Tháng 5/2020, Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố Kết luận thanh tra số 602/LL-TTCP về việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, quản lý và khai thác tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Kiên Giang (thời kỳ 2011 - 2017). Một trong những điểm được dư luận đặc biệt quan tâm là những sai phạm, thiếu sót xảy ra tại huyện đảo Phú Quốc.
Ngay sau khi TTCP làm việc với tỉnh Kiên Giang, lãnh đạo huyện Phú Quốc đã triển khai thực hiện Kết luận số 602, đặc biệt trong lĩnh vực xử lý vi phạm đất đai và xây dựng.
Trước đó, từ tháng 9/2018, huyện Phú Quốc thành lập Tổ phản ứng nhanh (gọi tắt là Tổ 3399) để xử lý kịp thời vi phạm đất đai, xây dựng ngay khi mới phát hiện. Trong 3 năm qua, Tổ 3399 được đánh giá là có những hoạt động rất quyết liệt và hiệu quả trong nhiệm vụ được giao. Đặc biệt trong thời gian vừa qua, Tổ 3399 đang thực hiện quyết liệt, xử lý nghiêm các hành vi lấn chiếm đất rừng, bao chiếm, lấn chiếm đất do Nhà nước quản lý; khai thác khoáng sản trái phép, xây dựng không phép, sai phép…
Trong nửa đầu năm 2020, cơ quan chức năng huyện Phú Quốc đã kiểm tra và phát hiện 308 trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai (lấn, chiếm) với tổng diện tích 174.397,07m2. Tổ 3399 đã triển khai thi hành quyết định xử lý và thực hiện thông báo di dời khôi phục tình trạng ban đầu của đất đã thu hồi, đất thực địa với diện tích 548.814,82m2.
Cụ thể, đã ra Quyết định xử lý vi phạm hành chính 91 trường hợp. Cơ quan chức năng đã tổ chức thi hành đối với 16 trường hợp vi phạm với tổng diện tích 116.750m2. Còn lại 74 quyết định đang hoàn chỉnh thủ tục để cưỡng chế.
Ban hành Thông báo yêu cầu tháo dỡ, khôi phục hiện trạng đối với 140 trường hợp với diện tích 484.086,14m2. Đã tổ chức thực hiện thông báo, thực địa đối với 98 trường hợp, diện tích 146.416m2. Hiện tại còn 48 trường hợp đã ban hành Thông báo tiếp tục kiểm tra và tổ chức thực hiện.
Hiện vẫn còn 77/308 trường hợp các xã, thị trấn tổ chức làm việc với đối tượng vi phạm, ghi nhận hiện trạng và xác minh nguồn gốc tiếp tục xử lý theo quy định.
Đánh giá về công tác xử lý vi phạm đất đai trên địa bàn Phú Quốc, ông Mai Văn Huỳnh, Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc, cho biết: “Ngay từ khi thành lập, Tổ 3399 đã xác định mục tiêu xử lý triệt để các vi phạm về đất đai và xây dựng trên địa bàn Phú Quốc. Chính vì vậy, những kết quả đạt được trong nửa đầu năm 2020 là tiền đề để chúng tôi tiếp tục kiên quyết xử lý với mục tiêu giảm thiểu đối tượng vi phạm và nâng cao nhận thức pháp luật về vấn đề đất đai của người dân và doanh nghiệp trên địa bàn.”
Về kiểm tra và xử lý vi phạm lĩnh vực trật tự xây dựng, UBND huyện đã phát hiện và lập biên bản vi phạm hành chính với 257 trường hợp với tổng diện tích vi phạm là 63.339,03 m2. Qua vận động thuyết phục có 33 trường hợp tự nguyện khắc phục hậu quả, còn lại 224 trường hợp phải xử lý. Với các trường hợp này, 163 Quyết định xử phạt đã được ban hành và 102 trường hợp đã nộp phạt; 22 trường hợp áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, 39 trường hợp đang tiếp tục tham mưu xử lý theo quy định. Đặc biệt, 17 trường hợp đã tổ chức cưỡng chế theo quyết định xử lý.
Một thành viên của tổ công tác cho biết thêm về công tác xử lý vi phạm xây dựng: “Xử lý vi phạm đất đai và xây dựng phải đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp. Không chỉ là vất vả về công tác xử lý, cưỡng chế mà còn là sự bất hợp tác của các đối tượng vi phạm. Đặc biệt nguy hiểm là thái độ hung hãn của những đối tượng theo chiều hướng xã hội đen, đe doạ lực lượng chức năng.”
Mặc dù gặp không ít khó khăn, thách thức trong quá trình triển khai công tác, nhưng Tổ 3399 cũng nhận được sự ủng hộ và đồng tình của người dân nhờ tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng về các quy định của Nhà nước lĩnh vực đất đai, xây dựng, ứng dụng mạng xã hội tiếp nhận phản ánh, thông tin của người dân về các hành vi vi phạm để kiểm tra, xử lý.
Với định hướng của chính phủ phát triển Phú Quốc là một điểm đến du lịch đẳng cấp quốc tế của Việt Nam, vấn đề vi phạm về đất đai và xây dựng tại đây cũng gia tăng trong nhiều năm và diễn biến phức tạp. Tuy nhiên, quyết tâm của chính quyền huyện đảo Phú Quốc đang thể hiện hiệu quả đặc biệt trong việc ra đời và hoạt động quyết liệt của Tổ 3399 thời gian qua.
Chỉ trong vòng 3 năm, hàng trăm nghìn m2 đất đã được khôi phục hiện trạng. Sự ra quân kiên quyết của lực lượng chức năng khiến tình trạng phân lô, bán nền bừa bãi được kiểm soát, thậm chí các đối tượng vi phạm có thái độ thách thức, hăm doạ lực lượng chức năng cũng bị xử lý nghiêm.
Những con số báo cáo trong 6 tháng đầu năm về công tác xử lý vi phạm thể hiện sự nghiêm túc của chính quyền Phú Quốc trong triển khai thực hiện Kết luận số 602 của TTCP. Nhờ vậy, tình hình lấn, chiếm đất đai, xây dựng trái phép trên địa bàn huyện Phú Quốc cơ bản được ngăn chặn, lập lại trật tự kỷ cương quản lý nhà nước về đất đai, trật tự xây dựng dần đi vào nề nếp.