Đầu tuần này, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus, người từng là bộ trưởng y tế và ngoại giao Ethiopia, nói rằng hàng viện trợ đang bị chặn nên không thể đến quê hương ông ở Tigray, nơi các lực lượng nổi dậy đang chiến đấu với chính phủ trung ương.
“Tư cách đạo đức, pháp lý và sự chuyên nghiệp của ông Tedros Adhanom đe doạ vị thế của WHO. Ông ta lan truyền thông tin không đúng sự thật và làm ảnh hưởng đến danh tính, uy tín và sự độc lập của WHO, thể hiện trong những thông tin mà ông ta đưa lên mạng xã hội”, Bộ Ngoại giao Ethiopia viết trong tuyên bố đưa ra ngày 13/1.
WHO cho biết họ đã nhận được công thư từ Bộ Ngoại giao Ethiopia, và sẽ “tiếp tục đề nghị chính phủ Ethiopia cho phép hàng cứu trợ và dịch vụ nhân đạo được đưa đến cho 7 triệu người dân ở Tigray”.
“WHO và các đối tác nhiều lần kêu gọi cần có sự tiếp cận khẩn cấp và không bị ngăn cản để cung cấp hàng hoá và dịch vụ nhân đạo cho người dân ở Tigray”, WHO nói.
Chính phủ Ethiopia phủ nhận việc chặn hàng cứu trợ và cáo buộc lực lượng nổi dậy của Mặt trận giải phóng nhân dân Tigray (TPLF) chiếm dụng các xe tải được đưa đến trước đó.
Tư lệnh quân đội Ethiopia trước đó cáo buộc ông Tedros hỗ trợ ngoại giao và giúp TPLF mua vũ khí, nhưng Tổng giám đốc WHO bác bỏ.
Hàng ngàn người đã thiệt mạng trong cuộc xung đột ở Tigray, và xung đột đã lan sang 2 vùng lân cận ở miền bắc Ethiopia trước khi lực lượng nổi dậy buộc phải rút về căn cứ ở Tigray trong tháng 12.
Liên Hợp quốc nói rằng chính phủ Ethiopia đang chặn hàng nhân đạo vào Tigray, nên không chiếc xe tải nào vào được vùng này từ ngày 15/12, trong khi hơn 90% người dân ở đây đang cần thực phẩm và bác sĩ. Nhiều trẻ em suy dinh dưỡng và bệnh tật đang có nguy cơ mất mạng vì thuốc men không được đưa đến Tigray.
Ngày 13/1, ông Tedros viết trên Twitter: “Người dân ở Tigray Ethiopia, đang bị phong toả suốt hơn 1 năm qua, đang chết dần vì thiếu thuốc & lương thực, & nhiều cuộc tấn công bằng máy bay không người lái. WHO & các đối tác kêu gọi cần cho phép tiếp cận an toàn và không bị cản trở để phân phát hàng nhân đạo đến hàng triệu người dân đang rất cần”.
WHO kêu gọi các bên có hành động chính trị để đạt được hoà bình và an ninh.
Bộ Ngoại giao Ethiopia cho rằng ông Tedros không thể hiện sự chính trực và chuyên nghiệp, và là một thành viên của TPLF. Lực lượng này đã đóng vai trò lớn trong chính trị Ethiopia trong gần 30 năm trước khi Thủ tướng Abiy Ahmed được bổ nhiệm năm 2018.
Ông Tedros trở thành tổng giám đốc người châu Phi đầu tiên của WHO từ tháng 5/2017 nhờ sự ủng hộ mạnh mẽ của Ethiopia và các nước châu Phi khác. Ông tiếp tục ứng cử vị trí này vào tháng 11 năm ngoái, nhưng Ethiopia không ủng hộ ông làm tiếp nhiệm kỳ 2.