Ngăn chặn nguy cơ chiến tranh Trung Đông lan rộng
Theo báo Telegraph của Anh, trong một cuộc phỏng vấn bí mật cách đây 2 năm với báo Jerusalem Post, ông đã can thiệp ngăn Thủ tướng Netanyahu không kích Iran - một cuộc tấn công có thể khiến chiến tranh Trung Đông lan rộng.
“Tôi đã ngăn chặn kế hoạch tấn công Iran của ông Netanyahu”, ông Peres chia sẻ khi được hỏi về thành tựu lớn nhất khi làm tổng thống. “Tôi không muốn nói cụ thể thêm, nhưng tôi có thể nói rằng ông ấy đã sẵn sàng cho một cuộc tấn công và tôi đã ngăn ông ấy. Tôi nói với ông ấy rằng hậu quả sẽ rất khủng khiếp”, ông Peres nói.
Cựu Tổng thống Israel Shimon Peres trong cuộc phỏng vấn với Jerusalem Post năm 2014. Ảnh: Dailymail.
Khi phóng viên Jerusalem Post hỏi liệu rằng họ có thể cho công bố những bình luận này hay không, ông Peres đã mỉm cười và nói rằng: “Chờ đến khi tôi chết”.
Được biết cuộc phỏng vấn diễn ra vào năm 2014 không lâu sau khi ông hết nhiệm kỳ tổng thống. Và thực tế, những bí mật của ông chỉ được công bố cuối tuần trước vài ngày sau khi ông qua đời ở tuổi 93 vì một cơn đột quỵ. Ông Shimon Peres, người từng hai lần làm thủ tướng Israel và một lần làm tổng thống, là nhân vật chính trị nổi bật của Israel và từng giành giải Nobel Hòa bình.
Phát biểu tại lễ tang của cựu Tổng thống Peres, Thủ tướng Israel Netanyahu cho biết: “Không giấu giếm gì, ông Shimon và tôi là hai đối thủ chính trị, tuy nhiên qua thời gian chúng tôi đã trở thành bằng hữu, thành những người bạn bè thân thiết”.
Ông Netanyahu được cho là ủng hộ kế hoạch tấn công Iran, song không hiểu vì lý do gì ông đã quyết định không thực hiện kế hoạch đó. Nhiều cựu quan chức Israel nói rằng, người đứng đầu cơ quan tình báo và người đứng đầu quân đội Israel đều phản đối một kế hoạch tấn công như vậy bởi cho rằng nó sẽ kéo theo thảm họa.
Một số nguồn tin khác nói rằng, các quan chức trong nội các của ông Netanyahu không ủng hộ kế hoạch hoặc do sức ép từ Nhà Trắng nên buộc ông phải từ bỏ. Hiện văn phòng Thủ tướng Netanyahu từ chối bình luận về những thông tin trên.
Cố Tổng thống Israel Shimon Peres (phải) và Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Ảnh: AFP.
“Kiến trúc sư” của chương trình phát triển hạt nhân
Trong khi đó, báo Dailymail của Anh cũng dẫn một tiết lộ chấn động khác của cố Tổng thống Israel Peres. Theo Dailymail, trong cuộc phỏng vấn bí mật cách đây 2 năm, ông Peres thừa nhận Israel sở hữu bom hạt nhân và ông chính là "kiến trúc sư" của chương trình phát triển bom hạt nhân đó.
Ông Peres, người dành phần lớn thời gian trong 66 năm hoạt động chính trị để thúc đẩy hòa bình trong khu vực, chia sẻ trong cuộc phỏng vấn rằng: "Tôi muốn đầu tiên phải củng cố sức mạnh, để chúng tôi sau đó có thể kiến tạo, duy trì hòa bình. Đó là con đường mà tôi có thể nói là ngắn nhất, rõ ràng nhất. Đó không phải là sự mâu thuẫn mà là một sự kết hợp".
Ông tiết lộ thêm, năm 1955, chính ông đã thuyết phục Tổng thống Ben Gurion xây lò phản ứng hạt nhân do lo ngại mối đe dọa từ Iran. "Tôi rất tin tưởng rằng Israel cần nó (hạt nhân). Không ai nghe lời tôi. Nhưng tôi đã thuyết phục Ben Gurion, và ông ấy đã ủng hộ. Ông ấy phản đối tất cả để ủng hộ tôi", ông Peres nói.
Đến nay mặc dù chưa thể khẳng định chính xác nhưng dư luận cho rằng Israel chế tạo quả bom hạt nhân đầu tiên vào năm 1966. Truyền thông Israel bị cấm đưa tin về chương trình phát triển hạt nhân của nước này, trong khi các chính khách cũng từ chối thảo luận về nó. Tuy nhiên, theo ước tính của giới quan sát bên ngoài, Israel hiện có khoảng 80 vũ khí hạt nhân.