Cụm dân cư tự phát Suối Cạn với những căn nhà lụp xụp, xiêu vẹo, bốn bề che chắn tạm bợ bằng các tấm tôn mỏng cũ nát, nằm cách trung tâm xã Ia Sol khoảng 8km, cách trung tâm huyện Phú Thiện khoảng 4km. Nơi đây có 37 hộ dân với hơn 180 khẩu đang sinh sống bao quanh một giếng nước. Đường sá trắc trở, thường bị cô lập mỗi khi mưa lớn nên dù rất gần với trung tâm huyện nhưng cụm dân cư tự phát suối Cạn vẫn như một thế giới biệt lập. Các hộ dân hầu hết thuộc diện nghèo, rất nhiều trẻ em thất học. Phụ nữ thường sinh nhiều con và gần như không biết đến các dịch vụ chăm sóc y tế... Sự học của các em nhỏ ở đây thường xuyên bị gián đoạn. Tỷ lệ nghỉ học, mù chữ, tái mù chữ rất cao gắn với cuộc sống đói nghèo, lạc hậu.
Với mục tiêu di dời 38 hộ tại cụm dân cư suối Cạn đến nơi ở mới để ổn định cuộc sống, tháng 9/2023, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Phú Thiện triển khai dự án bố trí ổn định dân cư vùng thiên tai suối Cạn. Dự án có diện tích 3,8ha với các hạng mục như: hệ thống điện, đường giao thông, công trình cấp nước sinh hoạt… Tổng mức đầu tư dự kiến hơn 21 tỷ đồng từ nguồn vốn trung ương và ngân sách tỉnh.
Người dân trong khu vực suối Cạn
Theo kế hoạch, dự án sẽ hoàn thành vào tháng 5/2024. Tuy nhiên, đến nay giai đoạn 1 của dự án mới hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện, đường, công trình cấp nước sinh hoạt từ nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ 10 tỷ đồng. Các hạng mục như nhà ở, công trình giao thông kết nối vùng dự án và hạ tầng kỹ thuật chưa thực hiện được.
Ông Phan Văn Vinh, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Phú Thiện cho biết, việc hoàn thành dự án là nhiệm vụ cấp bách để đáp ứng nguyện vọng của người dân. Tuy nhiên, do thiếu vốn để hoàn thiện các hạng mục còn lại như nhà ở, đường nội bộ khu tái định cư, hạ tầng kỹ thuật cấp thoát nước… dẫn đến chưa thể di dời dân cư đến nơi ở mới.
Theo ông Vinh, hiện địa phương đang phối hợp với các sở, ngành liên quan của tỉnh xin chủ trương và nguồn vốn đầu tư giai đoạn 2 của dự án. Các hạng mục còn lại giai đoạn 2 gồm nhà ở, hạ tầng cấp thoát nước, đường nội bộ khu tái định cư, đường kết nối đến khu sản xuất và hoàn thiện khuôn viên cây xanh, sinh hoạt cộng đồng với mức đầu tư dự kiến hơn 8,4 tỷ đồng. Bên cạnh đó, vẫn chưa có cơ chế, chính sách và hướng dẫn cụ thể về việc hỗ trợ cho người dân di dời, xây dựng nhà ở tại khu tái định cư mới.