Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Quốc Tuấn thừa nhận, Hà Nội không có doanh nghiệp (DN) nào đăng ký xây dựng nhà ở cho thuê, trong khi phát triển loại hình này là một trong những nhiệm vụ quan trọng của chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đã được Chính phủ phê duyệt. Sau hơn 5 năm triển khai Luật Nhà ở, tới nay, Hà Nội mới thí điểm quỹ nhà xã hội theo hình thức cho thuê với quy mô khiêm tốn là 515 căn hộ, tại Khu đô thị mới Việt Hưng (Q.Long Biên).
DN không mặn mà với thu tiền lẻ
Việc phát triển nhà cho thuê đúng nghĩa sẽ giúp giải tỏa áp lực nhà ở của người dân tại các đô thị lớn nhưng thu nhập thấp, không có khả năng mua nhà. Đồng thời cũng là giải pháp cấp bách để tháo gỡ khó khăn về thanh khoản cho thị trường BĐS hiện nay. Nhưng DN lại chưa mặn mà đầu tư loại hình này bởi vẫn chưa có cơ chế, chính sách phát triển mô hình nhà ở cho thuê, cũng như chưa có ưu đãi để khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư. Đây chính là những nguyên nhân phân khúc nhà ở cho thuê đang phát triển yếu nhất trên thị trường BĐS hiện nay. Nguồn cung nhà cho thuê với mức giá phù hợp hiện nay chủ yếu từ các hộ gia đình, cá nhân xây nhà cho thuê. Do không có quy hoạch cụ thể, không mang tính chuyên nghiệp, các nhà cho thuê này thường không chú trọng đến chất lượng và không gian sống.
Theo phân tích của một số DN, chi phí đầu tư nhà ở cho thuê hiện tương đương nhà ở thương mại, nhưng thời gian thu hồi vốn lâu hơn. Hơn nữa, DN sẽ phải mất thêm chi phí vận hành, quản lý, kinh doanh nhà trong thời gian dài, vì thế lợi nhuận sẽ không nhiều. Để đầu tư nhà ở cho thuê, DN phải có tiềm lực tài chính lớn, mới có thể theo đuổi dự án. Còn những DN phải đi vay vốn thường muốn bán đứt sản phẩm để thu hồi vốn nhanh. Ngoài ra, kinh doanh nhà ở cho thuê còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. DN rất dễ đối mặt với tình trạng người thuê nhà không có khả năng chi trả, hoặc cố tình chây ỳ, không thanh toán tiền thuê. Quy định của pháp luật hiện cũng chưa có chế tài bảo vệ nhà đầu tư trong những trường hợp đó.
Phải dành 20% diện tích cho nhà ở xã hội
Thống kê gần nhất cho thấy, tỷ lệ hộ dân thuê nhà để ở tại khu vực đô thị chỉ bằng 14% tổng số hộ dân có nhà ở. Còn nhiều hộ gia đình, cá nhân, đặc biệt là những hộ gia đình trẻ; công nhân lao động và người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị đang gặp khó khăn về nhà ở.
Theo Bộ Xây dựng, tính chung cả nước, quỹ nhà ở cho thuê hiện chỉ chiếm hơn 6,3% tổng số hộ dân sở hữu nhà ở, riêng Hà Nội chiếm 14%. Bộ này vừa đề xuất việc phát triển nhà ở cho thuê sẽ thực hiện theo hình thức: Nhà nước trực tiếp đầu tư vốn từ ngân sách, hoặc các DN đầu tư xây nhà ở cho thuê theo cơ chế thị trường. Bộ Xây dựng cũng đề xuất quy định các dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới có quy mô sử dụng đất từ 10ha trở lên thì phải dành 20% diện tích đất để xây dựng nhà ở xã hội.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, cho biết trong chiến lược phát triển nhà ở giai đoạn 2020 – 2030, sẽ đẩy mạnh xây nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp và quỹ nhà ở cho thuê. “Bộ Xây dựng sắp trình Nghị định phát triển nhà ở cho thuê, trong đó vừa khuyến khích, vừa bắt buộc các chủ đầu tư dành một tỷ lệ diện tích nhất định của dự án cho loại hình nhà cho thuê”, ông Nam nói.
Theo Phương Trà
Đất Việt