Phiên chợ bán lúa non (cây mạ) họp trên con đường đi vào khu vực chợ Cồn, gần trung tâm xã Thanh Dương, huyện Thanh Chương, Nghệ An. Đây được xem là phiên chợ ‘độc nhất’ tại địa phương khi mặt hàng được bán tại đây là những bó lúa non của người dư, bán cho người cần.
Do gieo cấy lúa trong ruộng quá dày nên nhiều người phải tỉa bớt, nhằm cho cây lúa phát triển tốt. Tỉa xong, tiếc vì công sức bỏ ra, người nông dân lại bó thành từng nắm đi bán cho những hộ gia đình cần. Giá cả tùy thuộc vào giống lúa, từ 10.000 đồng/bó đối với giống lúa thuần, 15.000-20.000 đồng/bó đối với giống lúa lai.
Người bán bày ‘hàng’ trên vỉa hè, người dân qua lại, ai có nhu cầu thì ghé vào lựa chọn giống lúa, ‘thuận mua vừa bán’, nói cười vui vẻ và chúc nhau một vụ mùa bội thu.
Lúa non được bó bằng sợi rơm khô, ai mua nhiều thì bán nhiều, mua ít thì bán ít; khiến phiên chợ đặc biệt này trở nên tấp nập lạ thường.
Bà Nguyễn Thị Châu (trú xóm 8, xã Thanh Dương) có 3 sào ruộng trồng giống lúa Thái Xuyên. Do ruộng nằm ở khu vực dễ lấy/tháo nước, không bị ốc bươu vàng phá hoại nên bà dư ra một số mạ đáng kể, mang đi bán.
“Chiều hôm trước tôi tỉa được khoảng 30 bó mạ để sáng nay mang ra chợ bán. Sáng giờ bán được hơn 10 bó, giá 15.000 đồng/bó, tổng được gần 200.000 đồng. Từ đầu mùa tới nay tôi tỉa bán được hơn 1 triệu tiền mạ”, bà Châu nói.
Theo bà Châu, trước đây nhà nào có ruộng lúa dày thường để hàng xóm tự xuống ruộng tỉa lấy mạ, vừa đỡ công đi dặm. Nhưng những năm gần đây, cây mạ có giá, nhiều nhà tự đi tỉa, bó lại rồi mang đi bán.
Những cây mạ to, khỏe
Bà Sâm vui mừng mua được 7 bó mạ với giá 70.000 đồng. Bà cho biết: “Ruộng nhà tôi bị ốc bươu vàng cắn ngang gốc khiến ruộng lúa mất nhiều nên phải đi chợ phiên này mua lúa non về để dặm. Tính ra tôi đã mua đến 700.000 đồng tiền mạ để về dặm những phần bị ốc bươu vàng phá”.
“Cây lúa có thì, cây mạ có tuổi” do đó, chợ mạ cũng chỉ họp trong khoảng một tuần đến nửa tháng rồi tự tan.