'Vương tử' Trung Quốc nắm các tập đoàn lớn
Những tập đoàn chủ chốt trong nhiều lĩnh vực của Trung Quốc đang nằm trong tay con cái giới lãnh đạo cấp cao, theo truyền thông phương Tây.
Theo tờ The New York Times, hồi tháng 2, hãng phim hoạt hình Mỹ DreamWorks công bố kế hoạch xây một xưởng phim ở Thượng Hải với mức đầu tư 300 triệu USD. Đây là bước tiến của DreamWorks trong quá trình xâm nhập thị trường rộng lớn như Trung Quốc.
Tuy nhiên, có một điều đáng chú ý trong kế hoạch mà DreamWorks không tiết lộ: Một trong những đối tác quan trọng nhất của hãng ở đại lục là Công ty Shanghai Alliance Investment, hiện đang do con trai của cựu Chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân là Giang Miên Hằng lãnh đạo.
Thống trị nhiều lĩnh vực
Theo giới quan sát, không phải “vương tử” nào cũng mang tiếng ăn chơi như Bạc Qua Qua, con trai cựu Bí thư Thành ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai. Ngược lại, có nhiều người đang giữ vị trí quan trọng trong các ngành kinh tế chủ chốt, gắn kết chặt chẽ với nhà nước như tài chính, năng lượng, an ninh nội địa, viễn thông... Ngoài ra, một số còn đóng vai trò trung gian để “giúp” các tập đoàn hay nhà tài phiệt quốc tế làm ăn ở Trung Quốc.
“Bất cứ khi nào có lợi nhuận, họ (con ông cháu cha) sẽ là người đứng đầu trong nhóm xếp hàng”, chuyên gia về giới lãnh đạo Trung Quốc Bùi Mẫn Hân tại Trường Claremont McKenna (Mỹ) nhận định.
Những gương mặt nổi bật nhất đều là con trai, con gái hay dâu rể của các ủy viên trong Thường vụ Bộ Chính trị và Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc, đã về hưu hoặc đang tại vị.
Chẳng hạn như Ôn Vân Tùng, con trai Thủ tướng Ôn Gia Bảo, đang là Giám đốc điều hành Công ty viễn thông Unihub Global Networks, vốn được dự đoán sẽ trở thành nhà điều hành viễn thông vệ tinh lớn nhất châu Á.
Ông Hồ Hải Phong, con trai Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, từng quản lý Nuctech, công ty nhà nước gần như độc quyền cung cấp các loại máy quét dùng trong an ninh, y tế, hàng hải, xuất nhập khẩu… Hồ Hải Phong rời vị trí lãnh đạo Nuctech vào năm 2008, ngay trước khi công ty này bị điều tra về tham nhũng và hối lộ dính líu tới quan chức nhiều nước như Namibia và Nam Phi, theo trang tin Asianews.
“Việc kinh doanh của con thì sao?”
Sự dính líu sâu của gia đình các lãnh đạo cấp cao vào cơ cấu kinh tế có thể ảnh hưởng đến các nỗ lực cải cách ở Trung Quốc, theo giới quan sát. Chẳng hạn, ý định cởi mở thị trường điện năng để trở nên cạnh tranh hơn sẽ đụng chạm lợi ích của nhà cựu Thủ tướng Lý Bằng.
Con gái ông là Lý Tiểu Lâm hiện ngồi ghế chủ tịch và giám đốc điều hành của China Power International, công ty điện lực hàng đầu nước này.
“Đây là một trong những thách thức lớn mà Trung Quốc đang đối mặt. Bất cứ khi nào giới lãnh đạo muốn tiến hành cải cách, con cái họ có thể lại gào lên: “Cha, còn việc kinh doanh của con thì sao?”, chuyên gia Bùi Mẫn Hân nhận định với The New York Times.
Bên cạnh đó, dù những “vương tử”, “công chúa” có tài năng thật sự đi nữa thì không thể tránh khỏi lời ra tiếng vào và sự bất mãn khi họ được bổ nhiệm vào các vị trí nắm hết “túi tiền” của đất nước.
Hồi năm 2010, chính tờ Nhân Dân nhật báo đăng kết quả khảo sát cho thấy 91% người được hỏi tin rằng tất cả người giàu ở nước này đều có gốc gác chính trị.
Những gương mặt nổi bật
- Hồ Hải Phong, con trai Chủ tịch Hồ Cẩm Đào: từng lãnh đạo Công ty Nuctech, “thống trị” lĩnh vực máy quét an ninh, y tế, hàng hải...
- Ôn Vân Tùng, con trai Thủ tướng Ôn Gia Bảo: Giám đốc điều hành “người khổng lồ” trong lĩnh vực viễn thông Unihub Global Networks. Con rể ông Ôn là Từ Minh giữ chức Chủ tịch Câu lạc bộ bóng đá lừng danh Đại Liên Thạch Đức và được tạp chí Forbes xếp vị trí 253 trong số những người giàu nhất Trung Quốc năm 2011.
- Wilson Feng, con rể Chủ tịch Quốc hội Ngô Bang Quốc: quản lý Quỹ đầu tư công nghiệp năng lượng mới và năng lượng hạt nhân Trung Quốc, vốn trị giá 1,46 tỉ USD.
- Lý Tuệ Đích, con trai Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Lý Trường Xuân: giữ chức Phó chủ tịch Tập đoàn China Mobile. Con gái Lý Đồng là lãnh đạo một công ty trực thuộc Ngân hàng Trung Quốc.
- Lưu Lạc Phi, con trai Trưởng ban Tuyên truyền Trung ương đảng Lưu Vân Sơn: Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư tư nhân Citic và nắm nhiều công ty tài chính khác.
(Tổng hợp từ The New York Times, thống kê năm 2011 của Wall Street Journal)
Theo Văn Khoa
Thanh Niên