Mùa khô 2024 - 2025, Đội Quy tập hài cốt liệt sĩ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Nghệ An được giao nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất nước bạn Lào tại địa bàn ba tỉnh Xiêng Khoảng, Xây Sổm Bun và Viêng Chăn.
Hằng năm, Đội Quy tập có khoảng 80 cán bộ, chiến sĩ sang nước bạn Lào để làm nhiệm vụ. Do đặc thù thời tiết nên công việc tìm kiếm mộ liệt sĩ được bắt đầu từ tháng 10 và kết thúc vào tháng 6 năm sau.
Theo các cán bộ, chiến sĩ, hiện nay việc tìm kiếm mộ liệt sĩ trên đất nước Lào gặp nhiều khó khăn. Phần vì thời tiết, phần vì địa bàn chủ yếu là núi rừng hiểm trở. Sơ đồ, bản đồ, vị trí chiến đấu đã có sai lệch do địa hình thực tế bị thay đổi. Bên cạnh đó, các phần mộ nằm rải rác, thông tin người dân biết vị trí phần mộ ít khiến công việc tìm kiếm gặp khó khăn.
Để tìm kiếm và quy tập được các phần mộ, lực lượng phải chia thành nhiều hướng, nhiều mũi, đi vào rừng sâu, núi cao. "Các phần mộ được tìm thấy chủ yếu nằm ở vùng núi cao, hang đá", Thượng tá Chế Ngọc Hà - Đội trưởng Đội Quy tập cho biết.
Mỗi khi phát hiện các manh mối nghi ngờ có mộ liệt sĩ như: tăng, võng, bình đông, quần áo... các cán bộ chiến sĩ lại huy động tối đa nhân lực để tìm kiếm.
Nhiều nơi địa hình đất đá hiểm trở, các cán bộ chiến sĩ phải đào bới sâu từ 1-2m mới có thể quy tập thành công hài cốt liệt sĩ.
Những đồ vật được tìm thấy nhiều nhất cùng các bộ hài cốt liệt sĩ là súng, bát, tăng, võng... Trải qua hàng chục năm nằm sâu dưới lòng đất nhưng nhiều đồ vật vẫn còn nguyên vẹn.
Hơn 40 năm qua, Đội Quy tập Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Nghệ An đã tìm kiếm, cất bốc được 12.661 hài cốt liệt sĩ là quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất bạn Lào. Tuy nhiên, chỉ một số ít hài cốt xác định được danh tính nhờ các mẫu giấy ghi lại tên tuổi để trong lọ thuốc hoặc khắc trên miếng nhôm, đồ dùng cá nhân.
Trong đợt tìm kiếm mùa khô 2024-2025, Đội Quy tập hài cốt liệt sĩ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Nghệ An đã tìm kiếm, quy tập được 9 hài cốt liệt sĩ và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất nước bạn Lào.
Bên cạnh việc thực hiện tốt nhiệm vụ của mình là tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ, vào các ngày nghỉ, Đội Quy tập cử lực lượng xuống giúp đỡ nhân dân bản địa thu hoạch lúa, hỗ trợ người dân sửa nhà.
Việc giúp đỡ người dân bản địa thu hoạch mùa màng, sửa chữa nhà cửa, công trình công cộng nhằm góp phần thắt chặt thêm tình cảm quân dân, tạo mối quan hệ thân thiết để hỗ trợ nhau trong công việc.