Những “đô thị ma” ở Mê Linh
Ngay sát trụ sở Huyện ủy - UBND huyện Mê Linh là khu đô thị mới Thanh Lâm - Đại Thịnh 2 do Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị HUD (Bộ Xây dựng) làm chủ đầu tư với tấm biển hoành tráng ven đường. Mặc dù đầu tư hàng trăm tỷ đồng san nền, làm đường, bồi thường giải phóng mặt bằng nhưng gần chục năm qua vẫn án binh bất động.
Tại thời điểm chúng tôi có mặt, trên khu đất này chỉ có khu nhà của Ban quản lý dự án nằm trơ trọi. Cách đó không xa là dự án Spring Hill City đã được đầu tư hạ tầng nhưng đến nay làm nơi chăn thả trâu bò, cỏ hoang phủ kín lối vào các khu biệt thự.
Từng gây sốt trên thị trường bất động sản phía Bắc Thủ đô, những năm 2008-2009, đến nay các khu đô thị mới, các dự án nhà ở tại huyện Mê Linh vẫn là những khu đất trống, những khu nhà xây dở dang lâu ngày không một bóng người.
Tại xã Tiền Phong nơi tập trung nhiều dự án nhất của huyện Mê Linh, với gần 20 dự án nhà ở, khu đô thị (KĐT) quy mô hàng trăm hecta như: Khu nhà nghỉ và biệt thự Nam Sơn của Cty CP Vinh Sơn trên 60ha; Khu biệt thự sinh thái Phúc Việt của Cty CP ĐTXD&TM Phúc Việt quy mô 24,3 ha; Khu chung cư cao tầng và nhà ở cho công nhân KCN của Cty CP ĐT-XD số 18 quy mô gần 16 ha; KĐT Minh Giang Đầm Và (2 giai đoạn) của Cty TNHH Minh Giang gần 22ha; dự án làng hoa Tiền Phong của Cty TNHH Tiền Phong trên 40ha; Làng Quốc tế Tiền Phong gần 30ha.., đều trong tình trạng đắp chiếu, cỏ mọc um tùm. Ngay cả khu đô thị Hà Phong quy mô trên 41 ha do Cty CP Hà Phong làm chủ đầu tư, một trong ít ỏi khu đô thị đầu tiên trong danh sách dự án được đưa vào sử dụng cũng chỉ thấy thấp thoáng vài căn biệt thự, nhà phố có người ở trong tổng thể hàng trăm nền đất đã có chủ.
Lãnh đạo UBND huyện Mê Linh cho biết: Trong 47 dự án khu đô thị và dự án phát triển nhà ở trên địa bàn Mê Linh với tổng diện tích đất khoảng 1.800 ha, nhiều dự án trong số này dù không phải điều chỉnh quy hoạch được phép tiếp tục triển khai ngay nhưng gần chục năm nay vẫn hoang tàn, việc thu hồi, bồi thường GPMB đều dở dang. Có thể điểm mặt những “ông lớn” như: Khu nhà ở của Cty Vinaconex 2 thuộc xã Quang Minh với quy mô gần 22ha hiện vẫn còn diện tích chưa GPMB; Khu du lịch 79 mùa xuân của Cty CP An Phát (Toàn Thắng) tại xã Thanh Lâm với quy mô gần 100 ha.
Riêng Tổng Công ty HUD đang “ôm” nhiều dự án KĐT với hàng trăm hecta đất, gần chục năm nay không triển khai xây dựng, rất nhiều diện tích đất chưa đền bù, chưa GPMB. KĐT Thanh Lâm - Đại Thịnh 1 (53,57ha); KĐT Mê Linh -Đại Thịnh (141,84ha); KĐT Thanh Lâm - Đại Thịnh 2 trên 55 ha được triển khai từ lâu nhưng đến giờ vẫn còn GPMB dang dở (0,18ha chưa GPMB).
Các dự án đình đám một thời như KĐT Cienco5 của Cty XD công trình 547 tại xã Tiền Phong (giai đoạn 1-36 ha), đến nay các tuyến đường trục đã hoàn thành thông xe nhưng dấu vết còn lại chỉ là những ống cống bê tông bỏ trơ giữa đồng cỏ. KĐT Cienco5 (giai đoạn 2 và giai đoạn mở rộng) cũng của nhà đầu tư này với trên 30 ha hiện vẫn đang dang dở GPMB đền bù cho người dân.
Hoang tàn cửa ngõ phía Tây
Tại huyện Hoài Đức nơi lâu nay giới đầu tư nhận định sẽ có tốc độ phát triển vượt bậc trong 19 huyện của Hà Nội, bởi được quy hoạch nằm trong phần lõi trung tâm mới phía Tây; có lợi thế về hạ tầng giao thông, kết nối với các trục giao thông hướng tâm lớn nhất như Quốc lộ 32, Đại lộ Thăng Long, đường Tố Hữu- Lê Văn Lương… Chính vì thế, Hoài Đức từ lâu đã lọt vào tầm ngắm của các “ông lớn” BĐS như: Sudico, Posco, Vinaconex, Lideco, Vietracimex…. Tuy nhiên thực tế hàng loạt KĐT của những “ông lớn” này đến nay vẫn dang dở, hoang tàn.
