Bổ sung, thay đổi điều kiện để cho trúng thầu (?)
Dự án đầu tư xây dựng hệ thống thông tin hành khách trước chuyến bay (APIS) được triển khai tại Cảng vụ Hàng không miền Trung trong giai đoạn 2013- 2014, có tổng mức đầu tư là 5,9 tỷ đồng. Đây là dự án nhằm thông tin trước về chuyến bay, về hành khách và tổ bay cho cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam trước khi nhập cảnh tại một sân bay quốc tế của Việt Nam.
Gói thầu số 3 về cung cấp, lắp đặt phần cứng và phần mềm hệ thống APIS có tổng mức đầu tư là 5,5 tỷ đồng. Theo kế hoạch, việc đấu thầu rộng rãi trong nước. Tuy nhiên, chỉ có hai đơn vị tham gia đấu thầu là Cty TNHH dịch vụ tin học FPT (Cty FPT) và Liên danh Cty Cổ phần công nghệ Sao Bắc Đẩu - Cty Cổ phần thương mại dầu khí.
Trên cơ sở Báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ dự thảo và Báo cáo kết quả thẩm định, Giám đốc Cảng vụ Hàng không miền Trung phê duyệt kết quả, trong đó đơn vị trúng thầu là Cty TNHH Dịch vụ tin học FPT với giá bỏ thầu là trên 5,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua kiểm tra của Cục Hàng không Việt Nam cho thấy, hồ sơ mời thầu có nhiều thiếu sót, sai phạm.
Về cơ sở pháp lý, hồ sơ của nhà thầu FPT có một số tiêu chí vi phạm điều kiện tiên quyết về tư cách hợp lệ của nhà thầu. Cụ thể, hồ sơ mời thầu quy định các đơn vị tham gia đấu thầu phải có chi nhánh tại Đà Nẵng. Tuy nhiên, nhà thầu FPT lại không có dẫn đến vi phạm về tư cách hợp lệ của nhà thầu.
Tại biên bản họp thẩm định kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu ngày 26/2/2014, Tổ thẩm định dự thầu của Cảng vụ Hàng không miền Trung đánh giá: “Hồ sơ dự thầu của nhà thầu FPT ghi rõ nhà thầu chỉ có Văn phòng Đại diện tại Đà Nẵng chứ không có chi nhánh. Điều này không đáp ứng các điều kiện của hồ sơ mời thầu về tư cách hợp lệ của nhà thầu”.
Tuy nhiên, chỉ sau 1 ngày biên bản trên được lập, Cảng vụ Hàng không miền Trung đã có Thông báo kết luận của Giám đốc Cảng vụ là ông Lê Văn Nguyện. Theo đó, ông Nguyện đã thể hiện sự “ưu ái” đặc biệt cho Cty FPT bằng việc chấp nhận thay Văn phòng đại diện bằng Chi nhánh.
Trong khi mục đích đưa ra yêu cầu các nhà thầu phải có chi nhánh là để đảm bảo có lực lượng tại Đà Nẵng, hỗ trợ và giúp đỡ nhanh chóng, kịp thời khi hệ thống xảy ra sự cố, hoặc trợ giúp chủ đầu tư trong những trường hợp cần thiết.
Thích thì sửa điều kiện thầu
Không chỉ ưu ái thay đổi điều kiện có lợi cho Cty FPT, ông Nguyện còn liên tục có những kết luận “thanh minh” cho nhà thầu. Đơn cử tại cuộc họp đánh giá hồ sơ mời thầu lần 2, Tổ thẩm định khẳng định, trong hồ sơ mời thầu đã quy định, “vì lý do an ninh quốc gia, các dữ liệu từ các hãng hàng không phải chuyển trực tiếp đến hệ thống máy chủ được đặt tại Việt Nam, mà không được đi qua bất kỳ điểm xử lý trung gian nào khác”.
Tuy nhiên, hồ sơ dự thầu của Cty FPT lại ghi: “Việc lưu trữ thông tin chuyến bay của tất cả các hãng hàng không trên thế giới đặt tại Atlanta và London, phần mềm API messager sẽ kết nối về để lấy dữ liệu thông tin”. Do đó, Tổ thẩm định kết luận, Cty FPT vi phạm điều kiện đánh giá “Đạt” của hồ sơ mời thầu.
Tuy nhiên, chỉ chưa đầy một tuần sau đó, ông Giám đốc Nguyện lại đưa ra kết luận: Không sử dụng điều trên làm cơ sở đánh giá hồ sơ mời thầu. Với những ưu ái trong đấu thầu theo kiểu “thích thì sửa “điều kiện”” nên thật dễ hiểu khi đơn vị cuối cùng trúng thầu là Cty FPT, chứ không phải là đơn vị nào khác.
Về xử lý trách nhiệm của các cá nhân có liên quan, Cục Hàng không khẳng định, ông Lê Văn Nguyện, Giám đốc Cảng vụ Hàng không miền Trung phải chịu trách nhiệm chung về toàn bộ các tồn tại, thiếu sót, sai phạm trong quá trình thực hiện dự án khi chấp thuận nhà thầu FPT vi phạm về pháp lý và chào loại thiết bị mới sai quy định.