Nghi án 'mua' quyền đăng cai Olympic Tokyo 2020

TP - Một thành viên ban tổ chức Olympic Tokyo 2020 thừa nhận hành vi tặng quà cho quan chức Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) trong quá trình vận động đăng cai Thế vận hội mùa Hè.
Ông Haruyuki Takahashi thừa nhận tặng quà cho quan chức IOC trong chiến dịch vận động cho Tokyo

Doanh nhân Haruyuki Takahashi, cựu Giám đốc điều hành Công ty quảng cáo Dentsu, nhận số tiền 8,2 triệu USD từ Ủy ban vận động đăng cai Tokyo để giao dịch. Theo tài liệu mà hãng tin Reuters có được, vị tỷ phú người Nhật Bản đã dùng số tiền này chi trả cho các bữa tiệc, có sự góp mặt của thành viên Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC), các nhân vật quyền lực và giàu tầm ảnh hưởng khác, và các hoạt động khác liên quan đến chiến dịch vận động đăng cai Olympic. Đặc biệt, Takahashi còn tặng máy ảnh kỹ thuật số và đồng hồ cao cấp Seiko cho Lamine Diack, cựu Chủ tịch Liên đoàn Điền kinh Thế giới (IAAF), thành viên IOC tham gia bỏ phiếu cho chiến dịch đăng cai Olympic Tokyo 2020.

Theo điều tra riêng của Reuters, Ủy ban vận động đăng cai Tokyo chi 46.500 USD để mua đồng hồ Seiko làm quà tặng. Một quan chức cấp cao của ủy ban này cho biết, nhiều đồng hồ được tặng ở các bữa tiệc, như một phần trong chiến dịch vận động của Tokyo. Tuy nhiên, người này từ chối xác nhận thương hiệu đồng hồ.

Về phần mình, ông Takahashi thừa nhận tặng quà và kêu gọi ông Diack ủng hộ Tokyo đăng cai Olympic, nhưng phủ nhận đó là hành vi hối lộ. “Tôi không đưa tiền cho bất cứ ai. Việc tặng quà là hết sức bình thường nhằm giữ mối quan hệ tốt đẹp với những nhân vật quan trọng như Diack”, doanh nhân người Nhật Bản nói với Reuters. Theo quy định của IOC, các nước đấu thầu được phép tặng quà trong quá trình vận động, nhưng không áp hạn mức cụ thể.

Sau khi Tokyo vận động đăng cai thành công Olympic 2020, ông Takahashi được chỉ định vào hội đồng quản trị của Ban tổ chức Olympic Tokyo 2020, với nhiệm vụ lên kế hoạch và thực hiện tổ chức Thế vận hội mùa hè.

Có hay không việc hối lộ?

Một nhân vật thể thao tầm cỡ ở Senegal tiết lộ với Reuters rằng, một ngày trước cuộc bỏ phiếu chọn nước chủ nhà cho Olympic 2020 diễn ra tại Tokyo hồi năm 2013, Lamine Diack tổ chức cuộc họp với các đại diện đến từ châu Phi. Ông cho biết sẽ bỏ phiếu thuận cho Tokyo, nhưng không yêu cầu bất cứ ai ủng hộ ý kiến mình.

Ủy ban vận động đăng cai Tokyo cũng trả 1,3 triệu USD cho một tổ chức phi lợi nhuận, được điều hành bởi cựu Thủ tướng Nhật Bản Yoshiro Mori- người đứng đầu Ban tổ chức Olympic Tokyo 2020.

Các khoản thanh toán mà Ủy ban vận động đăng cai Tokyo chuyển cho ông Takahashi và tổ chức của ông Mori được xác thực bằng các giao dịch ngân hàng. Những giao dịch này được chính phủ Nhật Bản cung cấp cho các công tố viên Pháp. Các công tố viên Pháp mở cuộc điều tra ông Diack từ năm 2015, sau khi ông bị cáo buộc nhận hối lộ 2 triệu USD để bỏ phiếu cho Rio de Janeiro (Brazil) giành chiến thắng trong cuộc đua tổ chức Olympic 2016.

Ông Diack hiện bị quản thúc tại Pháp với nhiều tội danh như tham nhũng, rửa tiền. Luật sư của ông liên tục phủ nhận mọi cáo buộc liên quan đến việc thân chủ nhận hối lộ trong quá trình vận động đăng cai Olympic ở cả Tokyo và Rio de Janeiro.

Papa Massata Diack, con trai ông Diack, cũng bị tình nghi nhận phần lớn số tiền mà Ủy ban vận động đăng cai Tokyo chuyển cho hãng tư vấn Singapore Black Tidings, sau đó đưa lại cho cha. Massata cũng phủ nhận các cáo buộc và nói “sẽ làm việc tại tòa”.

Trước đó, ông Tsunekazu Takeda, người đứng đầu Ủy ban vận động đăng cai của Tokyo, cũng bị nghi ngờ cho phép chi những khoản tiền hối lộ để giúp Tokyo giành được quyền tổ chức Olympic. Hồi năm ngoái, ông đã từ chức Chủ tịch Ủy ban Olympic Nhật Bản (JOC) cũng như thành viên của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC), một vị trí mà ông này nắm giữ từ năm 2012.

Để tổ chức Olympic 2020, Nhật Bản phải chi khoảng 13 tỷ USD. Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nước này dự kiến phải chi thêm 3 tỷ USD nữa khi Thế vận hội chuyển sang hè 2021.