Kịch bản xấu nhất
Đây là kế hoạch do Phần Lan soạn thảo để chuẩn bị cho tình huống xấu nhất khi Hy Lạp không có khả năng chi trả khoản nợ 736 triệu EUR cho Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) - một trong 3 chủ nợ quốc tế của Athens - vào ngày 12-5 tới. Điều này đồng nghĩa với việc Chính phủ Hy Lạp phải tuyên bố vỡ nợ. Viễn cảnh đen tối này sẽ không xảy ra trừ khi các quốc gia thành viên Eurozone chấp nhận trả thay khoản nợ trên cho Hy Lạp trong vòng 3 tuần tới. Để có được điều này, Hy Lạp phải thực hiện các cải cách tài chính cần thiết trong vòng chưa đầy một tuần.
Các quốc gia như Phần Lan, Đức, Áo, Hà Lan cho biết họ sẽ không trả khoản nợ cho Hy Lạp nếu chính phủ nước này không thực hiện chính sách thắt lưng buộc bụng như Liên minh châu Âu (EU) yêu cầu.
Báo Helsingin Sanomat của Phần Lan trích dẫn một nội dung trong bản kế hoạch do Bộ Tài chính Phần Lan soạn thảo đề ngày 27-3 rằng: Với sự đồng thuận ngầm của các quốc gia thuộc Eurozone, tiến trình có thể dẫn tới việc loại Hy Lạp khỏi Eurozone được khởi động. Trong bản kế hoạch trên, Phần Lan tin tưởng với các biện pháp cải cách trong vòng 3 năm qua của Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB), Eurozone có thể vượt qua bão táp khi không còn Hy Lạp.
Trước khi có thông tin về kế hoạch loại bỏ Hy Lạp, chính quyền Athens dự kiến đàm phán với các bộ trưởng tài chính của eurozone vào ngày 24-4 tới để giải ngân khoản tiền cuối cùng trị giá 7,2 tỷ EUR trong chương trình cho vay của EU và đến tháng 6 tiến hành đàm phán tái cơ cấu nợ nước ngoài của Hy Lạp, hiện đã lên tới mức 324 tỷ EUR (178% GDP). Tuy nhiên, các chủ nợ cho rằng dự trữ tiền mặt của Hy Lạp chỉ đủ tới giữa tháng 5 nên vào tháng 6, Hy Lạp có thể nảy sinh khó khăn lớn hơn về thanh khoản.
Cơ hội cho Hy Lạp?
Cũng theo The Times, trong lúc Eurozone bí mật lên kế hoạch loại bỏ Athens, Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras đã có cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Mátxcơva. Theo một thỏa thuận đang được hai bên đàm phàn, Nga sẽ cung cấp tài chính cho Hy Lạp dựa vào lợi nhuận có được từ đường ống dẫn khí đốt giữa Nga và châu Âu chạy qua lãnh thổ Hy Lạp. Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo của Nga và Hy Lạp cũng đã quyết định nối lại việc xuất khẩu nông sản Hy Lạp vào Nga vốn đã bị gián đoạn vào năm ngoái do ảnh hưởng từ lệnh trừng phạt của châu Âu. Một số quan chức EU cho rằng chuyến thăm Nga của người đứng đầu Chính phủ Hy Lạp có thể là bước đi nhằm tự bảo vệ nước này trước nguy cơ bị loại khỏi Eurozone.
Lãnh đạo đảng UKIP (Anh) Nigel Farage cho rằng nếu Eurozone có kế hoạch loại bỏ Athens, đó sẽ là một đặc ân lớn cho người dân Hy Lạp. Bởi khi đó, Hy Lạp sẽ quay lại với đồng tiền riêng của mình, tự giảm giá trị đồng tiền để có được sự cạnh tranh hơn trong xuất khẩu và thương mại. Iceland là một ví dụ điển hình của nền kinh tế bên bờ vực phá sản, vượt qua khủng hoảng nhờ có đồng tiền riêng. “Nếu Hy Lạp rời Eurozone và nền kinh tế dần hồi phục, tôi tin rằng rất nhiều quốc gia khác trong Eurozone sẽ nối gót Athens. Họ được tiếp thêm sự tự tin từ sự phục hồi của nền kinh tế Iceland”, lãnh đạo đảng UKIP nói.
Nhận định của ông Nigel Farage chính là nỗi lo của EU. Việc bất cứ thành viên nào rời bỏ khối cũng sẽ có những tác động đến uy tín, nguồn vốn đầu tư, an ninh, địa chính trị... của EU. Đó là lý do mà EU và Hy Lạp vẫn đang cùng nhau đàm phán về việc giảm nợ, giảm các biện pháp kham khổ, tiết kiệm để đi đến những thống nhất chung để Hy Lạp không phải ra khỏi Eurozone.