Đầu thú?
Cho đến nay, việc bắt giữ Hàn Đức Long như thế nào vẫn chưa được làm sáng tỏ. Theo các bản kết luận điều tra thì Long đến cơ quan công an “đầu thú” về hành vi hiếp dâm bà Ngô Thị Khuyến (75 tuổi) và con gái bà là Trương Thị Năm (35 tuổi) ngày 19/10/2005. Tuy nhiên, tại các phiên tòa, Hàn Đức Long khai mình bị triệu tập lên cơ quan công an trước đó một ngày, để làm rõ việc trước đó có gây gổ với gia đình anh Trương Văn Sáu (con trai bà Khuyến) hay không? Một số nhân chứng cũng khẳng định đã đưa Long đến tận đồn Công an. Cũng ngay sau đó vài ngày, xuất hiện một lá đơn “đầu thú” tiếp theo của Hàn Đức Long tại cơ quan điều tra, thú nhận đã hiếp và giết cháu Y. Từ đây, cuộc đời Long bị gắn chặt trong cửa sắt nhà giam.
“Khi nghe tuyên án, Hàn Đức Long đã không giữ được bình tĩnh, xô đổ vành móng ngựa và hét lên nhiều lần kêu oan. Gia đình Hàn Đức Long đến tham dự tại phiên tòa, nhiều người đã ngất xỉu”.
Luật sư Dương Minh Nhâm
Cơ quan điều tra đã thực hiện nhiều biện pháp thực nghiệm điều tra, thực nghiệm hiện trường… để hoàn thành 6 bản kết luận điều tra. Tại các bản kết luận điều tra đều xác định, khoảng 16 giờ ngày 26/6/2005, Long dùng xe cải tiến chở khoảng 40kg thóc và 10 kg ngô ra quán xát gạo của anh Diêm Quảng Nam. Do mất điện nên Long cầm liềm ra đồng cắt dây khoai lang về cho lợn. Khi đang băm rau lợn, thấy có điện, Long lại ra chỗ xát gạo. Lúc này Hàn Đức Lương là cháu Long đang xát gạo nên Long mượn xe Lương về nhà làm một số việc.
Khoảng 18 giờ 30 phút, Long đạp xe ra chỗ xát gạo thì bố con ông Soạn xin xát trước. Long đi ra đồng gọi con là Hàn Đức Trọng đang chăn bò về bắt vịt thịt rồi trở lại chỗ xát gạo. Tại đây, Long tiếp tục bị 2 phụ nữ tranh xát trước, nên Long đi đến quán nhà anh Sơn, chị Liễu, thấy cháu Y. đang ngồi một mình. Long hỏi Y. vài câu rồi một tay bịt miệng, một tay ôm người cháu Y. chạy đến khu vực mương cánh đồng sắn thực hiện hành vi đồi bại.
Không để ý cháu Y. còn sống hay chết, Long đẩy cháu xuống lòng mương rồi trở về xát gạo. Khi kéo gạo trở về nhà, Long nhìn đồng hồ thấy chỉ 19 giờ 47 phút. Khoảng 21 giờ, Long thấy thôn thông báo trên loa về việc cháu Y. mất tích nên vờ cầm đèn pin ra nhà anh Sơn, chị Liễu cho đến khuya mới về.
Xét xử lần 1: Viện đề nghị hủy, Tòa tuyên y án
Trái với các bản kết luận điều tra, tất cả các lần đứng trước tòa, bị cáo Hàn Đức Long đều một mực kêu oan, tố điều tra viên ép cung, dùng nhục hình, nên mới phải khai nhận như vậy. Đặc biệt, vụ “hiếp dâm” đối với 2 mẹ con bà Khuyến do chỉ căn cứ vào lời khai của phía bị hại, không có chứng cứ xác thực, nên các cấp xét xử đều khẳng định Hàn Đức Long không phạm tội “Hiếp dâm”.
Đối với hành vi hiếp dâm và giết cháu Y., tại phiên tòa phúc thẩm lần 1, đại diện VKSND tối cao giữ quyền công tố và các luật sư cùng chung nhận định, chứng cứ kết tội Hàn Đức Long chưa đủ vững chắc, nên cùng đề nghị hủy án sơ thẩm để điều tra lại.
