Lật mở thương vụ Coma bán dự án đối ứng BT cho Vietradico
Tại kết luận thanh tra về cổ phần hóa, thoái vốn các doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ Xây dựng vừa ban hành, Thanh tra Chính phủ (TTCP) cho biết, năm 2007, Tổng công ty Coma được UBND TP Hà Nội chỉ định thầu là nhà đầu tư dự án BT (đổi đất lấy hạ tầng) xây dựng dự án Cung Trí thức.
Theo đó, Tổng công ty Coma được TP Hà Nội đối ứng chi phí xây dựng bằng việc chấp thuận giao lô đất 2.5HH Lê Văn Thiêm (8.737m2) để xây dựng cụm nhà ở hỗn hợp chung cư kết hợp văn phòng (dự án có tên thương mại Golden West), với giá trị quyền sử dụng đất tại thời điểm giao đất là gần 236 tỷ đồng.
Để có tiền xây dựng Cung Trí thức, Tổng công ty Coma đã vay CTCP Phát triển thương mại Việt Nam (Vietradico) 150 tỷ đồng, với điều kiện hai bên thỏa thuận hợp tác kinh doanh phát triển dự án trên lô đất 2.5HH.
Tổng công ty Coma chuyển nhượng dự án Golden West - dự án đối ứng BT cho Vietradico.
Báo cáo của Tổng công ty Coma cho biết, ngày 23/7/2008, hai bên đã ký hợp đồng hợp tác kinh doanh 469 thành lập CTCP Địa ốc Coma (Comaland) để thực hiện dự án Golden West.
Đến ngày 11/8/2010, Tổng công ty Coma ký hợp đồng số 430 với Vietradico, chuyển nhượng cho Vietradico 1 triệu cổ phần tại Comaland, với giá 140.000 đồng/cổ phần, tổng giá trị hợp đồng là 140 tỷ đồng.
Từ tháng 12/2010 đến tháng 6/2011, Vietradico đã chuyển cho Tổng công ty Coma 94 tỷ đồng, tương đương 671.492 cổ phần Comaland. Số cổ phần Vietradico chưa thanh toán hơn 328.500 cổ phần, tương đương hơn 46 tỷ đồng.
Đến ngày 5/4/2013, Tổng công ty Coma và Vietradico ký biên bản thanh lý hợp đồng số 430 xác nhận Vietradico đã thanh toán cho Tổng công ty Coma 94 tỷ đồng và nợ 46 tỷ đồng.
Dù đã thanh lý hợp đồng 430 nhưng tới ngày 25/6/2014, Tổng công ty Coma và Vietradico vẫn ký bổ sung phụ lục hợp đồng số 02 điều chỉnh giá bán hơn 328.500 cổ phần Comaland từ 140.000 đồng/cổ phần xuống còn 48.000 đồng/cổ phần.
"Việc điều chỉnh giảm này không có căn cứ, không đúng quy định về chuyển nhượng vốn đầu tư tại doanh nghiệp, làm giảm giá trị hợp đồng ký ban đầu tạm tính là hơn 30,2 tỷ đồng", kết luận thanh tra nêu rõ.
Lập khống tài liệu, chứng từ
Cũng theo kết luận thanh tra, năm 2018, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, chức vụ - Bộ Công an (gọi tắt Cục CSKT) đã vào cuộc và sau đó có văn bản gửi Bộ Xây dựng nêu rõ dấu hiệu vi phạm pháp luật trong chuyển nhượng cổ phần của Comaland xảy ra tại Tổng công ty Coma.
Cụ thể, Vietradico và Tổng công ty Coma có hành vi lập khống tài liệu, chứng từ giảm giá cổ phần Comaland quay ngược thời gian trước thời điểm định giá trị Coma để phục vụ quá trình cổ phần hoá.
TTCP đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng khẩn trương kiểm tra việc góp vốn, thoái vốn của Tổng công ty Coma tại Comaland, việc lập khống tài liệu, chứng từ, việc chuyển nhượng dự án 2.5HH Lê Văn Thiêm.
