Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải (GTVT), Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) và một số địa phương, nhu cầu cát san lấp, đắp nền đường cho 5 dự án đường cao tốc ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long và dự án đường vành đai 3 TPHCM khoảng 63 triệu m3, hiện còn thiếu 24,4 triệu m3 chưa xác định được. Dự kiến nguồn cát sông và cát thu hồi từ các dự án nạo vét khơi thông luồng sông (khoảng 66 triệu m3) sẽ đủ bảo đảm cho nhu cầu của các dự án giao thông trọng điểm khu vực phía nam.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khảo sát khu vực chuẩn bị cấp phép khai thác cát ở sông Hàm Luông, tỉnh Bến Tre. Ảnh: VGP.
Trong đó, tỉnh An Giang dự kiến còn khoảng 4,5 triệu m3; Tiền Giang còn trữ lượng khoảng 41,8 triệu m3 (chưa cấp phép 21,9 triệu m3; 20 mỏ đã cấp phép nhưng hết hạn là 19,9 triệu m3)...
Tại buổi làm việc, lãnh đạo các địa phương đã thảo luận, bàn hướng tháo gỡ khó khăn trong việc cung ứng cát cho các công trình giao thông trọng điểm như: đường Vành Đai 3 (Thành phố Hồ Chí Minh), cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, cao tốc Gò Quao - Vĩnh Thuận...
Lãnh đạo UBND tỉnh Tiền Giang cho biết, về dự án vành đai 3 TPHCM, tỉnh đã thống nhất và giao các nhà thầu khai thác 3 mỏ cát để bảo đảm cung cấp đủ 6,3 triệu m3 cát san lấp.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu tỉnh Tiền Giang phải khẩn trương hoàn thành thủ tục để cung cấp cát san lấp cho dự án đường vành đai 3 TPHCM trong thời gian sớm nhất.
Cũng được giao nhiệm vụ cung cấp cát cho dự án đường vành đai 3 TPHCM, tỉnh Bến Tre đang triển khai đấu giá 6 mỏ cát, trữ lượng 10 triệu m3, dự kiến khai thác từ quý IV năm nay. Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Trần Ngọc Tam kiến nghị các bộ, ngành hỗ trợ tỉnh thực hiện điều chỉnh công suất khai thác cát trong quy hoạch tỉnh; tiêu chí lựa chọn nhà thầu khai thác mỏ cát…
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Nguyễn Minh Cảnh, Bến Tre có 6 mỏ cát quy hoạch khai thác giai đoạn 2021-2025 đang thực hiện đấu giá quyền khai thác; tổng trữ lượng dự kiến khai thác hiện nay khoảng 10 triệu m3. Theo kế hoạch, tỉnh sẽ tổ chức đấu giá trong tháng 8/2024, Quý IV/2024 đưa vào khai thác 3 mỏ Quới Sơn, An Đức - An Hòa Tây, An Hiệp - An Ngãi Tây; Quý I/2025 đưa vào khai thác 3 mỏ trên sông Ba Lai. Đối với 9 mỏ quy hoạch khai thác giai đoạn 2026-2030, UBND tỉnh Bến Tre ước tính trữ lượng khoảng 38,3 triệu khối. Bên cạnh đó, nạo vét luồng sông Cửa Đại với trữ lượng là 10 triệu m3.
Về khai thác cát biển, ông Trần Văn Lâu - Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng - cho biết, đến nay các địa phương, chủ đầu tư đã đăng ký sử dụng khoảng 24,9 triệu m3 cát biển phục vụ các dự án cao tốc. Đến nay, tỉnh đã hoàn thành hồ sơ, quy trình, thủ tục để khai thác ngay sau khi Bộ TN&MT giao khu vực biển cho nhà thầu.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại buổi làm việc.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải rất rõ trách nhiệm, không được để chậm tiến độ các dự án giao thông trọng điểm của quốc gia.
Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT phải khẩn trương hướng dẫn chi tiết việc điều tiết các mỏ cát "cho vay", "hoàn trả" để đáp ứng tiến độ các dự án cao tốc, không làm thay đổi tổng nguồn cát đã phân bổ cho các địa phương. Các nhà thầu phải cập nhật đầy đủ hồ sơ khảo sát xây dựng để bổ sung những mỏ cát "cho vay", "hoàn trả".
Bộ TN&MT lập các tổ công tác hướng dẫn Bến Tre, Tiền Giang, Sóc Trăng, An Giang trình tự thủ tục về nâng công suất khai thác, quyết định thủ tục đầu tư, cấp phép khai thác lại mỏ cát sông; hoàn thành việc giao khu vực biển cho nhà thầu khai thác cát biển ở tỉnh Sóc Trăng theo đúng thời hạn.
Phó Thủ tướng nêu rõ, cuộc họp phải đưa ra cách làm rõ ràng, công khai, minh bạch, đúng thẩm quyền, nhằm giải quyết dứt điểm khó khăn, vướng mắc về bảo đảm vật liệu xây dựng phục vụ san lấp (cát san lấp) cho các dự án giao thông trọng điểm khu vực phía nam. Đây là những dự án huyết mạch, là nhiệm vụ chính trị có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của các địa phương.
Đối với lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, Phó Thủ tướng yêu cầu chỉ ra nguyên nhân của các khó khăn, vướng mắc, làm rõ trách nhiệm, thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương. “Bàn để quyết chứ không bàn để đấy" theo đúng thẩm quyền, đúng quy trình, công khai, minh bạch, rõ thời hạn hoàn thành.
Sáng cùng ngày, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã có chuyến khảo sát thực tế tại mỏ cát Quới Sơn, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre. Qua khảo sát thực tế, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bến Tre nghiên cứu thực hiện áp dụng cơ chế đặc thù để phục vụ cát san lấp cho một số công trình cao tốc ở miền Tây và đường Vành đai 3, TPHCM.
Đối với các khó khăn, vướng mắc tỉnh cần có đề xuất Chính phủ cho ý kiến tháo gỡ. Bên cạnh đó, các ngành chức năng tỉnh Bến Tre cần khẩn trương thực hiện, hoàn tất các thủ tục, hồ sơ để đảm bảo đưa vào khai thác các dự án trong thời gian sớm nhất. Đối với dự án nạo vét luồng tận thu tại các cửa sông, Bến Tre khẩn trương thực hiện các thủ tục tiến hành nạo vét theo thẩm quyền