“Tuy nhiên HĐXX vẫn tuyên phạt Hàn Đức Long phạm tội giết người và hiếp dâm trẻ em. Khi nghe tuyên án, Long đã không giữ được bình tĩnh, xô đổ vành móng ngựa và hét lên nhiều lần kêu oan. Gia đình Long đến tham dự tại phiên tòa, nhiều người đã ngất xỉu” – luật sư Dương Minh Nhâm (Đoàn Luật sư Bắc Giang), người bào chữa cho Hàn Đức Long từ đầu nhớ lại.
Tại bản án Giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao năm 2009 cũng xác định các bản án sơ thẩm, phúc thẩm chưa làm rõ 5 vấn đề: lời khai của các nhân chứng về thời điểm Long gây án có nhiều mâu thuẫn; việc tiến hành thực nghiệm lại sử dụng người đóng thế có thể hình cao to hơn bị cáo, trong khi vật thực nghiệm lại nhẹ hơn cháu Y. rất nhiều; các dấu vết trên tử thi chưa được làm rõ…
Xét xử lần 2: Gây án sớm hơn 30 phút
Năm 2011, vụ án được đưa ra xét xử lần 2 bởi TAND tỉnh Bắc Giang và Tòa phúc thẩm TAND tối cao. Hàn Đức Long tiếp tục kêu oan và khẳng định việc đã khai tại các bản cung trước đây là do điều tra viên ép buộc, đánh đập. Do sợ chết không được gặp vợ con để minh oan nên Long đã liều khai theo sự hướng dẫn của điều tra viên mong có cơ hội kêu oan tại tòa.
Các luật sư bào chữa cho Hàn Đức Long tại tòa cũng đưa ra những căn cứ để nhận định: không thể lấy lời khai của bị cáo làm chứng cứ duy nhất để kết tội bị cáo, trong khoảng thời gian từ lúc đóng điện (khoảng 17 giờ 46 phút, xác nhận của chi nhánh điện Tân Yên) đến khi bị cáo về đến nhà (19 giờ 47 phút) chia đều cho 6 người đến xay xát thì không đủ thời gian cho bị cáo thực hiện tội phạm.
Đặc biệt, các luật sư cho rằng cơ quan điều tra đã vi phạm thủ tục tố tụng như không giải thích quyền và nghĩa vụ của bị can, bỏ sót tài liệu không đưa vào trong hồ sơ, không có chứng cứ khác để kết tội bị can… Về việc hiếp dâm bà Khuyến, chị Năm thì bản thân chị Năm khai không đồng nhất…
Bác quan điểm của các luật sư và lời kêu oan của Hàn Đức Long tại tòa, HĐXX hai cấp vẫn cho rằng Hàn Đức Long là người hiếp, giết cháu Y.; đồng thời xác định thời điểm gây án là khoảng 19 giờ (sớm hơn khoảng 30 phút so với các bản án trước đây). Hàn Đức Long tiếp tục bị tuyên tử hình với hai tội danh “Hiếp dâm trẻ em” và “Giết người”.
Đơn xin đầu thú của Hàn Đức Long (ảnh do luật sư Ngô Ngọc Trai cung cấp)
Hàn Đức Long khai gì trong đơn đầu thú?
Trong đơn xin đầu thú ngày 29/10/2005, Hàn Đức Long viết: “Tôi là bị can trong vụ án hiếp dâm chị Trương Thị Năm và bà Ngô Thị Khuyến. Trong quá trình giam giữ và làm việc với cán bộ điều tra của cơ quan cảnh sát điều tra tôi đã hiểu và nhận thức thấy rõ hành vi phạm tội do tôi gây ra. Tôi thực sự ân hận và hối cải về việc làm tội lỗi của mình nên tôi viết đơn này xin được thành khẩn tự thú và trình báo trước cơ quan cụ thể là ngoài việc tôi hiếp chị Năm và bà Khuyến ra tôi còn phạm tội hãm hại cháu Y...”.
Tại bản đầu thú dài 4 trang này, Hàn Đức Long miêu tả chi tiết, cụ thể hành vi với cháu Y. và xin được hưởng sự khoan hồng của pháp luật. Tuy nhiên, tại các phiên tòa, Long cho rằng mình bị ép phải viết đơn đầu thú. Nhiều luật sư nhận thấy nét chữ trong đơn khi nghiêng phải, khi nghiêng trái, to nhỏ không đều nhau. Họ nhận định, rất có thể Long đã viết đơn này ở nhiều thời điểm.
(Còn nữa)