PGS.BS. Hoàng Công Đắc, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đa khoa Medlatec, cho hay dịch truyền có nhiều loại tùy theo tác dụng, trong đó phổ biến là loại cung cấp đường, muối và chất điện giải như glucose 5%, 10%; đạm cung cấp năng lượng và chất dinh dưỡng...
Hiện tượng sốc và tử vong do truyền dịch không phải hiếm. Nguyên nhân phụ thuộc vào việc người bệnh truyền chất gì vào cơ thể, có kèm thuốc hay không. Chẳng hạn, trong trường hợp vừa tiếp nhận bệnh nhân, bác sĩ chỉ định truyền đạm ngay, bệnh nhân có nguy cơ tử vong rất cao, thậm chí tức thì.
“Bệnh nhân đang mất nước, điện giải, cô đặc máu mà truyền đạm sẽ gây sốc dẫn đến tử vong. Trong trường hợp này, bác sĩ phải truyền nước sinh lý để vận hành cơ thể, đào thải tốt rồi mới truyền đạm hoặc các dịch khác.
Nếu bệnh nhân sốt cao trên nền viêm phổi, truyền nước sẽ làm tràn ngập phổi, gây phù phổi cấp, không thể cứu chữa. Bệnh nhân cao huyết áp, bệnh tim cũng không thể truyền dịch bừa bãi vì nguy cơ tai biến”, PGS Đắc phân tích.
PGS Đắc lo ngại khi nhiều người cho rằng truyền nước giúp cơ thể khỏe hơn hoặc hạ sốt nhanh hơn. Vì vậy, nhiều người dân tự mua nước sinh lý về truyền và dẫn tới tử vong.
Trong tất cả các trường hợp truyền dịch, thầy thuốc phải tiến hành đo huyết áp, nhịp tim, phổi, tìm hiểu cơ địa,… rồi mới truyền dịch. Ảnh minh hoạ: Internet
Theo BS Nguyễn Trung Cấp - khoa Cấp cứu (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương), khi không rõ mình đang mắc bệnh lý ra sao mà chỉ là thấy cơ thể mệt mỏi, không khỏe mà tự truyền dịch là rất nguy hiểm. Không phải loại bệnh nào cũng được phép truyền dịch. Nhiều loại bệnh chống chỉ định với truyền dịch.
Dịch truyền có nhiều loại với các thành phần, hoạt chất và nồng độ khác nhau nhằm sử dụng cho từng trường hợp bệnh cụ thể. Việc truyền dịch cần phải căn cứ vào loại bệnh, tình trạng cấp cứu để có chỉ định phù hợp. Hơn thế là phải có sự theo dõi của bác sỹ chứ không tùy tiện làm tại nhà được.
Những ngày này nhiệt độ tăng cao và vào ngày hè nóng nực rất dễ sinh bệnh. Nhiều người khi thấy cơ thể mệt mỏi là muốn truyền dịch để lấy lại sức khỏe song cần thay đổi quan niệm này ngay. Bất cứ dịch truyền nào cũng có thể có các tai biến như nhiễm trùng, gây đau, phù nề, sốc… Trong đó, sốc là hiện tượng rất hay gặp phải phần do cơ địa, phần do chất lượng thuốc, dụng cụ tiêm truyền không đảm bảo…
Nếu truyền dịch kéo dài cả số lượng dịch truyền và thời gian sẽ làm cơ thể rối loạn hấp thu chất dinh dưỡng hoặc bị biến chứng teo tế bào não. Vì vậy đừng nghĩ rằng chỉ với một chai nước mà có thể khỏe lại.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo, việc tự truyền dịch hoa quả để bồi bổ sức khỏe là thói quen của một số người khỏe mạnh cũng cần thận trọng.
Người khỏe truyền hoa quả có thể sinh ra “lười ăn” vì dung mao ruột thoái hóa; phù tim, thận vì đột ngột đưa vào cơ thể lượng dinh dưỡng và lượng nước quá lớn. Trong nước hoa quả chứa các vitamin tổng hợp có thể cải thiện sức đề kháng, giúp ăn ngon nên chỉ dành cho những trường hợp yếu sức, mất cân bằng hoặc thiếu vitamin trầm trọng, ăn uống kém.
