Là một “cái nêm” trong tay Trung Quốc, ăn sâu vào lãnh thổ Ấn Độ, thung lũng Chumbi nằm trong khu vực từng là nơi xảy ra các cuộc đụng độ biên giới giữa quân đội Ấn Độ và Trung Quốc vào năm 2017 và 2020.
Các địa điểm đặt tên lửa mới chỉ cách nơi những cuộc giao tranh biên giới từng xảy ra 50 km, theo một bức ảnh đăng trên Twitter. Các bức ảnh vệ tinh cho thấy hai công trình hình vuông được bao quanh bởi các bức tường: mỗi công trình có một vị trí hình tròn chứa một hình trụ dài duy nhất giống như một tên lửa.
"Là một phần của việc liên tục nâng cấp và mở rộng các khí tài phòng không dọc biên giới với Ấn Độ, Trung Quốc đã và đang phát triển hai vị trí phòng không mới gần các vị trí nghi là radar cảnh báo sớm của Trung Quốc đối diện Sikkim", theo chú thích trên đồ họa hình ảnh vệ tinh Twitter ... “Cách các đèo Naku La và Doka La 50 km, cả hai địa điểm đặt tên lửa đất đối không sẽ thu hẹp khoảng cách phòng không hiện có xung quanh các khu vực đụng độ trước đó. Ấn Độ đã được ghi nhận đang thực hiện các nhiệm vụ giám sát và trinh sát tình báo thường xuyên trong khu vực này trong thời gian đối đầu với nhiều loại khí tài, bao gồm cả máy bay tuần tra Boeing P-8”, Forbes dẫn lại các thông tin nguồn mở.
Tuy nhiên, một nhà phân tích của chính phủ Mỹ nói đây thực sự không phải là những cài đặt mới. Theo Rod Lee, giám đốc nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Hàng không Vũ trụ Trung Quốc của Không quân Mỹ, việc xây dựng bắt đầu vào mùa hè và mùa thu năm 2019.
Các trang địa điểm xây dựng vẫn chưa hoàn chỉnh, vì vậy rất khó để biết loại vũ khí nào sẽ được đặt ở đó. Nhưng nhiều khả năng chúng sẽ là HQ-9, tương đương với S-300 của Nga và Patriot của Mỹ. Với tầm bắn ước tính khoảng 300 km, HQ-9 khi được triển khai trong thung lũng Chumb có thể đe dọa không quân Ấn Độ dọc theo biên giới giữa Sikkim và Tây Tạng, vùng đất Trung Quốc sáp nhập vào năm 1951.
Trung Quốc đã có một lữ đoàn HQ-9 ở Tây Tạng. “Giả sử các địa điểm dành cho lữ đoàn này ở Tây Tạng, thì có vẻ hợp lý khi cho rằng PLAAF [Lực lượng Không quân Giải phóng quân Nhân dân Trung Quốc] sẽ triển khai HQ-9 và các radar liên quan tới các địa điểm này”, ông Lee nói.
Có thể Trung Quốc chỉ đơn thuần là xây dựng các địa điểm phòng không dự phòng sẽ bị bỏ trống trừ khi cần thiết. Nhưng Trung Quốc cũng có thể đang xây dựng các địa điểm mới để tăng chiều sâu cho hệ thống phòng không bảo vệ các căn cứ không quân của PLAAF sâu hơn bên trong Tây Tạng. “Hầu hết các địa điểm chính hiện có của PLAAF đều nằm dọc theo xa lộ G318 chạy song song với biên giới, điều này không phù hợp để tạo ra các hệ thống phòng không nhiều lớp”, ông Lee lưu ý.
Theo ông Lee, một vài địa điểm phòng không mới sẽ không gây ngạc nhiên. "Nhưng nếu vì lý do nào đó mà chúng tôi bắt đầu thấy nhiều hơn 5 địa điểm bổ sung, thì tôi cho rằng đó là dấu hiệu cho thấy PLAAF có thể triển khai một lữ đoàn SAM khác tới khu vực, thay vì chỉ đơn giản là đưa cơ sở hạ tầng của lữ đoàn hiện tại đi vào hoạt động."
Dù thế nào đi nữa, nhiều tên lửa phòng không của Trung Quốc ở Tây Tạng sẽ là một vấn đề đau đầu khác đối với các nhà hoạch định quân sự Ấn Độ khi đối mặt với các cuộc xâm nhập của Trung Quốc dọc theo biên giới Trung-Ấn dài 2.500 dặm. Vào tháng Sáu năm 2020, xung đột biên giới gần lãnh thổ phía Bắc Ấn Độ Ladakh - 1.500 dặm từ Sikkim – đã kiến một số Ấn Độ và Trung Quốc thiệt mạng.
Nếu có nhiều xung đột biên giới hoặc một cuộc chiến thực sự xảy ra, máy bay chiến đấu và máy bay không người lái của Ấn Độ sẽ đóng một vai trò quan trọng. Hệ thống phòng không của Trung Quốc mạnh hơn sẽ chỉ khiến nhiệm vụ của chúng trở nên khó khăn hơn.