, dẫn đến tham nhũng, lãng phí. Việc xử lý trách nhiệm của người đứng đầu, chuyển đổi vị trí công tác, kiểm soát tài sản, thu nhập, nộp lại quà tặng còn nhiều hạn chế.
Một số bộ, ngành, địa phương còn tình trạng xét duyệt, bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo quản lý thiếu chặt chẽ, nhiều trường hợp thiếu điều kiện, tiêu chuẩn, phẩm chất, năng lực; bố trí người thân vào vị trí việc làm hoặc để người thân kinh doanh trong phạm vi quản lý; thiếu kiên quyết điều chuyển, thay thế cán bộ khi có dư luận hoặc có biểu hiện tiêu cực, tham nhũng, uy tín thấp.
Cùng với đó, tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp chưa được ngăn chặn có hiệu quả; rất ít vụ việc, vụ án tham nhũng được phát hiện qua tự kiểm tra trong nội bộ; số vụ việc, vụ án được phát hiện, xử lý chưa phản ánh đúng thực trạng tham nhũng. Trong một số vụ án vẫn xảy ra trường hợp đối tượng bỏ trốn; vẫn xảy ra tình trạng một số cán bộ thuộc cơ quan bảo vệ pháp luật, PCTN lại có hành vi tham nhũng, gây bức xúc trong dư luận xã hội.
Đặc biệt, công tác thu hồi tài sản trong giai đoạn thi hành án hiệu quả chưa cao. Báo cáo nêu, trong năm, tổng số tiền phải thi hành là hơn 10.198 tỷ đồng, trong đó số có điều kiện là hơn 7.378 tỷ đồng, hiện mới thi hành xong hơn 235 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 3,19%). Trong số 37 vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, tính đến hết tháng 6/2019, mới thi hành xong 9.454 tỷ đồng/68.856 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 13,73%.
Trong năm 2020, Chính phủ sẽ rà soát, xác định rõ những cơ chế, chính sách về quản lý kinh tế - xã hội còn thiếu chặt chẽ, sơ hở, chồng chéo, dễ bị lợi dụng, dễ làm nảy sinh tham nhũng; kiên quyết loại bỏ những cán bộ hư hỏng, tham nhũng ra khỏi bộ máy của Đảng và Nhà nước, trước hết là trong các cơ quan chống tham nhũng.