Việc này nhằm hợp lý hoá việc giảm giá chuyển nhượng cổ phần cho phù hợp với quyết định của Bộ Xây dựng về cổ phần hoá Coma vào ngày 1/7/2014. Hành vi trên là thực hiện không đúng về nghiệp vụ hạch toán, kế toán.
Sau khi thực hiện hành vi gian dối hợp thức, số nợ tiền mua cổ phần phải thu của Vietradico với Coma giảm hơn 30,2 tỷ đồng và số tiền này không còn trong tài sản của Coma.
Ngày 20/1/2015, Coma và Vietradico ký hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ dự án trên lô đất 2.5HH với giá trị chuyển nhượng 299,5 tỷ đồng, bao gồm giá trị tiền sử dụng đất 235,9 tỷ đồng và lãi cố định 57,7 tỷ đồng. Thời điểm này, số tiền hơn 30,2 tỷ đồng không được đưa vào tính giá trị của doanh nghiệp khi cổ phần hoá.
Qua điều tra xác minh, Cục CSKT nhận thấy hành vi lập khống tài liệu, chứng từ giảm giá cổ phần Comaland là để hợp lý hóa việc giảm giá cổ phần, tuy nhiên hành vi sai phạm này chưa gây thiệt hại, thất thoát tài sản, nguồn vốn nhà nước trong hoạt động kinh doanh dự án 2.5HH.
Vì thế, cơ quan này thấy chưa đủ căn cứ để xử lý về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Trách nhiệm chính để xảy ra sai phạm thuộc ông Dương Văn Hồng, Tổng giám đốc Coma. Cơ quan điều tra đã đề nghị Bộ Xây dựng tiến hành thanh tra, làm rõ và xử lý theo thẩm quyền.
Từ những sai phạm trên, TTCP đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng khẩn trương kiểm tra việc góp vốn, thoái vốn của Tổng công ty Coma tại Comaland, việc lập khống tài liệu, chứng từ, việc chuyển nhượng dự án 2.5HH Lê Văn Thiêm nhất là các nội dung mà C03 - Bộ Công an đã nêu trước đó. Trong đó làm rõ việc xác định giá trị doanh nghiệp có liên quan đến dự án này.
Điều chỉnh nâng tầng, biến ô thoáng thành... căn hộ
Liên quan đến dự án Golden West, năm 2022 Bộ Xây dựng ban hành kết luận thanh tra số 39, chỉ ra hàng loạt vi phạm về quy hoạch, xây dựng của dự án. Theo đó, UBND TP Hà Nội 1 lần điều chỉnh, Sở Quy hoạch-Kiến trúc 3 lần điều chỉnh sai quy định pháp luật, đã điều chỉnh tầng cao từ TB 6,5 tầng thành 25 tầng, mật độ từ 38% thành 47%, số căn hộ từ 352 căn thành 740 căn, dân số từ 2.112 người thành 2.652 người.
Chủ đầu tư Vietradico xây sai phép, “biến” các ô thoáng thành căn hộ để bán.
Đồng thời, chủ đầu tư thi công sai giấy phép xây dựng được cấp, xây dựng công trình sai thiết kế được phê duyệt (đổ kín sàn BTCT tại các ô thông tầng tại tầng 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 19, 21, 23 làm tăng thêm diện tích sàn xây dựng khoảng 3.875m2). Ngoài ra, chủ đầu tư đưa công trình vào sử dụng khi chưa có kết quả kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành để đưa công trình vào khai thác sử dụng của cơ quan có thẩm quyền…
“Trách nhiệm thuộc UBND quận Thanh Xuân, Sở Xây dựng, chủ đầu tư Vietradico và đề nghị các cơ quan trên theo thẩm quyền kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân có vi phạm, đặc biệt, UBND quận Thanh Xuân kiểm tra, xử lý vi phạm theo quy định pháp luật”, Thanh tra Bộ Xây dựng chỉ rõ.
Cũng liên quan đến dự án này, cư dân thời gian qua liên tục phản đối việc chủ đầu tư xây sai phép, biến các ô thông tầng (ô thoáng) thành căn hộ để bán.