Thiếu nhất quán
Căn hộ thương mại 25m2 đang xôn xao dư luận mấy ngày nay vì UBND TPHCM bày tỏ quan điểm không cho phép xây dựng căn hộ thương mại dưới diện tích 45m2. Thực tế, đến thời điểm hiện tại, căn cứ các quy định hiện hành, tiêu chuẩn diện tích tối thiểu của căn hộ chung cư là 25m2 đối với nhà ở xã hội và 45m2 đối với nhà thương mại. UBND TPHCM lý giải “cấm cửa” căn hộ này bởi việc xây dựng chung cư thương mại có diện tích căn hộ dưới 45m2 sẽ làm gia tăng quy mô dân số và áp lực lên hệ thống hạ tầng kỹ thuật, phá vỡ quy hoạch được phê duyệt, đồng thời có nguy cơ xuất hiện tình trạng “khu ổ chuột trên cao”.
Thế nhưng cách đây vài tháng, Bộ Xây dựng đồng ý cho một doanh nghiệp tại TPHCM được phép xây căn hộ thương mại 25m2. Thậm chí, Bộ Xây dựng còn có văn bản gửi các cơ quan báo chí, khẳng định quy định cho phép xây dựng căn hộ có diện tích vừa và nhỏ (tối thiểu 25 m2) không phải là nguyên nhân hình thành các khu nhà ở chất lượng kém. Bộ này cho rằng, trong thời gian chờ ban hành Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về nhà chung cư, chấp thuận doanh nghiệp có thể tạm thời xây dựng căn hộ diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 25 m2 kèm thêm điều kiện phải đảm bảo các yếu tố chất lượng xây dựng, chất lượng hoàn thiện, hệ thống trang thiết bị, điều kiện hạ tầng, dịch vụ quản lý vận hành.
Nhưng chính Bộ Xây dựng lại là cơ quan quản lý thiếu nhất quán trong các quyết định của mình bởi trong văn bản trả lời kiến nghị của Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) trước đó từng không đồng ý thí điểm đầu tư xây dựng căn hộ, nhà trọ, phòng trọ cho thuê với diện tích dưới 25 m2 của doanh nghiệp.
Người nghèo đến bao giờ có nhà?
Số phận căn hộ thương mại 25m2 chưa biết cơ quan quản lý định đoạt thế nào nhưng doanh nghiệp và người dân như ngồi trên đống lửa. Ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty TNHH Địa ốc Đất Lành, tác giả căn hộ 25m2 cho biết, văn bản của TPHCM không chấp nhận căn hộ thương mại dưới 45m2 tạo ra sự không công bằng cho chính doanh nghiệp và người dân đô thị. “Hiện, tỉnh Bình Dương phát triển rất tốt nhà 25m2 cho công nhân và được tỉnh ủng hộ vậy vì sao TPHCM lại không được?”, ông Đực thắc mắc. Việc TPHCM không đồng ý xây sẽ khiến “1 triệu năm nữa người nghèo vẫn không có nhà”, ông Đực nói.
Trao đổi với Tiền Phong, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA phân tích, trên thực tế, Bộ Xây dựng và UBND TPHCM đã chấp thuận cho thí điểm xây dựng căn hộ chung cư nhà ở thương mại có diện tích tối thiểu 38m2 sàn với một tỷ lệ nhất định tại một số dự án. Luật Nhà ở 2014 đã giao thẩm quyền cho Chính phủ, Bộ Xây dựng và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thẩm quyền quyết định về tiêu chuẩn thiết kế nhà ở thương mại, nhà ở xã hội phù hợp với nhu cầu và điều kiện cụ thể của từng địa phương.
Ông Châu cho rằng, tại TPHCM, nhu cầu căn hộ chung cư nhà ở xã hội, nhà ở thương mại nhỏ có 1 - 2 phòng ngủ, có giá bán vừa túi tiền là rất lớn, cần phải được giải quyết thật thỏa đáng. Do đó, HoREA kiến nghị Bộ Xây dựng và UBND TPHCM cho phép căn hộ chung cư nhà ở thương mại có diện tích tối thiểu 25m2 sàn. Điều kiện tồn tại đối với căn hộ “hộp diêm” này là phải bảo đảm phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng, tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, kiến trúc nhà ở và nội dung quyết định chủ trương đầu tư dự án xây dựng nhà ở của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
“Tôi nghĩ cần phải cho phép tỷ lệ căn hộ nhỏ có diện tích từ 25m2 sàn đến dưới 45m2 sàn không vượt quá 25-30% tổng số căn hộ của chung cư. Riêng tại TPHCM, cần “bật đèn xanh” cho loại căn hộ có diện tích từ 25m2 sàn đến dưới 45m2 sàn tại các quận vùng ven và các huyện ngoại thành thì mới phù hợp với thực tế”, ông Châu nói.
Ông Nguyễn Mạnh Hà, nguyên Cục trưởng Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng: “Hiện nhiều người cho rằng, phát triển chung cư 25m2 sẽ biến thành các khu ổ chuột. Tôi xin nói, ổ chuột hay không nằm ở chất lượng sống của người dân trong chung cư đó. Tuy nhiên, vẫn cần lưu ý rằng, bước tiếp theo sẽ phải xây dựng quy trình quản lý các chung cư 25m2 này sao cho phù hợp. Quan trọng là làm sao đảm bảo nhu cầu hiện tại”.