Fixed Gear là gì?
Xe đạp Fixed Gear hay fixie, là từ dùng để chỉ những chiếc xe đạp không có phanh, bánh răng sau được bắt chết vào bánh sau, khiến chiếc xe không cần phanh vẫn có thể giảm tốc độ.
Người lái loại xe đạp này không cần sử dụng phanh để giảm tốc độ, mà sử dụng chính sức chân và bàn đạp của mình.
Bánh răng trước được bắt chết với pedal, bánh răng sau được bắt chết với bánh xe, 2 bánh răng liên kết với nhau bởi dây xích. Vì vậy, khi pedal quay tiến, bánh xe quay tiến; pedal quay lùi, bánh xe quay lùi; pedal đứng yên, bánh xe cũng đứng yên.
Fixed Gear tương tự như xe xích lô, hay xe đạp ngày xưa, không hề có vòng bi ở bánh sau khiến bánh sau hoàn toàn quay theo sự điều khiển của người lái.
Ở xe xích lô, người ta dùng Fixed Gear để lùi một cách dễ dàng hơn, tất nhiên những chiếc xe đạp Fixed Gear cũng có thể lùi, hoặc nhấc cả chiếc xe lên.
Những chiếc Fixed Gear hết sức đơn giản, và không hề có sự xuất hiện của phanh xe. Những người chơi Fixed Gear phải học cách phanh bằng chân, điều khiển xe một cách bản năng nhất, đạp tiến, đạp lùi hay dừng lại.
Fixed Gear ở nước ngoài
Ở các nước phương Tây, Fixed Gear không còn lạ lẫm với người dân. Ngoài việc sử dụng trong những cuộc đua, những chiếc xe này được sử dụng để đưa thư, chuyển phát nhanh…
Phong trào chơi Fixed Gear của giới trẻ trên thế giới cũng giống như các phong trào đường phố khác, phát triển tự phát và nhanh chóng trở thành trào lưu.
Tuy vậy, không phải quốc gia nào trên thế giới cũng coi Fixed Gear là một chiếc xe hợp lệ. Tại một số quốc gia, một chiếc xe đạp hợp lệ dù là Fixed Gear hay là xe đạp thông thường, cũng phải đảm bảo có hệ thống phanh hiện hữu trên xe. Thậm chí, một số nước như Pháp còn bắt buộc xe đạp phải có chuông, đèn đầy đủ.
Tất nhiên, luật lệ ở nước ngoài cũng mang tính tương đối và thường bỏ qua Fixed Gear, bởi Fixed Gear chỉ là những chiếc xe đạp nên việc không bị cảnh sát sờ đến cũng khá phổ biến.
Fixed Gear tại Việt Nam không rẻ
Sở hữu một chiếc Fixed Gear tại Việt Nam không khó. Đơn giản nhất là mua một chiếc xe đạp thông thường, tháo hết phanh, độ lại phần bánh răng phía sau cho dính chết với bánh sau, bạn đã có một chiếc Fixed Gear cơ bản.
Tất nhiên, những chiếc Fixed Gear như vậy không được khuyến cáo sử dụng, vì phần lắp bánh sau của khung xe đạp thông thường có rãnh ở phía dưới, khi sử dụng như một chiếc Fixed Gear sẽ dễ dẫn tới rơi bánh xe ra ngoài.
Thiết kế rãnh lắp bánh xe như vậy cũng rất khó để căng xích. Xe đạp Fixed Gear thì phần xích chịu rất nhiều lực, lực kéo lực phanh, nên nhanh gião hơn xích các xe đạp thông thường, vì vậy phải căng liên tục hơn.
Bộ khung của những chiếc Fixed Gear chuyên dụng có thiết kế rãnh lắp bánh ở phía sau, tương tự xe máy, khiến việc căng xích dễ dàng hơn và bánh xe cũng khó rơi ra ngoài, dù người lái sử dụng các kỹ thuật khó.
Một chiếc Fixed Gear hoạt động tốt có giá tầm 6 triệu đồng. Với bộ khung nhẹ, vành bánh rộng, không chắn bùn, không đèn, tất nhiên là không có phanh. Những chiếc Fixed Gear rẻ hơn vẫn có thể sử dụng tốt, tuy nhiên độ cứng chắc của khung có thể không đảm bảo nếu chạy đường khó hay biểu diễn kỹ thuật.
Phần nhanh hỏng nhất của Fixed Gear là xích. Một bộ xích tốt có giá từ 120.000 đồng tới 600.000 đồng tùy chất lượng. Bộ xích trung bình có tuổi thọ khoảng 3 tháng với xe Fixed Gear hoạt động hàng ngày.
