> Đề nghị truy tố Bầu Kiên, ông Trần Xuân Giá...
> Khởi tố bổ sung tội danh trốn thuế với Bầu Kiên
Kinh doanh trái phép, trốn thuế
Ông Nguyễn Đức Kiên (SN 1964, nguyên Phó Chủ tịch HĐQT, Phó Chủ tịch Hội đồng sáng lập, Chủ tịch Hội đồng đầu tư ngân hàng ACB) đã thành lập và làm Chủ tịch HĐQT, Hội đồng thành viên của 5 Cty với số vốn lên đến hàng nghìn tỷ đồng.
Bên cạnh đó, ông Kiên và người thân còn sở hữu hơn 937 triệu cổ phần của ACB. Tiếng là đại gia có địa vị xã hội, làm Chủ tịch một CLB bóng đá nổi tiếng sở hữu dàn cầu thủ đắt giá, song theo CQĐT, bầu Kiên vẫn thực hiện các hành vi phi pháp để trục lợi.
Theo CQĐT, mặc dù 5 Cty (Cty Cổ phần Tập đoàn tài chính Á Châu (AFG); Cty Cổ phần Đầu tư Á Châu (ACI); Cty Cổ phần Đầu tư ACB Hà Nội (ACBI); Cty TNHH Đầu tư tài chính Á Châu Hà Nội (ACI – HN) và Cty Cổ phần Đầu tư thương mại B&B) của ông Kiên không được cấp phép kinh doanh tài chính, nhưng ông bầu này vẫn chỉ đạo các Cty sử dụng hơn 9.700 tỷ đồng vốn điều lệ, tiền huy động và tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu bán cho các ngân hàng.
Số tiền thu về, ông Kiên không sử dụng đúng vào chức năng kinh doanh đã được cấp phép, mà dùng mua cổ phần của các ngân hàng và doanh nghiệp khác (thực chất là đầu tư tài chính).
Ngoài ra, ông Kiên còn chỉ đạo Cty Thiên Nam (một Cty khác của mình) thực hiện 49 lệnh giao dịch trạng thái vàng với số lượng 150.000 ounce; mua, bán vàng vật chất trong nước 37.500 lượng và giao dịch 75.000 ounce với nước ngoài, trong khi Cty này không có chức năng kinh doanh vàng.
Cũng liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng, bầu Kiên ủy quyền cho vợ là Đặng Ngọc Lan, Tổng giám đốc Cty B&B, ký hợp đồng ủy thác đầu tư vàng với ngân hàng ACB và thu lời hơn 100 tỷ đồng. Bầu Kiên bị cáo buộc đã lợi dụng chính sách của nhà nước, “hô biến” số tiền trên thành tiền cá nhân của bà Nguyễn Thúy Hương (em gái bầu Kiên) để trốn thuế thu nhập doanh nghiệp với số tiền hơn 25 tỷ đồng.
Lừa đảo và bị lừa
Cũng theo kết luận điều tra, bầu Kiên đã thực hiện phi vụ lừa đảo, chiếm đoạt 246 tỷ đồng của Cty TNHH Một thành viên Thép Hòa Phát. Cụ thể, ông Kiên đã chỉ đạo Giám đốc và kế toán trưởng Cty ACBI lập khống một số giấy tờ để bán 20 triệu cổ phiếu Cty Cổ phần Thép Hòa Phát cho Cty TNHH MTV Thép Hòa Phát. Trong khi đó, số cổ phiếu trên đã được bầu Kiên “cắm” cho ngân hàng để bảo lãnh việc phát hành trái phiếu của Cty ACBI.
Bảy đồng phạm của bầu Kiên gồm: Trần Xuân Giá (SN 1939, nguyên Chủ tịch HĐQT ngân hàng ACB; Lê Vũ Kỳ (SN 1956), Phạm Trung Cang (SN 1954), Trịnh Kim Quang (SN 1954), cùng là cựu phó chủ tịch HĐQT và Lý Xuân Hải (SN 1965), nguyên Tổng giám đốc ACB; Trần Ngọc Thanh (SN 1952), Giám đốc Cty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội và Nguyễn Thị Hải Yến (SN 1969), kế toán trưởng Cty Cổ phần Đầu tư ACB Hà Nội.