Hiện tượng sốc và tử vong do truyền dịch không phải hiếm. Nguyên nhân phụ thuộc vào việc người bệnh truyền chất gì vào cơ thể, có kèm thuốc hay không. Chẳng hạn, trong trường hợp vừa tiếp nhận bệnh nhân, bác sĩ chỉ định truyền đạm ngay, bệnh nhân có nguy cơ tử vong rất cao, thậm chí tức thì.
“Bệnh nhân đang mất nước, điện giải, cô đặc máu mà truyền đạm sẽ gây sốc dẫn đến tử vong. Trong trường hợp này, bác sĩ phải truyền nước sinh lý để vận hành cơ thể, đào thải tốt rồi mới truyền đạm hoặc các dịch khác.
Nếu bệnh nhân sốt cao trên nền viêm phổi, truyền nước sẽ làm tràn ngập phổi, gây phù phổi cấp, không thể cứu chữa. Bệnh nhân cao huyết áp, bệnh tim cũng không thể truyền dịch bừa bãi vì nguy cơ tai biến”, PGS Đắc phân tích.
PGS Đắc lo ngại khi nhiều người cho rằng truyền nước giúp cơ thể khỏe hơn hoặc hạ sốt nhanh hơn. Vì vậy, nhiều người dân tự mua nước sinh lý về truyền và dẫn tới tử vong.
Dịch truyền có nhiều loại với các thành phần, hoạt chất và nồng độ khác nhau nhằm sử dụng cho từng trường hợp bệnh cụ thể. Việc truyền dịch cần phải căn cứ vào loại bệnh, tình trạng cấp cứu để có chỉ định phù hợp. Hơn thế là phải có sự theo dõi của bác sỹ chứ không tùy tiện làm tại nhà được.
Những ngày này nhiệt độ tăng cao và vào ngày hè nóng nực rất dễ sinh bệnh. Nhiều người khi thấy cơ thể mệt mỏi là muốn truyền dịch để lấy lại sức khỏe song cần thay đổi quan niệm này ngay. Bất cứ dịch truyền nào cũng có thể có các tai biến như nhiễm trùng, gây đau, phù nề, sốc… Trong đó, sốc là hiện tượng rất hay gặp phải phần do cơ địa, phần do chất lượng thuốc, dụng cụ tiêm truyền không đảm bảo…
Nếu truyền dịch kéo dài cả số lượng dịch truyền và thời gian sẽ làm cơ thể rối loạn hấp thu chất dinh dưỡng hoặc bị biến chứng teo tế bào não. Vì vậy đừng nghĩ rằng chỉ với một chai nước mà có thể khỏe lại.
Các chuyên gia cũng khuyến cáo, việc tự truyền dịch hoa quả để bồi bổ sức khỏe là thói quen của một số người khỏe mạnh cũng cần thận trọng.
Người khỏe truyền hoa quả có thể sinh ra “lười ăn” vì dung mao ruột thoái hóa; phù tim, thận vì đột ngột đưa vào cơ thể lượng dinh dưỡng và lượng nước quá lớn. Trong nước hoa quả chứa các vitamin tổng hợp có thể cải thiện sức đề kháng, giúp ăn ngon nên chỉ dành cho những trường hợp yếu sức, mất cân bằng hoặc thiếu vitamin trầm trọng, ăn uống kém.
Những trường hợp cẩn thận khi truyền dịch
Theo khuyến cáo của các bác sỹ những bệnh nhân sau cần thận trọng khi truyền dịch:
- Trẻ bị sốt không được truyền muối, đường vì những chất này đi vào cơ thể sẽ làm tăng áp lực lên sọ, tăng phù não.
- Bệnh nhi viêm phổi không nên truyền dịch vì dịch truyền làm tăng gánh nặng cho phổi, tim. Bệnh nhi viêm não, viêm màng não truyền dịch phải theo chỉ định bác sỹ.
- Người bệnh lớn tuổi, thận yếu, bệnh nhân tim mạch hay có bệnh lý về não khi truyền dịch chứa chất điện giải.