Bánh sau cũng khá dễ mòn nếu người lái tham biểu diễn kỹ thuật rê bánh, drift… Còn nếu đạp xe kiểu nhẹ nhàng dạo phố thì phải vài năm mới phải thay mới.
Đi Fixed Gear có gì hay?
Nhắc tới chiếc xe đạp không phanh này, người ta thường nói đến khái niệm “Fun to Ride”.
Nếu lái những chiếc xe đạp thông thường, người ta chỉ việc “cắm đầu cắm cổ” đạp, rồi sử dụng phanh mỗi khi cần dừng xe, thì Fixed Gear lại khác. Người sử dụng phải tính toán trước chướng ngại vật phía trước, rồi giảm dần nhịp chân đạp sao cho hợp lý. Cũng có thể sử dụng kỹ thuật phanh rê bánh như các tay lái Fixed Gear điêu luyện thường làm, tất nhiên là phải tập cho thành thục.
Sở hữu và làm chủ được một chiếc Fixed Gear, người lái sẽ có thể tự do sáng tạo, tự do điều khiển, tự do đạp xe theo kiểu mình thích. Đạp xe tiến, lùi, nhanh, chậm, tất cả đều mang tính cá nhân, thích gì làm nấy. Như có người nói, Fixed Gear là xe đạp không phanh, không chỉ không phanh xe đạp mà còn không phanh cả sự sáng tạo.
Lái Fixed Gear là … to chân. Nếu như những chiếc xe đạp thông thường người ta phanh bằng tay, thì Fixed Gear phải phanh bằng chính bàn chân đang đặt trên pedal.
Nếu đang đạp nhanh mà muốn phanh lại, người lái phải dồn toàn lực chân và sức nặng cơ thể lên pedal để pedal dừng quay và bánh sau dừng quay. Làm như vậy bánh sau sẽ rê dưới đất một vệt dài, đây có thể gọi là drift kiểu xe đạp.
Lái Fixed Gear khó. Nói là khó nhưng người yêu thích chỉ cần tập vài ngày, để làm quen và làm chủ chiếc xe của mình. Quan trọng nhất là kỹ năng giảm tốc, ước lượng khoảng cách, làm chủ bánh trước, bánh sau, giữ thăng bằng khi đứng yên. Sau khi luyện tập, người lái có thể hoàn toàn thỏa sức sáng tạo trên chiếc Fixed Gear của mình. Có người thích lái kiểu mạo hiểm kỹ thuật cao, có người thích lái kiểu tốc độ, người lại thích chậm rãi thong dong…, tất cả đều hết sức thú vị, “Fun to Ride”.
Lái Fixed Gear cần sức mạnh hơn so với lái xe đạp thông thường, sức mạnh để phanh chiếc xe lại bằng chính cơ thể mình chứ không có bất cứ bộ phận giảm tốc nào hỗ trợ. Tuy vậy không có nghĩa chỉ có những người “Vai u thịt bắp” mới có thể chơi Fixed Gear. Những cô nàng cá tính cũng có thể sở hữu fixie và tự do sáng tạo những kiểu lái nữ tính hoặc mạnh mẽ như nam giới.
Fixed Gear là thời trang
Fixed Gear có một điểm mà không một ai nhìn vào mà không thích. Đây là một kiểu xe đạp đơn giản mà đẹp nhất.
Chỉ có bộ khung, bánh xe là hai bộ phận nổi bật nhất và tạo nét thời trang riêng biệt cho từng chiếc xe. Mỗi chủ nhân đều có thể tùy biến màu sắc, sơn vẽ chữ, tạo những chiếc Fixed Gear đầy ấn tượng và thu hút mọi ánh nhìn trên đường.
Mọi trang phục từ lịch sự, bụi bặm, nghệ sĩ hay đơn giản là quần đùi áo ba lỗ, đều rất phù hợp với chiếc xe đạp đơn giản này.
Fixed Gear là đam mê
Quá nhiều ưu điểm, nhưng quan trọng nhất là người chơi Fixie phải có đam mê. Không có đam mê thì sẽ thèm một đôi phanh trên ghi-đông. Không có đam mê thì sẽ không chịu được những cú ngã vì phanh hỏng hay những cú pedal va vào ống đồng vì trượt chân.
Một khi đã đam mê rồi, Fixed Gear là một món chơi khó bỏ, vì nó đơn giản và tuyệt vời.