Bất chấp thiếu lộ trình, thiếu người dạy, thiếu hạ tầng, thiếu giáo trình, số lượng trường đại học ở Việt Nam vẫn ngày càng tăng. Như từng nhan nhản mỗi tỉnh phải có nhà máy xi măng, nhà máy đường, sân vận động, nhà máy bia, bây giờ rất nhiều tỉnh thành đang nỗ lực xin xây dựng sân bay và lập đại học. Nhân danh đủ thứ nhưng thật ra, ngoài những ưu đãi nằm phía sau mà những người mở trường được hưởng, trường đại học đang “đảm nhận nhiệm vụ” trung gian là cấp bằng, cấp chứng chỉ cho người cần.
Người Việt chưa thể xa rời bằng cấp. Đến vị thứ trưởng Bộ Y tế còn mạo nhận là có bằng tiến sỹ nước ngoài, ông phó vụ trưởng Bộ Công Thương còn mạo nhận là từng thi toán quốc tế để dọa hội nghị, ông giám đốc sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phú Thọ còn lập lờ bản chứng nhận học tập của một ngôi trường bé nhỏ ở Mỹ với học vị tiến sỹ của mình. Trước đợt bầu cử hội đồng nhân dân, tỉnh An Giang có tới 140 cán bộ, đảng viên bị phát hiện dùng bằng giả… Thế thì trách gì dân đen.
Trong suy nghĩ của bà mẹ Steve Jobs - người sáng lập hãng Apple, trong quan niệm của tỷ phú Bill Gates, của ngôi sao võ thuật Lý Tiểu Long, đại học luôn là nơi đáng mơ ước, là khung trời trong trẻo, khơi gợi nhiều hơn cho những khả năng. Bill Gates bỏ dở đại học Harvard, để 34 năm sau ông được trao bằng. Steve Jobs mãi về sau mới học cao đẳng. Lý Tiểu Long bỏ dở đại học để mở lò võ, khuếch trương tinh hoa võ học Vịnh Xuân quyền và sáng lập môn phái mới. Họ đều là những biểu tượng của nước Mỹ.
Ở VN, năm nào cũng có những á khoa, thủ khoa đầu vào đại học không thể đến trường vì nghèo khó. Đó mới là điều đáng tiếc. Nhưng biết đâu, đi bằng con đường khác, không gặp phải cuộc chiến bằng cấp, họ mới thật sự trưởng thành?