Bác sĩ dinh dưỡng Nguyễn Thị Hà (Viện Dinh dưỡng) cho biết, quả na có nguồn vitamin C dồi dào, có thể giúp bảo vệ tế bào, tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình sản sinh collagen cho làn da.
Vitamin C cũng là chất trung gian giúp cơ thể tăng cường khả năng hấp thụ sắt từ thực phẩm. Do vậy, na được cho là loại quả khuyên dùng với người thiếu máu. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, na là nguồn cung cấp chất sắt dồi dào - một khoáng chất thiết yếu cho quá trình sản xuất hemoglobin - thành phần chính của hồng cầu có chức năng vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Thiếu sắt là một trong những nguyên nhân phổ biến gây thiếu máu. Sự kết hợp giữa sắt và vitamin C trong quả na giúp tối ưu hóa việc bổ sung sắt cho cơ thể, hỗ trợ điều trị và phòng ngừa thiếu máu do thiếu sắt.
Na đồng thời cũng được các nhà dinh dưỡng học coi là "vị cứu tinh" cho trái tim. Với hàm lượng chất chống oxy hóa và vitamin C dồi dào, na giúp trung hòa các gốc tự do, giảm thiểu tổn thương tế bào, từ đó bảo vệ tim mạch khỏi các bệnh lý. Ngoài ra, kali và magie có trong na đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa huyết áp, ngăn ngừa đột quỵ và đau tim. Magie giúp thư giãn mạch máu và ngăn ngừa co thắt, trong khi kali giúp cân bằng lượng natri trong cơ thể, từ đó giảm huyết áp. Vitamin B6 có trong na giúp giảm homocysteine, một loại axit amin có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Chất xơ hòa tan trong na giúp giảm cholesterol xấu, làm sạch mạch máu, cải thiện lưu thông máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
Ngoài ra, na giàu chất chống oxy hóa như vitamin C, flavonoid, giúp bảo vệ tế bào tim khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra, giảm viêm nhiễm và ngăn ngừa hình thành các mảng xơ vữa trong động mạch. Do chứa nhiều chất xơ, na cũng giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL), từ đó bảo vệ tim mạch. Thường xuyên bổ sung na vào chế độ ăn là cách đơn giản để bạn chăm sóc sức khỏe tim mạch một cách hiệu quả.
Mặt khác, na rất giàu vitamin A – một chất chống oxy hóa quan trọng giúp bảo vệ giác mạc, duy trì độ ẩm cho mắt, ngăn ngừa khô mắt và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng do tuổi tác. Vitamin C trong loại quả này cũng giúp bảo vệ mắt khỏi tác hại của các gốc tự do, hỗ trợ sản xuất collagen, giúp duy trì độ đàn hồi của các mạch máu trong mắt.
Bên cạnh đó, na còn chứa các carotenoid như lutein và zeaxanthin, được biết đến với khả năng bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh có hại từ màn hình điện tử và ánh nắng mặt trời. Lutein và zeaxanthin cũng giúp giảm nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng. Na cũng chứa một lượng nhỏ riboflavin, một loại vitamin B giúp bảo vệ mắt khỏi các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể và hội chứng khô mắt.
Đối với tác dụng chống ung thư của quả na, bác sĩ Hà khẳng định: trong quả na chứa một lượng lớn các hợp chất chống oxy hóa mạnh mẽ như polyphenol, acetogenin (asimicin và annonacin). Những chất này hoạt động như những "chiến binh" dũng cảm, tiêu diệt các gốc tự do gây hại, ngăn chặn quá trình oxy hóa tế bào, từ đó làm giảm nguy cơ đột biến gen và hình thành tế bào ung thư. Acetogenin, một hợp chất đặc trưng có trong na, được xem như một "sát thủ" của tế bào ung thư, chúng có khả năng ức chế sự phát triển và phân chia của tế bào ung thư, đồng thời kích thích quá trình tự hủy của các tế bào bệnh.
Bên cạnh đó, vitamin C dồi dào trong na cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh, bao gồm cả tế bào ung thư. Ngoài ra, chất xơ trong na hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt, giúp loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể, giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Tuy nhiên, để phát huy tối đa tác dụng phòng chống ung thư của quả na, bạn nên kết hợp việc ăn na với một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu rau xanh, trái cây và hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống có ga. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh với việc tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc cũng rất quan trọng.
Một lưu ý quan trọng khác khi ăn na, bác sĩ Hà khuyến cáo:
Không ăn hạt vì hạt na có chứa chất độc.
Người bệnh tiểu đường nên hạn chế ăn na do hàm lượng đường khá cao.
Người bệnh thận không nên ăn nhiều na vì na chứa nhiều kali, chất điện giải quan trọng nhưng có thể gây hại cho người bệnh thận khi lượng kali trong máu quá cao.
Người bị mụn nhọt: Đường trong na có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, làm tình trạng mụn nhọt trở nên nghiêm trọng hơn.
Người có cơ địa dễ dị ứng: Một số người có thể bị dị ứng với na, gây ra các triệu chứng như ngứa, nổi mề đay, khó thở.