Ngoài các hành vi trên, cơ quan chức năng cũng cáo buộc ông Nguyễn Đức Kiên có hành vi cố ý làm trái các quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Do cố ý làm trái, ông Kiên và một số cựu lãnh đạo của ngân hàng ACB đã bị trùm lừa Huỳnh Thị Huyền Như “xỏ mũi”.
Theo kết luận điều tra, do thời điểm cuối năm 2009, giá cổ phiếu của ACB bị giảm sút, bầu Kiên và Thường trực HĐQT ACB đã bàn nhau dùng tiền của ngân hàng này thông qua Cty ACBS (Cty chứng khoán do ACB sở hữu 100% vốn) để mua cổ phiếu của ACB.
Theo đó, ngân hàng ACB cấp cho Cty ACBS 1.500 tỷ đồng. Cty này tiếp tục chuyển cho 2 Cty của Bầu Kiên là Cty ACI và ACI – HN để đứng tên mua hộ hơn 52,5 triệu cổ phiếu ACB. Đến nay, ACB mới thu về hơn 364 tỷ tiền gốc, còn lại 1.193 tỷ đồng chưa thu về được, trong khi cổ phiếu ACB còn lại hơn 19,5 triệu cổ phiếu, bị mất 32,9 triệu cổ phiếu, gây thiệt hại hơn 614 tỷ đồng.
Theo CQĐT, việc ACB chuyển 1.500 tỷ đồng “lòng vòng” để mua chính cổ phiếu của mình cũng đã gây thiệt hại hơn 74 tỷ đồng. Chịu trách nhiệm về hành vi gây thiệt hại, thất thoát trên là bầu Kiên và các thành viên thường trực HĐQT ACB.
CQĐT xác định, với tư cách là Chủ tịch Hội đồng đầu tư ngân hàng ACB, bầu Kiên đã đề xuất, chỉ đạo Thường trực HĐQT ACB ra chủ trương uỷ thác cho nhân viên gửi tiền vào các tổ chức tín dụng; ra chủ trương cấp tín dụng cho Cty TNHH Chứng khoán ACB mua cổ phiếu ACB sai quy định, gây hậu quả nghiêm trọng đến chính sách tài chính, tiền tệ, thu lời bất chính cho nhóm cổ đông ngân hàng ACB hơn 256 tỷ đồng và trực tiếp gây thiệt hại cho ACB hơn 1.400 tỷ đồng. Trong đó, việc bầu Kiên chỉ đạo ủy thác cho 19 nhân viên ngân hàng ACB gửi tiền vào Vietinbank chi nhánh TPHCM đã bị Huỳnh Thị Huyền Như chiếm đoạt gần 719 tỷ đồng.
Liên quan đến việc ACB bị lừa số tiền trên, ông Lý Xuân Hải, nguyên Tổng giám đốc ACB bị cáo buộc là người trực tiếp đề xuất, điều hành thực hiện chủ trương dùng tiền sai mục đích, gây rối loạn thị trường tiền tệ… Với tư cách là Chủ tịch HĐQT ngân hàng ACB (nhiệm kỳ 2008-2012), ông Trần Xuân Giá cũng phải chịu trách nhiệm về hành vi cố ý làm trái với vai trò giúp sức vì đã đồng ý với chủ trương sai của bầu Kiên và ông Lý Xuân Hải.
Bóc tách, điều tra 26 ngân hàng khác
CQĐT xác định có 26 ngân hàng đã nhận tiền gửi với lãi suất vượt trần từ nhân viên của ngân hàng ACB và 4 Cty do ACB ủy thác có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Do thời hạn điều tra vụ án đã hết, trong khi số lượng ngân hàng liên quan nhiều, ngày 1/8/2013 Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định tách vụ án hình sự đối với hành vi nhận tiền gửi vượt trần để tiếp tục điều tra sau.