Nợ xấu: Gỡ vướng rồi, vẫn cần gỡ tiếp!

TP - Sau 1 năm triển khai Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội (Nghị quyết 42) về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng (TCTD), nhiều nút thắt đã được gỡ. Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm vướng cần tiếp tục điều chỉnh. VAMC và các ngân hàng thương mại cùng lên  tiếng kiến nghị.
Hơn 300 ngàn tỷ đồng nợ xấu của hệ thống ngân hàng đã xử lý qua VAMC.

VAMC- người ‘cầm trịch” thị trường mua nợ

Phát biểu tại lễ kỷ niệm 5 năm thành lập VAMC vừa qua, Ông Nguyễn Tiến Ðông, Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC cho biết: 5 năm qua, VAMC đã đồng hành cùng các tổ chức tín dụng hoàn thành sứ mệnh đưa tỷ lệ nợ xấu toàn ngành ngân hàng về dưới 3%. Tỷ lệ nợ xấu của toàn ngành ngân hàng đã giảm từ 3,61% cuối năm 2013 xuống 2,18% hiện nay.

Trong đó, nợ xấu xử lý qua VAMC đến 30/6/2018 đạt 310.517 nghìn tỷ đồng theo dư nợ gốc nội bảng, ước tính đạt trên 40% tổng nợ xấu được xử lý. VAMC cũng đã phối hợp với các tổ chức tín dụng thu hồi được gần 100 nghìn tỷ đồng.

Ðối với các khoản nợ mua theo giá thị trường, sau khi mua nợ, VAMC đã triển khai ngay các giải pháp xử lý nợ, hỗ trợ hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến chuyển nhượng dự án...Kể từ khi Nghị quyết số 42/2017/QH14 được ban hành, việc thu hồi nợ xấu qua VAMC đạt kết quả cao, riêng năm 2017 VAMC đã thu hồi được hơn 30.000 tỷ đồng.

Theo ông Ðông, dự kiến trong năm 2018 và các năm sắp tới, VAMC sẽ giảm dần việc mua nợ xấu bằng phát hành trái phiếu đặc biệt, chuyển dần sang hình thức mua đứt bán đoạn theo cơ chế thị trường. 

“Hiện nay, VAMC đang triển khai phần mềm mua bán nợ theo thị trường trên cơ sở bổ sung thông tin, xây dựng các hệ thống dữ liệu về nợ xấu. Khi công khai thông tin ai quan tâm đến nợ xấu thì có thể vào đó tìm hiểu giao dịch trên cơ sở thuận mua vừa bán. Ðây là cơ sở để hình thành thị trường mua bán nợ xấu trong tương lai cũng như là giải pháp để tận dụng nguồn lực bên ngoài của cả khu vực trong nước lẫn nước ngoài tham gia vào hoạt động mua bán nợ xấu”. Ông Ðông nhấn mạnh. 

Chủ  tịch VAMC  cũng kỳ vọng VAMC  sẽ "cầm chịch" đối với thị trường mua bán nợ xấu và là trung tâm mua bán nợ xấu của nền kinh tế, ngành ngân hàng. Hiện công ty này cũng liên tục tổ chức những đợt mua bán, đấu giá công khai tài sản xử lý nợ rất hiệu quả.

Vẫn cần gỡ vướng

Ngày 28/7 vừa qua, NHNN đã tổ chức Hội nghị tổng kết 1 năm thực hiện nghị quyết 42 về xử lý nợ xấu. Phát biểu,  ông Ðoàn Văn Thắng, Tổng giám đốc VAMC cho biết: Nghị quyết 42 được ban hành thể hiện tư duy của nhà lập pháp thay đổi khi cho rằng, nợ xấu là của nền kinh tế chứ không của riêng ngành Ngân hàng. Từ nhận thức đó, Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương các cấp đã vào cuộc quyết liệt, hỗ trợ ngành Ngân hàng xử lý nợ xấu.

Ðề cập đến khó khăn, Phó Tổng giám đốc Agribank Trần Văn Dự cho hay: Mặc dù Bộ Tài chính có văn bản 4606/BTC-TCT về quán triệt thực hiện Nghị quyết 42/2017/QH14 của Quốc Hội. Tuy nhiên, văn bản lại chưa hướng dẫn chi tiết về việc nộp thuế khi xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu. Ông Dự kiến nghị: cần phải có hướng dẫn pháp lý rõ ràng hơn về nộp thuế khi bán đấu giá TSÐB.

Bên cạnh, theo đại diện Agribank trên thực tế, chính quyền địa phương chưa vào cuộc mạnh mẽ. "Khi khách hàng thua lỗ, theo pháp luật căn nhà bị ngân hàng siết nợ. Lúc này, nếu quyết liệt thu giữ tài sản, ngân hàng sẽ bị lên án vì đẩy người dân vào cảnh không có nơi ở. Do vậy, rất khó để giải quyết những trường hợp này một cách hợp tình hợp lý” - đại diện ngân hàng này tâm tư.

Ðồng quan điểm , lãnh đạo Vietcombank cũng nhấn mạnh: Nghị quyết 42 tái lập quyền thu giữ TSBÐ của bên nhận TSBÐ. Mặc dù vậy, khi khách hàng cố tình chống đối thì các TCTD vẫn phải khởi kiện khách hàng ra TAND có thẩm quyền để được quyền xử lý TSBÐ thông qua thi hành án. Như vậy, các TCTD chỉ thực hiện thu giữ TSBÐ thành công đối với một số trường hợp nhất định như: khách hàng đã bỏ trốn khỏi địa phương mà TSBÐ không có tranh chấp; TSBÐ là đất trống …

“Vấn đề hiệu quả xử lý nợ xấu trong thời gian qua, trước hết phụ thuộc vào ý trí, quyết tâm, của các TCTD. Trong quá trình theo dõi chúng tôi thấy nơi nào Chủ tịch HÐQT, HÐTV, Tổng giám đốc quyết liệt, lăn lộn thì chắc chắn kết quả tốt hơn".

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh