Theo báo cáo thường niên của UNHCR, ngoài ra còn có 26 triệu người phải rời bỏ nhà cửa và sống tị nạn ngay trong đất nước của họ do xung đột và bị ngược đãi; so với 24,2 triệu người một năm trước đó.
Năm 1992 khi xảy ra cuộc chiến tranh Balkan, số người tị nạn tăng lên mức cao kỷ lục với 17,8 triệu người, nhưng sau đó đã giảm dần từ năm 2001 – 2005.
Thực trạng số người tị nạn trên toàn thế giới tăng trở lại đang khiến cộng đồng quốc tế lo ngại. Theo Cao ủy Antonio Guterres, số người tị nạn tăng cao không chỉ bởi xung đột mà còn do sự biến đổi của khí hậu, giá lương thực leo thang khiến dân nghèo buộc phải rời bỏ những vùng đất bị thoái hoá.
Iraq và Afghanistan, hai quốc gia đang bị xé nát bởi xung đột, chiếm gần 1/2 tổng số người tị nạn trên toàn thế giới năm 2007. UNHCR cho biết có 3,1 triệu người Afghanistan phải rời bỏ đất nước để sống tị nạn chủ yếu ở Pakistan và Iran. Cũng năm 2007 có 2,3 triệu người chạy khỏi Iraq và chủ yếu sống tị nạn ở Syria, Jordan.
Ngoài ra còn có thêm 2,4 triệu người Iraq phải sống tị nạn ngay trong đất nước của mình, tăng 600.000 người so với đầu năm 2007. Số người phải sống tị nạn trong chính đất nước của họ cũng tăng mạnh ở Afghanistan, Sri Lanka, Yemen, CH Trung Phi và Chad.
Có khoảng 300.000 người chết, 2,5 triệu người phải sống tị nạn kể từ khi các bộ tộc ở châu Phi chống lại Chính phủ Sudan cách đây 5 năm. Theo UNHCR, khoảng 500.000 người Sudan phải sống tị nạn ở nước ngoài khi xung đột ở Darfur diễn biến phức tạp, bao gồm 300.000 người ở Chad.
UNHCR cũng cho biết tại Colombia, nơi diễn ra cuộc xung đột giữa lực lượng của Chính phủ và quân nổi dậy trong một thập kỷ qua, có tới 3 triệu người phải rời bỏ nhà cửa, bao gồm 550.000 người sống tị nạn ở nước khác. Hầu hết người tị nạn đều tìm bến đậu ở các nước láng giềng.
UNHCR cho biết những nước đứng đầu thế giới về việc tiếp nhận tạm thời người tị nạn bao gồm Pakistan, Syria, Iran, Đức và Jordan. Tuy nhiên, Mỹ, Nam Phi, Thuỵ Điển, Pháp, Anh, Canada và Hi Lạp là những nước được người tị nạn trên toàn thế giới muốn tìm đến nhiều nhất. Năm 2007, Pakistan chấp nhận hơn 2 triệu người tị nạn, Syria đón 1,5 triệu người và Mỹ là bến đỗ của 281.000 người.
Có ít người tị nạn muốn định cư ở nước thứ ba với khoảng 49.000 người năm 2007 và 821.000 người trong giai đoạn 1997 – 2007. Các nước đang phát triển không muốn gánh thêm gánh nặng về người tị nạn nên đề ra các tiêu chuẩn cao hơn trong việc tiếp nhận người tị nạn.
Bất chấp nỗ lực của cộng đồng quốc tế, năm 2007 chỉ có 45.000 người Iraq trở về quê hương, một số do điều kiện quá tồi tệ tại các trại tị nạn. Hơn 4 triệu người châu Phi tình nguyện trở về quê hương trong 5 năm qua và có 375.000 người năm 2007, nhưng tỉ lệ này ngày càng giảm.
T.Đ
Tổng hợp