Xét nghiệm gộp mẫu nhiều hơn, có phương án cách ly đối với trẻ em và giải tỏa hàng hóa từ khu vực có dịch là 3 điểm mới trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 được GS.TS Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Bộ Y tế, nhấn mạnh.
Trẻ nhỏ cách ly tại nhà
Trước đây, trong đợt dịch tại Đà Nẵng, Bộ Y tế cho phép gộp 5 mẫu/lần xét nghiệm. Tuy nhiên, do nhu cầu xét nghiệm diện rộng tại Quảng Ninh và Cẩm Giàng (Hải Dương), Bộ Y tế cho phép có thể gộp 10-16 mẫu/lần xét nghiệm, gộp theo hộ gia đình. Nhóm mẫu nào có trường hợp dương tính sẽ lập tức cách ly toàn bộ gia đình và lấy mẫu làm lại lần thứ 2 xác định ca dương tính. “Nếu phát hiện mẫu gộp dương tính thì cách ly cả gia đình đó luôn, sau đó lấy mẫu xét nghiệm lại từng người để phân loại F0, F1”, ông Long yêu cầu. Tổng số hộ gia đình tại TP Hạ Long khoảng 30.000. “Nhưng khuyến cáo của chúng tôi là lấy ở khu có người nhiễm trước rồi mới lấy rộng ra các hộ khác. Chúng tôi đề nghị các viện sẽ hỗ trợ địa phương lấy gộp mẫu và chung ống xét nghiệm”, ông nói.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, thời gian qua thực hiện nghiêm việc cách ly tập trung, nhưng do tính mới của chủng virus lần này nên Bộ sẽ thay đổi lại phương thức bảo đảm giúp gia đình có trẻ em sẽ yên tâm hơn. Theo đó, các địa phương cần phân loại hai nhóm trẻ để cách ly.
Cụ thể, nhóm trẻ dưới 5 tuổi có thể cách ly tại nhà nghiêm ngặt do chính quyền địa phương chịu trách nhiệm và có điều kiện đi kèm như: chỉ được một người trông; người trông phải có sức khỏe tốt và gia đình đó không có người già, không có bệnh lý nền. Việc này, Bộ Y tế đã thực hiện tại Cẩm Giàng, Hải Dương và một số địa phương khác. Với trẻ từ 6 tuổi trở lên, áp dụng mô hình phân kỳ cách ly tập trung. Trẻ sẽ được áp dụng cách ly tập trung trong 7 ngày đầu và lấy mẫu ngày 1, ngày 3 và ngày 7. Khi trẻ có kết quả âm tính, trẻ sẽ được cách ly tại nhà theo quy định rất nghiêm ngặt với sự giám sát của chính quyền địa phương. “Chính quyền địa phương là đơn vị cuối cùng quyết định việc cách ly tại nhà của trẻ. Việc này giúp các địa phương trong việc cách ly trẻ và giúp trẻ trở về nhà sau thời gian cách ly”, ông Long nói.
Phương án giải tỏa hàng hóa từ khu vực có dịch là thay đổi thứ 3 trong quá trình chống dịch. Ông Long cho biết, tình hình lưu thông hàng hóa từ các vùng có dịch đến các địa phương khác hiện rất khó khăn. Tuy nhiên, ông lưu ý phải kiểm soát chặt hàng, người chở và người đi kèm. Bộ đã có hướng dẫn, nhưng điểm mới là tất cả tài xế vận chuyển hàng hóa, người đi kèm phải làm xét nghiệm 2 ngày/lần, quá trình vận chuyển phải áp dụng các biện pháp chống dịch: đeo khẩu trang, mở cửa, không đóng kín, ghi chép lại hành trình, hạn chế tiếp xúc… “Địa phương nào để dịch xảy ra do đối tượng này thì địa phương đó phải chịu trách nhiệm", Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Truy vết người liên quan 3 ca mắc đi trên xe khách
Đại diện Sở Y tế tỉnh Điện Biên cho biết, theo báo cáo nhanh của huyện Mường Ảng (tỉnh Điện Biên), khoảng 2h30 ngày 3/2, tổ tuần tra kiểm soát dịch bệnh của xã Ảng Tở phát hiện một số người xuống xe khách nên yêu cầu về trạm y tế xã Ảng Tở để khai báo y tế. Ngay sau khi xác định các đối tượng này trở về từ vùng dịch, lực lượng chức năng đưa vào khu cách ly tập trung tại Trung tâm Y tế huyện Mường Ảng. Qua xét nghiệm lần 1, có 2 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2.
