Xin giảm nhẹ hình phạt
Ngày 21/2, TAND TP Hà Nội vừa có thông báo cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cùng 11 bị cáo khác có đơn kháng cáo trong vụ xảy ra tại Công ty Việt Á.
Theo đó, ông Long có đơn xin giảm nhẹ hình phạt; cùng xin giảm nhẹ hình phạt còn bị cáo Phan Quốc Việt (Chủ tịch, kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á); Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ phó Vụ KH&CN các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ KH&CN); Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương); Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế)…
Riêng Vũ Đình Hiệp (Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á) có đơn kháng cáo với nội dung đề nghị xem xét, đánh giá lại đúng bản chất của tội danh.
Trong khi, Công ty Việt Á có đơn kháng cáo với nội dung đề nghị không tịch thu sung công quỹ nhà nước số tiền được xác định là hưởng lợi bất chính từ việc bán kit xét nghiệm cho các tổ chức, cá nhân không bị xem xét khởi tố trong vụ án.
Doanh nghiệp này cũng yêu cầu các tổ chức mua test xét nghiệm của mình mà không qua thủ tục đấu thầu phải thanh toán tiền theo như hợp đồng đã ký kết. Đồng thời, đề nghị tòa cấp phúc thẩm hủy bỏ các biện pháp phong tỏa, hạn chế giao dịch đối với các tài khoản ngân hàng của doanh nghiệp, các công ty trong hệ thống của Việt Á không liên quan đến vụ án.
Trong thông báo của TAND TP Hà Nội cho thấy, một số cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cũng kháng cáo đề nghị Tòa cấp phúc thẩm xem xét về phần tài sản liên quan.
Nhóm bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm.
Các bị cáo trong vụ án tạo thành chuỗi mắt xích vi phạm
Hồi tháng 1/2023, TAND TP Hà Nội xét xử sơ thẩm tuyên bị cáo Phan Quốc Việt (Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á) tổng mức án 29 năm tù cho hai tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Đưa hối lộ”; Vũ Đình Hiệp lĩnh tổng 15 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Thanh Long bị phạt 18 năm tù tội "Nhận hối lộ"; cùng nhóm tội này có Trịnh Thanh Hùng bị phạt 14 năm tù; Nguyễn Huỳnh (cựu Phó Trưởng phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế) 9 năm tù; Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế) 8 năm tù; Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế) 7 năm tù; Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Hải Dương) 13 năm tù.
Các bị cáo Phạm Xuân Thăng (cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương) bị phạt 5 năm tù, Phạm Mạnh Cường (cựu Giám đốc Sở Y tế tỉnh Hải Dương) và Nguyễn Văn Trịnh (cựu Trợ lý Phó Thủ tướng) cùng bị phạt 4 năm tù tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Ông Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng KH&CN) và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng) cùng bị phạt mỗi người 3 năm tù tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Đáng chú ý, trong vụ án, bị Nguyễn Thành Danh (cựu Giám đốc CDC Bình Dương) được HĐXX áp dụng chính sách "khoan hồng đặc biệt", miễn truy cứu trách nhiệm hình sự.
Các bị cáo còn lại bị tuyên mức án từ 22 tháng tù nhưng cho hưởng án treo đến 7 năm tù giam.
Bản án thẩm xác định, trong năm 2020 và 2021, Công ty Việt Á sản xuất tổng cộng hơn 8,7 triệu kit xét nghiệm và bán cho các đơn vị, cơ sở y tế trên khắp cả nước hơn 8,3 triệu kit.
Doanh nghiệp này được thanh toán hơn 4,5 triệu kit xét nghiệm với tổng số tiền 2.250 tỷ đồng.
Kết quả điều tra xác định Công ty Việt Á bỏ ra gần 365 tỷ đồng để mua nguyên vật liệu, cộng với các loại chi phí khác, thuế và lợi nhuận 5%, giá thành sản xuất 1 kit xét nghiệm là hơn 143.000 đồng. Tuy nhiên Công ty Việt Á đã nâng giá khống lên gấp nhiều lần và được phía Bộ Y tế chấp thuận khi hiệp thương giá, để bán ra thị trường mức 470.000 đồng/1 kit xét nghiệm.
Cơ quan truy tố kết luận, Công ty Việt Á thu lời bất chính 1.235 tỷ đồng, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 432 tỷ đồng.
Để được cấp phép sản xuất thương mại, Tổng giám đốc Việt Á Phan Quốc Việt cùng đồng phạm đã đưa hối lộ các cựu quan chức số tiền lên tới hàng trăm tỷ đồng. Trong đó đưa hối lộ cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long 2,25 triệu USD; Chu Ngọc Anh được biếu 200.000 USD; Phạm Xuân Thăng được biếu 100.000 USD...
Theo HĐXX, mỗi bị cáo trong vụ án là một "mắt xích", tạo thành các chuỗi vi phạm kéo dài. Trong đó, Phan Quốc Việt là chủ mưu, chỉ đạo xuyên suốt. Tuy nhiên, HĐXX cũng ghi nhận và đánh giá cao các bị cáo trong giai đoạn điều tra và tại tòa đã thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác làm rõ vi phạm.
Đáng chú ý, bị cáo Nguyễn Thanh Long, Chu Ngọc Anh, Phạm Xuân Thăng.. nhận số tiền lớn đã khắc phục toàn bộ hậu quả.
Điển hình là trường hợp bị cáo Nguyễn Văn Trịnh, cựu nhân viên Văn phòng Chính phủ, đã chủ động khai báo. Hành vi của bị cáo đóng góp tích cực nhất trong giai đoạn điều tra.