Vụ bốn nông dân chống tham nhũng ở Quảng Trị: Những báo cáo kỳ lạ

Kỳ 2: Tham nhũng hay chỉ sai phạm?

TP - Tại Hội nghị Ban Chỉ đạo (BCĐ) Phòng chống Tham nhũng Tỉnh Quảng Trị ngày 10/7, đại diện nhiều các cơ quan huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị khẳng định vụ tiêu cực ở tỉnh lộ 70 mà bốn nông dân tố cáo không có tham nhũng.

>> Kỳ 1: Bị đánh thành đánh cán bộ

Và họ cũng khẳng định báo chí dùng cụm từ “bốn nông dân chống tham nhũng” là không đúng. Vì sao những cán bộ này lại sợ nhắc đến chữ tham nhũng đến vậy?

Tư túi nhưng không tham nhũng?

Theo báo cáo của Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh - ông Lê Đức Yên, từ đơn tố cáo của bốn nông dân (các ông Vinh, Lương, Phiện, Trưởng) về những sai phạm tại dự án tỉnh lộ 70, Ban Thường vụ Huyện ủy đã lập đoàn kiểm tra, phát hiện UBND xã Vĩnh Thành và một số cá nhân có sai phạm trong việc lập hồ sơ sai đối tượng, lập hồ sơ khống để nhận trên 74 triệu đồng đền bù.

Đến nay, UBND xã Vĩnh Thành đã nộp ngân sách huyện trên 56 triệu đồng, còn 18 triệu đồng chưa nộp vì số tiền đó đã được dùng mua sắm tài sản của xã (?).

Cũng theo báo cáo của ông Yên, những sai phạm của xã Vĩnh Thành gồm lập hồ sơ khống để lấy tiền đền bù, khi lấy tiền đền bù từ ngân sách không nhập vào ngân sách mà lãnh đạo xã lấy ra chi tiêu luôn.

Tuy nhiên, ông Yên khẳng định, sai phạm là có nhưng theo kết luận của Ban Thường vụ Huyện ủy thì không có biểu hiện tham nhũng mà sai phạm chủ yếu  là do lập hồ sơ quy chủ (lập hồ sơ không đúng đối tượng) để nhận tiền đền bù giải phóng mặt bằng, lập quỹ và sử dụng không đúng quy định về chế độ tài chính kế toán.

Sau ông Yên, bà Phan Thị Sáng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Trị, cũng cho biết: “Chúng tôi xác định đây là vụ việc phức tạp, nên đã cử một cán bộ giám sát từ đầu. Kết quả kiểm tra cho thấy trong vụ việc này chỉ có vi phạm, không có tham nhũng (?)”.

Chính từ những nhận định trên, cả bà Sáng, ông Yên đều cho rằng, lâu nay báo chí gọi bốn nông dân chống tham nhũng là không chuẩn, là sai.

“Ngay cả khi UBND huyện Vĩnh Linh quyết định khen thưởng theo chỉ đạo của Văn phòng BCĐ Phòng chống Tham nhũng Trung ương cho bốn nông dân này, bằng khen cũng chỉ ghi vì đã có thành tích phát hiện, tố cáo những sai phạm trong thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng tỉnh lộ 70, chứ không khen vì chống tham nhũng”, ông Yên nói.

Tuy nhiên, chính báo cáo của ông Yên lại chỉ ra cán bộ địa chính xã Vĩnh Thành tham mưu lập hồ sơ trái quy định, kê khai khống số lượng cây dương liễu để nhận tiền đền bù về cho UBND xã và chiếm dụng trái phép trên 1,7 triệu đồng tiền đền bù GPMB trong ba năm; ông Lê Quang Thể, nguyên Chủ nhiệm HTX Liêm Công Tây đứng tên một bộ hồ sơ nhận tiền đền bù thiệt hại kênh mương thủy lợi hơn 20 triệu đồng; ông Phạm Hữu Cưu, trưởng thôn Tân Trại nhận tiền đền bù hỗ trợ kênh mương thủy lợi cho HTX Tân Trại trên 2,5 triệu đồng. Như vậy, ông Lê Quang Thể và ông Phạm Hữu Cưu có hành vi chiếm dụng số tiền trên của HTX từ tháng 10/2005 đến nay.

