Rối loạn chức năng tiểu tiện do mang thai và sinh đẻ

Rối loạn chức năng tiểu tiện do mang thai và sinh đẻ

> Cách chăm sóc sản phụ ngày giá rét
> Cẩn trọng bệnh cũ 'hồi sinh'

Mang thai và sinh đẻ có thể để lại những rối loạn chức năng cho người phụ nữ như sa dạ con, tiểu không kiểm soát, giảm ham muốn hoặc đau khi quan hệ vợ chồng... Nguyên nhân tại sao và có cách nào để khắc phục?

Tại sao bị rối loạn chức năng?

Đáy chậu hay còn gọi là sàn chậu được tạo nên bởi một nhóm các cơ và dây chằng có vai trò nâng đỡ các cơ quan như bàng quang, tử cung, trực tràng, giữ các cơ quan này ở đúng vị trí. Các cơ sàn chậu cũng kiểm soát sự đóng, mở của niệu đạo (đường dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài) và hậu môn, giúp duy trì khả năng kiểm soát tiểu tiện và trung, đại tiện.

Ở một số phụ nữ, việc mang thai và sinh đẻ làm tổn thương hệ thống nâng đỡ kể trên khiến cho âm đạo rộng, các tạng trong tiểu khung như bàng quang, tử cung, trực tràng bị sa xuống thấp.

Bên cạnh đó còn kèm theo sự mất tự chủ về tiểu tiện (són tiểu) và đại tiện (són phân), giảm ham muốn hoặc đau khi quan hệ vợ chồng. Không chỉ sinh đẻ mà tuổi tác và sự giảm nội tiết (sau mãn kinh) cũng là nguyên nhân của những thay đổi không mong muốn này.

Tỷ lệ mắc các rối loạn chức năng kể trên là 25% ở phụ nữ trẻ và 50% ở phụ nữ trên 50 tuổi. Tuy vậy rất ít phụ nữ đi khám vì xấu hổ và cho rằng bệnh không thể chữa được.

Ảnh hưởng của các rối loạn chức năng

Tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng người bị các rối loạn kể trên có cuộc sống giảm chất lượng về nhiều mặt do luôn lo lắng, xấu hổ, buồn chán, khó hòa nhập cộng đồng.

Việc phải áp dụng các biện pháp tự điều chỉnh như thường xuyên phải đi tiểu, liên tục đóng băng vệ sinh, tránh các hoạt động thể lực, mất ngủ, giảm khả năng lao động, tốn kém về kinh tế. Không ít phụ nữ bị đau hay bị ra nước tiểu trong khi giao hợp khiến họ mặc cảm, lảng tránh quan hệ tình dục, ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình.

Khắc phục hậu quả rối loạn tiểu tiện sau sinh bằng cách nào?

Trong ba phương pháp điều trị: phẫu thuật, tập phục hồi chức năng và dùng thuốc thì tập phục hồi chức năng cơ sàn chậu được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới. Đây là các bài tập do Kegel - nhà Sản phụ khoa người Mỹ đề xuất đầu tiên năm 1948.

Sau tập, các cơ sàn chậu phục hồi được khả năng co bóp và nâng đỡ các cơ quan, duy trì sự tự chủ về tiểu tiện và đại tiện. Bên cạnh đó, tập làm giảm đau, tăng độ "khít" của âm đạo, khiến cho sinh hoạt tình dục trở nên thoải mái, thú vị hơn.

Chính vì vậy, mặc dù đã ra đời từ hơn 60 năm nay nhưng bài tập của Kegel vẫn là phương pháp được lựa chọn đầu tiên do tính an toàn, hiệu quả điều trị cao đến 80-90% .

Lời khuyên của thầy thuốc

Hiện tượng đi tiểu nhiều nếu không vệ sinh sạch sẽ làm viêm nhiễm vùng kín, thậm chí còn dẫn tới hiện tượng viêm đường tiết niệu. Vì thế, sau mỗi lần đi tiểu nên lau khô (không chà xát) từ đằng trước ra đằng sau để tránh vi khuẩn từ hậu môn di chuyển ngược lên vùng kín và giữ cho vùng kín sạch sẽ.

Thay quần lót thường xuyên và không nên lạm dụng các loại dung dịch vệ sinh phụ nữ, băng vệ sinh hàng ngày. Tránh ngâm mình trong bồn tắm quá 30 phút hoặc quá 2 lần mỗi ngày. Vệ sinh cá nhân thật sạch sẽ để tránh ảnh hưởng tới bộ phận sinh sản của bạn, như vậy mới góp phần giúp mẹ và bé khỏe mạnh, an toàn khi mang thai.

Theo BS. Trần Minh Nguyệt
Sức khỏe & đời sống