Ngày 7/5, sau 4 ngày xét xử, TAND TP Hà Nội tuyên án vụ “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Thao túng giá chứng khoán”, “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức” và “Giả mạo trong công tác” xảy ra tại Cty CP Mỏ và xuất khập khẩu Miền Trung (MTM).
Theo truy tố, Cty MTM vốn do Nguyễn Văn Dĩnh – nguyên GĐ Cty khoáng sản Nari Hamico làm chủ và không có hoạt động kinh doanh. Nhằm đưa MTM “lên sàn” để chiếm đoạt tiền của các nhà đầu tư cổ phiếu, Dĩnh đã chỉ đạo lập danh sách giả thể hiện MTM có 103 cổ đông sở hữu 31 triệu cổ phần tương đương 310 tỷ đồng.
Tiếp đến, các bị cáo Nguyễn Thị Hiên (em gái Dĩnh) và Ngô Văn Hiếu tới Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt nam (BIDV) chi nhánh Nam Hà Nội làm giả chứng từ thể hiện MTM có cổ đông nộp tiền, có hoạt động kinh doanh.
Các bị cáo được nhóm cán bộ, nhân viên thuộc BIDV hạch toán dòng tiền của MTM qua các tài khoản của nhóm Nguyễn Văn Dĩnh nhằm lập chứng từ nộp – rút tiền, ủy nhiệm chi với mỗi giao dịch chỉ cách nhau vài phút.
Tương tự, các bị cáo Lê Thị Hằng Nga, Trần Thị Mai Lan là lãnh đạo ngân hàng Tiên Phong chi nhánh Tây Hà Nội đã làm giả 7 chứng từ nộp tiền, ủy nhiệm chi, rút séc với tổng số 130 tỷ đồng cho Cty MTM. Theo truy tố, nhóm cán bộ ngân hàng nói trên đã vì động cơ vụ lợi thu phí kiểm đếm, hoàn thành chỉ tiêu được giao… để giúp sức cho Nguyễn Văn Dĩnh.
Tuy nhiên, năm 2015, Dĩnh bị bắt giữ do liên quan vụ trốn thuế tại Cty Nari Hamico nên phía MTM rút lại hồ sơ đăng ký. Khi Dĩnh bị bắt, các bị cáo Trần Hữu Tiệp – nguyên Chủ tịch MTM và Phùng Thành Công (đang bỏ trốn) đã gặp vợ Dĩnh là Vũ Thị Hoa để tiếp nhận hồ sơ của MTM, đưa doanh nghiệp này “lên sàn”.
Tháng 4/2016, cổ phiếu MTM có phiên giao dịch đầu tiên trên sàn Upcom với giá tham chiếu 10.500 đồng/1 cổ phiếu. Các đối tượng biết cổ phiếu MTM không thu hút nhà đầu tư nên đã lập 59 tài khoản tại Cty CP chứng khoán Bảo Việt, Cty chứng khoán Maritime, Cty chứng khoán Sài Gòn (SSI) để tạo giao dịch ảo bằng cách liên tiếp đặt lệnh mua, bán khớp chéo giữa các tài khoản trong nhóm… tạo cung cầu giả.
Tháng 6/2016, HNX ra thông báo tạm ngừng giao dịch với cổ phiếu MTM trên sàn Upcom. Ủy ban chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cũng có văn bản đề nghị công an điều tra. Tuy nhiên, lúc này đã có hơn 1.000 nhà đầu tư “đổ” hơn 56 tỷ đồng vào cổ phiếu MTM.
Tòa án xác định, trong số những nhà đầu tư trên có những người không yêu cầu bồi thường hoặc không đến cơ quan điều tra làm việc nên chỉ có thể xác định số tiền các bị cáo chiếm đoạt trong vụ án là hơn 43 tỷ đồng của khoảng 800 người.
Cũng tại tòa, một số luật sư đề nghị trả hồ sơ điều tra bổ sung để làm rõ Công ty MTM có tài sản, hoạt động sản xuất kinh doanh không. Mặt khác, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm là những người đánh giá, kiểm duyệt hồ sơ, để Cty MTM lên sàn Upcom và trách nhiệm của kiểm toán viên.
Hội đồng xét xử bác bỏ vì cho rằng, các cán bộ thẩm định hồ sơ của UBCKNN, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội chỉ có trách nhiệm kiểm tra thủ tục nên không có trách nhiệm và không đủ điều kiện để thẩm định tính thật, giả của các hồ sơ này. Dù vậy, tòa án vẫn kiến nghị UBCKNN có biện pháp hữu hiện hơn về hành lang pháp lý bảo vệ các nhà đầu tư.
Về hình phạt, chủ tọa tuyên Trần Hữu Tiệp án chung thân; Vũ Thị Hoa 12 năm tù; Nguyễn Lê Trường – nguyên GĐ MTM 12 năm tù cùng về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Bị cáo Bùi Thiện Lý và Đỗ Hữu Tài (cùng lao động tự do) nhận 30 tháng tù treo về tội “Thao túng giá chứng khoán”.
Tiếp đến, bị cáo Nguyễn Văn Dĩnh nhận 4 năm tù; Nguyễn Thị Hiên (lao động tự do) 36 tháng tù treo; Ngô Văn Hiến 36 tháng tù treo; Lê Thị Hằng Nga án 30 tháng tù treo; Trần Thị Mai Lan – nguyên GĐ dịch vụ ngân hàng TPBank Tây Hà Nội án 30 tháng tù treo cùng về tội “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức”.
Cuối cùng, nhóm cán bộ ngân hàng BIDV gồm Hồ Xuân Lý – nguyên Phó GĐ ngọc Hồi ngân hàng BIDV nhận 24 tháng tù treo; Nguyễn Thị Hiền và Vũ Thế Vinh – đều là giao dịch viên BIDV cùng nhận 20 tháng tù treo; Lê Đắc Hà – nguyên GĐ BIDV Đại Kim nhận 18 tháng tù; Đặng Mạnh Hùng – giao dịch viên BIDV nhận 20 tháng tù.
Về dân sự, tòa buộc các bị cáo phải liên đới bồi thường cho các nhà đầu tư đã mua cổ phiếu; buộc ngân hàng BIDV phải giao nộp 67 triệu đồng tiền thu lời bất chính.