Hai trường hợp nghi nhiễm SARS-CoV-2 đầu tiên là L.T.L (sinh năm 2003), L.T.L (sinh năm 2003), trú tại xã Ảng Tở, huyện Mường Ảng về địa phương từ huyện Cẩm Giàng, Hải Dương trên xe Thành Công (Móng Cái - Điện Biên) biển kiểm soát 27B - 004.55 trong đêm 2/2. Trường hợp thứ 3 là L.T.D (sinh năm 2002), trú tại xã Nà Tấu, TP Điện Biên Phủ có cùng hành trình với 2 ca mắc COVID-19 nói trên. Ngay sau khi trở về địa phương, L.T.D tự cách ly tại nhà, khai báo y tế và lấy mẫu xét nghiệm. Xét nghiệm lần 1 cho thấy, L.T.D dương tính với SARS-CoV-2.
Với 2 ca mắc COVID-19 tại Mường Nhé, công tác truy vết cho kết quả có 172 trường hợp F1, nguồn lây từ Trường THPT Trí Đức, Nam Từ Liêm, Hà Nội. Hai ca ở TP Điện Biên Phủ có 171 F1, một người có nguồn lây từ Đại An, Cẩm Giàng và 1 người đi từ huyện Thanh Hà, Hải Dương. Điện Biên đang theo dõi 414 ca F1, đang tích cực điều tra truy vết F1, F2. Các F1 đã được cách ly tại cơ sở y tế và tập trung.
Đại diện tỉnh Điện Biên cho biết, khoảng 3 giờ sáng 5/2 có chuyến xe từ Quảng Ninh về Điện Biên, chở 41 khách, nhà xe có người đang được cách ly tại Điện Biên. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhận định, có hiện tượng một vài nhà xe gom khách từ vùng có dịch đi các địa phương khác, trốn cách ly tại một số tâm dịch. "Đây là điều nguy hiểm. Vì thế, tôi đề nghị các địa phương hết sức lưu ý vấn đề đó. Điện Biên chủ động khi gặp chuyến xe đã yêu cầu khai tờ khai y tế, từ đó phát hiện ca nhiễm... Tất cả địa phương có dịch phải áp dụng tờ khai y tế", ông nói.
Lãnh đạo Y tế tỉnh Điện Biên cho biết, sát Tết, người lao động, học sinh, sinh viên trở về địa phương nhiều, diễn biến dịch phức tạp. Công tác truy vết F1, F2 khó khăn vì địa bàn rộng, đa số người dân là đồng bào dân tộc thiểu số, nhận thức hạn chế, chưa tự giác khai báo, khai báo không trung thực. Tổ chức mua sinh phẩm khó khăn. Dịch đã xuất hiện ở nhiều huyện. Năng lực xét nghiệm ở địa phương không đáp ứng được yêu cầu. Do đó, Điện Biên đề nghị Bộ Y tế hỗ trợ về chuyên gia, máy xét nghiệm, sinh phẩm, quần áo bảo hộ...
Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị Điện Biên tiếp tục tăng cường truy vết kỹ lưỡng, tránh bị bỏ sót, vì Điện Biên có tính khác biệt là không thể quây cả khu mà phải áp dụng chủ yếu là truy vết, cách ly. Phải đẩy nhanh xét nghiệm ưu tiên F1. Với trường hợp F2 thì cách ly tại nhà. Chiều cùng ngày Bộ Y tế yêu cầu Bệnh viện Bạch Mai, Viện Vệ sinh Dịch tễ T.Ư cử cán bộ lên Điện Biên hỗ trợ điều trị, xét nghiệm.
"Quốc tế đánh giá cao việc chỉ trong vòng chưa đầy 22 giờ, Bệnh viện Bạch Mai đã thiết lập hoàn chỉnh bệnh viện dã chiến số 2 ở Trường Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương, trong đó đơn nguyên Cấp cứu ở đấy tương đương Bệnh viện Bạch Mai. Chúng ta đã làm nên những kỳ tích. Chúng tôi luôn hỗ trợ địa phương nên địa phương vững tin, yên tâm cùng nhau chiến thắng dịch bệnh"
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long