Phát biểu tại cuộc họp ngày 10/7, ông Nguyễn Văn Tiếp, Vụ trưởng Vụ 2, Văn phòng BCĐ Phòng chống tham nhũng Trung ương, nói: “Luật Phòng chống tham nhũng quy định 12 loại hành vi bị coi là tham nhũng, trong đó có hành vi tham ô tài sản. Ở đây, hành vi tham ô tài sản của tập thể xã Vĩnh Thành là có”.

Mặt khác, theo chính báo cáo của UBND huyện Vĩnh Thành thì việc ông Thể, ông Cưu chiếm dụng số tiền trên đã đủ yếu tố cấu thành tội tham nhũng. Với những căn cứ trên, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Trị - đại tá Ngô Văn Tiếu cũng phải thừa nhận, trong vụ việc này có cả hành vi tham nhũng, tiêu cực.

Vì sao nhiều quan chức huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị lại ngại nói đến từ tham nhũng?

Cái sảy nảy cái ung

Tháng 12/2008, gia đình ông Nguyễn Văn Vinh đã bị dọa cắt điện. Khi về xác minh vụ việc, tổ công tác của Văn phòng BCĐ Phòng chống Tham nhũng Trung ương đã yêu cầu chính quyền xã Vĩnh Thành, huyện Vĩnh Linh không được cắt điện, phải đảm bảo cuộc sống bình thường cho gia đình bốn nông dân. Sau đó, ngày 30/1/2008, lãnh đạo Văn phòng BCĐ có văn bản số 61 nhắc lại những yêu cầu trên. Nhưng ngày 16/2/2008 nhà ông Vinh vẫn bị cắt điện.

Cho đến nay, theo báo cáo của Công an Huyện Vĩnh Linh, kể từ sau khi bốn nông dân có đơn tố cáo những sai phạm của UBND xã Vĩnh Thành, và nhất là sau khi hàng loạt cán bộ xã bị kỷ luật, tại đây xảy ra hơn 10 vụ gây mất trật tự trị an thôn xóm, mà phần lớn nạn nhân của những vụ việc này là một trong những nông dân tố cáo tham nhũng.

Bốn nông dân này cho rằng vì họ chống tham nhũng nên bị trả thù. Việc chứng minh họ có bị trả thù hay không còn đang chờ cơ quan chức năng kết luận. Nhưng với những gì xảy ra với bốn nông dân, ở làng quê vốn bình yên này, khiến cả người trong cuộc và dư luận không thể không đặt dấu hỏi.

Cái sảy nảy cái ung. Bởi cái gốc là vụ tham nhũng, tiêu cực của những cán bộ xã Vĩnh Thành đã không được xử lý nghiêm (cán bộ bị xử lý kỷ luật nặng nhất trong vụ này là cảnh cáo).

Trong khi khẳng định vụ việc có tham nhũng (theo quy định pháp luật, từ 500.000 đồng đã có thể truy cứu trách nhiệm hình sự), nhưng ngay cả Trưởng BCĐ Phòng chống tham nhũng Tỉnh Quảng Trị - ông Nguyễn Đức Cường, Chủ tịch UBND Tỉnh Quảng Trị - cũng cho rằng, vụ sai phạm tại đường 70 đã được xử lý nghiêm túc; những sự việc xảy ra liên quan đến bốn nông dân tố cáo tham nhũng, tiêu cực cũng được chỉ đạo, điều tra nghiêm túc (?).

Nếu mọi việc đều đã được điều tra, xử lý nghiêm túc như lời ông chủ tịch thì đã không có những báo cáo sai sự thật như Tiền Phong đã đề cập ở số trước và nông dân Nguyễn Văn Vinh không phải chịu cảnh bị cắt điện tới 19 tháng.