KĐT Lideco Bắc 32 của Công ty Cổ phần phát triển Đô thị Từ Liêm làm chủ đầu tư nằm tại trung tâm thị trấn Trạm Trôi trên 38 ha, được xem là KĐT hoàn chỉnh nhất khu vực này, sau nhiều năm đưa vào sử dụng đến nay chỉ lác đác vài hộ sinh sống. Mới đây chủ đầu tư đã thuê một công ty hàng đầu tư vấn thiết kế cảnh quan và kiến trúc nhằm nâng cấp hạ tầng, cung cấp dịch vụ tiện ích để “kéo” dân về, nhưng những ngôi biệt thự kiểu dáng châu Âu vẫn hoàng tàn, cỏ mọc um tùm.
Liền kề với KĐT Lideco là hàng loạt các KĐT gây “sốt” một thời như KĐT Kim Chung - Di Trạch, KĐT Nam 32, Vân Canh, Vườn Cam…, đang trong cảnh hoang tàn, dở dang. Điển hình dự án Kim Chung - Di Trạch diện tích trên 140 ha, quy mô dân số 23.000 người do Tổng Cty CP Thương mại và xây dựng (Vietracimex) làm chủ đầu tư, với giá bán liền kề lên đến 50-60 triệu đồng/m2 năm 2006 - 2007. Nhưng sau gần 10 năm, dự án vẫn chỉ là KĐT bỏ hoang, chôn theo hàng nghìn tỷ đồng của nhà đầu tư. Người dân gọi đây là KĐT “ma” bởi sự hoang tàn của nó bao năm nay.
Trách nhiệm của Hà Nội
Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lương Toàn Thắng, Trưởng phòng Quản lý đô thị huyện Mê Linh, cho rằng, là địa phương có nhiều dự án KĐT và nhà ở nhưng Mê Linh lại trở thành vùng dự án hoang, hầu hết các dự án không triển khai đúng kế hoạch.
“Các dự án bỏ hoang sẽ để lại hậu quả nặng nề, gây khó khăn trong quản lý của địa phương. Trong “cơn sốt” đất những năm 2008-2009, rất nhiều dự án trên địa bàn đã tiến hành huy động vốn của hàng nghìn người, vì vậy việc dừng quá lâu sẽ gây thiệt hại lớn cho người mua nhà, có thể gây khiếu kiện kéo dài.
Báo cáo mới đây về công tác rà soát các dự án trên địa bàn của huyện Mê Linh cho thấy trong 47 dự án KĐT và nhà ở, có 12 dự án không phải điều chỉnh quy hoạch nhưng nhà đầu tư vẫn cầm chừng, chưa có kế hoạch triển khai tiếp. Có 9 dự án được Sở Quy hoạch-Kiến trúc; Sở Kế hoạch - Đầu tư ra thông báo tuy nhiên, đến nay các chủ đầu tư chưa liên hệ với các cơ quan chức năng để được hướng dẫn điều chỉnh quy hoạch.
Đại diện Phòng Quản lý đô thị huyện Mê Linh cho biết, ngày 31/10/2013, UBND TP Hà Nội đã có Văn bản số 8151 gửi các sở ngành về việc kiểm tra dự án để hoang hóa sau GPMB trên địa bàn Mê Linh. Theo đó, các chủ đầu tư dự án tại Mê Linh phải gửi những thông tin về dự án đang triển khai, bao gồm quy mô, nguồn vốn, thời điểm triển khai, ngày hoàn thành, tình hình thực hiện dự án, tình hình thực hiện bồi thường, bàn giao đất, nghĩa vụ tài chính với Nhà nước… theo thời gian quy định. Thế nhưng, sau thời hạn yêu cầu chỉ có vài chủ đầu tư báo cáo, nhiều chủ đầu tư không thể liên lạc qua điện thoại, trụ sở doanh nghiệp cũng không còn.
“Có nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư trong danh sách dự án tên tuổi, địa chỉ rõ ràng nhưng nay đã chuyển trụ sở, nhiều nhân sự đầu mối đã nghỉ việc. Chúng tôi đang phải rà soát từng số điện thoại của doanh nghiệp, nhưng vẫn chưa thể liên lạc được với nhiều đơn vị. Không loại trừ có nhà đầu tư đang tìm cách câu giờ, không triển khai dự án”, vị cán bộ cho biết.
Trong buổi làm việc gần đây với lãnh đạo thành phố, huyện Mê Linh đã báo cáo và kiến nghị thành phố sớm có giải pháp chỉ đạo giải quyết tình trạng nêu trên. “Nghịch lý rất lớn, đó là trong khi hàng loạt doanh nghiệp bỏ đất hoang, để dự án treo thì người dân và nhiều doanh nghiệp khác lại đang rất cần đất để phục vụ sản xuất, mở rộng đầu tư. Mỗi khi tiếp xúc cử tri, người dân lại đặt câu hỏi: Chính quyền lấy đất canh tác của dân rồi để hoang như vậy sao?”, đại diện UBND huyện Mê Linh nói. Đây cũng là vấn đề đòi hỏi lãnh đạo UBND thành phố vào cuộc, xử lý.