'Đục khoét' vượt hạn mức mỏ đá nhiều năm, một doanh nghiệp bị phạt 700 triệu đồng

Bụi tung mù mịt đường

Những ngày đầu tháng 6, tiết trời Khánh Hòa nắng nóng gay gắt. Tại mỏ đá Hòn Ngang, có nhiều máy móc đang phá núi khai thác đá. Nhìn từ xa, một lượng lớn bụi tung mù mịt. Từ sáng sớm, hàng chục lượt xe tải chở đá chạy với tốc độ khá nhanh qua con đường bao quanh khu dân cư ra vào mỏ đá. Người dân sống ven đường phải dừng nhiều vật dụng, cùng biển cảnh báo để giảm tốc độ, tránh bụi hoặc nước vào nhà.

“Từ khi mỏ đá hoạt động, bà con trong thôn luôn phải sống trong tình trạng bất an”, ông Nguyễn Hải (66 tuổi, ở xã Diên Sơn, huyện Diên Khánh) sống gần mỏ đá nói. Gia đình ông Hải về đây sinh sống từ 1976, lúc đó nơi đây khá bình yên, mưu sinh với nghề làm nông, trồng lúa. Sau này, doanh nghiệp khai thác đá, liên tục nổ mìn, rồi xe tải chạy liên tục chở đá đi các nơi, khiến đường sá cũng hư hỏng, xuống cấp. Người dân nhiều lần phản ánh lên chính quyền, sau đó phía mỏ đá cho tưới nước ở tuyến đường để tránh bụi, song chỉ được thời gian ngắn, bụi mù mịt cũng xộc lên. “Chúng tôi phải sống trong cảnh nắng thì bụi ngột ngạt, mưa lầy lội”, ông Hải nói.

Ở gần đó, chị Nguyễn Thị Kim Thúy (38 tuổi, ở xã Diên Sơn) cho biết xe tải chở đá chạy liên tục, có hôm bắt đầu từ 5h sáng đến nửa đêm mới nghỉ, và kéo dài hoạt động ngày liên tục, khiến đời sống bị ảnh hưởng, sống trong bất an. Người dân bức xúc, nhiều lần phản ứng lên chính quyền nhưng sự việc kéo dài, chưa giải quyết dứt điểm. “Chúng tôi mong các cơ quan chức năng có biện pháp xử lý phù hợp chấm dứt tình trạng xe chở đá chạy liên tục và ổn định cuộc sống”, chị Thúy nói.

Khai thác vượt công suất 3 năm liền

Theo kết luận ngày 24/4/2021 của đoàn kiểm tra Tổng cục Khoáng sản và Địa chất Việt Nam, Công ty CP Vật tư thiết bị và Xây dựng giao thông Khánh Hoà (gọi tắt Công ty XDGT Khánh Hoà) đang có vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản khi khai thác vượt công suất cho phép hàng năm trong 3 năm liền.

Theo đó, công ty này đã khai thác vượt công suất được phép khai thác hàng năm từ 50% đến dưới 100% (cụ thể: năm 2018 vượt 77,5%, năm 2019 vượt 80,5% và năm 2020 vượt 77,6%). Hành vi này đã vi phạm Khoản 4, Điều 41 Nghị định 36 ngày 24/3/2020 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên và khoảng sản. Vì thế, đoàn kiểm tra đã đề nghị UBND tỉnh Khánh Hoà ra quyết định xử phạt đối với Công ty CP Vật tư thiết bị và Xây dựng giao thông Khánh Hoà. Đến ngày 31/5/2021, Công ty XDGT Khánh Hoà bị UBND tỉnh Khánh Hoà ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 700 triệu đồng về hành vi khai thác vượt công suất nói trên.

Tuy nhiên, vào ngày 8/6 vừa qua, công ty này lại có văn bản đề nghị tỉnh miễn xử phạt số tiền nói trên. Theo ông Nguyễn Duy Chất - Chủ tịch HĐQT Công ty XDGT Khánh Hoà, mỏ đá Hòn Ngang có trữ lượng hơn 6,5 triệu m3, năm 1997 công ty được cấp giấy phép khai thác với công suất 110.000m3/năm và thời hạn đến năm 2027. “Tại thời điểm năm 1997, do chưa dự đoán được hết tốc độ phát triển xây dựng cơ sở hạ tầng của tỉnh, đặc biệt là khu vực thành phố Nha Trang. Vì vậy, so với nhu cầu thị trường xây dựng sau này thì công suất theo giấy phép khai thác năm 1997 đã không còn phù hợp”, văn bản do ông Chất ký cho hay.

Trước đó, năm 2004, Công ty XDGT Khánh Hoà đã điều chỉnh, tổ chức khai thác với công suất lên 200.000 m3/năm và được Sở TN&MT Khánh Hoà thẩm định. Nhưng mãi đến 14 năm sau (năm 2018), công ty này mới nộp hồ sơ thăm dò nâng cấp trữ lượng khoáng sản làm vật liệu xây dựng tại mỏ đá Hòn Ngang cho Sở TN&MT. Đến ngày 31/5 vừa qua, Sở TN&MT mới có tờ trình gửi UBND tỉnh này về việc phê duyệt nâng cấp trữ lượng lượng khai thác của mỏ đá Hòn Ngang. Như vậy, Công ty XDGT Khánh Hoà đã khai thác vượt công suất gần gấp đôi trong 17 năm qua, nhưng không hiểu sao cơ quan chức năng địa phương lại không xử lý gì cả?