Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Ảnh: Tass
Nga đã rút khỏi thoả thuận ngũ cốc hồi tháng 7, một năm sau khi thoả thuận được ký kết nhờ Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian, vì cho rằng việc xuất khẩu lương thực và phân bón của Mátxcơva vẫn gặp trở ngại, cũng như không có đủ ngũ cốc của Ukraine để chuyển đến các quốc gia có nhu cầu.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết cuộc đàm phán với ông Erdogan, người trước đây đóng vai trò quan trọng trong việc thuyết phục ông Putin kiên trì với thỏa thuận, sẽ diễn ra vào trưa 4/9 (giờ Mátxcơva).
Cố vấn An ninh và chính sách đối ngoại của ông Erdogan - Akif Cagatay Kilic nói trong một cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình A Haber rằng: “Tình trạng hiện tại của thỏa thuận ngũ cốc sẽ được thảo luận tại cuộc gặp vào thứ Hai. Chúng tôi thận trọng nhưng hy vọng sẽ đạt được thành công”.
Thỏa thuận này nhằm mục đích đưa ngũ cốc từ Ukraine đến thị trường thế giới thông qua Biển Đen và xoa dịu cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu mà Liên Hợp Quốc cho rằng đã trở nên tồi tệ hơn do xung đột Nga - Ukraine.
Nga và Ukraine là hai trong số những nhà sản xuất chính trên thị trường lúa mì, lúa mạch, ngô, hạt cải, dầu hạt cải, hạt hướng dương và dầu hướng dương.
Tổng thống Nga Putin cho biết nước này có thể quay trở lại thỏa thuận ngũ cốc nếu phương Tây thực hiện bản ghi nhớ riêng đã được thống nhất với Liên Hợp Quốc nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga.
Tuy xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga không phải chịu lệnh trừng phạt của phương Tây, nhưng Mátxcơva cho biết những hạn chế về thanh toán, hậu cần và bảo hiểm đã cản trở việc vận chuyển.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres hôm 31/8 cho biết ông đã gửi đến Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov “một loạt đề xuất cụ thể” nhằm khôi phục thỏa thuận.
Một trong những yêu cầu chính của Mátxcơva là Ngân hàng Nông nghiệp Nga được kết nối lại với hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, Maria Zakharova, hôm 2/9 cho biết những điều được nêu trong thỏa thuận đã không được thực hiện. Trong bản tin về cuộc gặp với ông Erdogan, truyền hình nhà nước Nga cho biết những lời hứa với Nga phải được tuân thủ.
Nga cũng đang thảo luận về sáng kiến của Tổng thống Putin nhằm cung cấp 1 triệu tấn ngũ cốc của Nga cho Thổ Nhĩ Kỳ với mức giá ưu đãi để chế biến tại các nhà máy của Thổ Nhĩ Kỳ và vận chuyển đến các nước có nhu cầu.